Γερμανικό «κατενάτσιο» σε κυρώσεις κατά του περιφερειακού «χωροφύλακα» Ερντογάν
Του Μιχάλη Ψύλου
Μπορεί οι Ιταλοί να δίδαξαν το περίφημο «κατενάτσιο» στο ποδόσφαιρο, αλλά οι Γερμανοί είναι αυτοί που το έχουν αναγάγει σε επιστήμη στην… πολιτική. Το κατενάτσιο είναι μια ιταλική λέξη που σημαίνει «αμπαρωμένη πόρτα» και στο ποδόσφαιρο το εφάρμοσε πρώτος στη δεκαετία του `70 ο Αργεντίνος «μάγος» Χελένιο Χερέρα, δίνοντας έμφαση στην άμυνα. Στην πολιτική το κατενάτσιο εφαρμόζουν τώρα οι Γερμανοί σε ότι αφορά το αίτημα για επιβολή κυρώσεων στην Τουρκία.
«Αμπαρωμένη πόρτα» συναντούν στο Βερολίνο όσοι υποστηρίζουν ότι η επιβολή αυστηρών κυρώσεων ο μόνος δρόμος για να καμφθεί η τουρκική προκλητικότητα στην Ανατολική Μεσόγειο. Δεν υπάρχει περίπτωση το Βερολίνο να συναινέσει σε κυρώσεις κατά του Ερντογάν. Δεν είναι μόνο ιστορικοί οι λόγοι - η Γερμανία ήταν ιστορικά σύμμαχος της Τουρκίας. Ούτε μόνο τα εκατομμύρια των Γερμανών ψηφοφόρων τουρκικής καταγωγής. Είναι κυρίως γιατί η Γερμανία βλέπει την Τουρκία ως εν δυνάμει στρατηγικό σύμμαχο σε μια περιοχή από την οποία έχουν υποχωρήσει οι Αμερικανοί, οι Ρώσοι έχουν μειωμένη επιρροή και εμφανίζονται σιγά σιγά οι Κινέζοι με το δέλεαρ της οικονομικής συνεργασίας.
Η Γερμανία φιλοδοξεί να γίνει παγκόσμια δύναμη και η Τουρκία μπορεί να την βοηθήσει στη Μέση Ανατολή. Την φιλο-τουρκική διάθεση του Βερολίνου θα τη νιώσουν και πάλι σήμερα - για άλλη μία φορά - οι υπόλοιποι 26 ηγέτες των χωρών μελών της ΕΕ. Και δυστυχώς, όταν το Βερολίνο δεν θέλει κάτι, οι υπόλοιποι εταίροι σωπαίνουν. Είτε διακριτικά είτε παραπονιάρικα!
Τι θα συζητήσουν βέβαια οι ηγέτες όταν από χθες ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών, Χάικο Μάας -παραμονή της συζήτησης των 27- έδωσε και νέα προθεσμία μερικές εβδομάδες για να…ξεκαθαρίσει η Τουρκία τις θέσεις της. Φυσικά ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών χαρακτήρισε «απαράδεκτη» την απόφαση του Τούρκου Προέδρου Ερντογάν να στείλει και πάλι το Oruc Reis στο Καστελόριζο, αλλά ερωτηθείς για την πιθανότητα να αποφασισθούν κυρώσεις από την ΕΕ, ο Μάας δήλωσε πως «θα πρέπει να περιμένουμε για να δούμε αν υπάρξει πρόοδος μέσα στις ερχόμενες εβδομάδες και μετά θα δούμε ποια στάση θα πρέπει να υιοθετηθεί από την ΕΕ»!
Μα έτσι κι αλλιώς οι Τούρκοι η NAVTEX που έχουν ανακοινώσει για το Oruc Reis λήγει στις 22 Οκτωβρίου και τότε αναμένεται το σεισμογραφικό σκάφος να επιστρέψει στην Αττάλεια! Άρα, αν δεν ανανεώσει ο Ερντογάν τη NAVTEX όλα καλά; Θα είμαστε έτοιμοι να ξεκινήσουμε τις διερευνητικές; Με λίγα λόγια: Προθεσμία εκ του ασφαλούς έδωσαν στην Τουρκία οι Γερμανοί; Θα επιστρέψει το Oruc Reis και μετά θα πανηγυρίζουν και θα μιλάνε για μία «ευκαιρία στο διάλογο»; Ποιον νομίζουν ότι κοροϊδεύουν;
Τη στιγμή μάλιστα που η γερμανική κυβέρνηση βρίσκεται υπό πίεση και στο εσωτερικό: «Είναι καιρός η Ομοσπονδιακή Κυβέρνηση να αναπροσαρμόσει την πολιτική της αντί να επιτρέπει στον Erdogan να την εκβιάζει με τους πρόσφυγες», δήλωσε ο εκπρόσωπος των Πρασίνων σε θέματα Εξωτερικής Πολιτικής Ομιντ Νούριπουρ.
Όταν ακόμη και η συντηρητική γερμανική εφημερίδα Bild ομολογεί ότι «ο Ερντογάν μας εξαπάτησε», είναι φανερό πλέον ότι αποτελεί πρόκληση για την Ευρώπη και τις αξίες της το «κατενάτσιο» που παίζει το Βερολίνο σε ότι αφορά την επιβολή κυρώσεων στην Τουρκία. Ο επικεφαλής της κοινοβουλευτικής ομάδας του Χριστιανοδημοκρατικού κόμματος της Μέρκελ, Γιόχαν Γουάντεφουλ έσπευσε μάλιστα να επικρίνει τον σοσιαλδημοκράτη υπουργό Εξωτερικών, Χάικο Μάας επειδή επισκέφτηκε την περασμένη Τρίτη μόνο την Αθήνα και τη Λευκωσία και δεν πήγε στην Άγκυρα. «Το ταξίδι ήταν σωστό, αλλά η ακύρωση της επίσκεψης στην Άγκυρα ήταν λάθος», δήλωσε ο επικεφαλής της κοινοβουλευτικής ομάδας CDU / CSU.
Ο χριστιανοδημοκράτης βουλευτής δεν δίστασε μάλιστα να επικρίνει και την Ελλάδα γιατί προχώρησε στη συμφωνία με την Αίγυπτο για τις ΑΟΖ . «Η Ελλάδα μπορεί είναι εταίρος στην ΕΕ, αλλά η πιο πρόσφατη διμερής συμφωνία με την Αίγυπτο ήταν εξίσου περιττή με τις τουρκικές αποστολές σεισμογραφικών σκαφών στην Ανατολική Μεσόγειο» είπε ο Γιόχαν Γουάντεφουλ.
Φυσικά και θα ακουστούν σήμερα αρκετές επιπλήξεις προς την Τουρκία και λόγια υποστήριξης προς την Ελλάδα. Όσο όμως η Γερμανία απορρίπτει την επιβολή κυρώσεων στην Τουρκία να μην περιμένουμε… εκπλήξεις στις συνόδους κορυφής. Ακόμη και όταν ο Ερντογάν κυριολεκτικά προκαλεί την ΕΕ να σκληρύνει τη στάση της έναντι της Τουρκίας για να εμφανιστεί ως… διωκόμενος στην τουρκική κοινή γνώμη, ποντάροντας στον νέο-Οθωμανικό εθνικισμό!
O Ερντογάν έχει επιλέξει σταθερά τη λογική της δύναμης έναντι του συμβιβασμού. Και γι' αυτό καταφεύγει σε στρατιωτικές λύσεις. Από τον Καύκασο ως την Ανατολική Μεσόγειο και τη Λιβύη. Tα τουρκικά στρατεύματα είναι πλέον παρόντα σε τουλάχιστον εννέα χώρες, από το Ιράκ μέχρι τη Σομαλία και την κατεχόμενη βόρεια Κύπρο, ενώ η Τουρκία λειτουργεί μια μεγάλη βάση στο Κατάρ. Το ρόλο του περιφερειακού χωροφύλακα που έχει αναλάβει η Άγκυρα τον εξήγησε πολύ κυνικά χθες ο Ερντογάν σε ομιλία του για την έναρξη της νέας... Πανεπιστημιακής χρονιάς στην Τουρκία: «Δεν μπορούμε να παραμείνουμε σιωπηλοί στις... διώξεις . Υπάρχει καταπίεση στη Συρία, τη Σομαλία και το Αζερμπαϊτζάν, δεν μπορούμε να σταματήσουμε... Έχουμε μια ευθύνη που μας έδωσαν οι πρόγονοί μας».
Με επιθετικό και προκλητικό τρόπο ο Ερντογάν προωθεί λοιπόν τα νέο-Οθωμανικά όνειρά του ως μια καθαρά Μουσουλμανική συντηρητική δύναμη με ακραία εθνικιστικά χαρακτηριστικά. Προσπαθεί να εμφυσήσει στο λαό του ότι η Τουρκία είναι ο φυσικός ηγέτης του Μουσουλμανικού κόσμου, άρα είναι «θεμιτή» η στρατιωτική δράση και «η στρατιωτικοποίηση της εξωτερικής πολιτικής της Άγκυρας» όπως γράφει η ιστοσελίδα Politico. Πολύ παραστατικά όμως η ισραηλινή Haaretz σημειώνει ότι μπορεί «στρατιωτικά, η Άγκυρα να εμφανίζεται ίσως ισχυρότερη από ποτέ, αλλά αυτό δεν φτάνει για να ξεγελάσει μια διχασμένη και απογοητευμένη από την άσχημη οικονομική κατάσταση τουρκική κοινωνία».
