Ατομική vs συλλογική ευθύνη
Βεβαίως και υπάρχει ατομική ευθύνη. Έχουμε προσωπική ευθύνη όταν δεν φοράμε μάσκες σε χώρους που επιβάλλεται η χρήση τους. Έχουμε προσωπική ευθύνη όταν παίρνουμε δάνεια που είναι δεδομένο ότι δεν μπορούμε να αποπληρώσουμε. Έχουμε προσωπική ευθύνη όταν παραβαίνουμε τους νόμους. Έχουμε προσωπική ευθύνη και όταν ψηφίζουμε… 
Ο πρώτος διδάξας ήταν ο Θεόδωρος Πάγκαλος με το περιβόητο «μαζί τα φάγαμε». Στη συνέχεια μας είπαν ότι είμαστε εμείς υπεύθυνοι γιατί παίρναμε τα κάθε είδους δάνεια που «άπλωναν στα πόδια μας» οι τράπεζες. Επίσης εμείς είμαστε υπεύθυνοι γιατί παίρναμε τις συντάξεις που οι κυβερνήσεις νομοθετούσαν (εδώ προσπάθησαν να μετακυλίσουν ευθύνες και στο συνδικαλιστικό κίνημα). Τώρα ειδικά οι νέοι είναι υπεύθυνοι γιατί συμμετείχαν στο αντιναζιστικό συλλαλητήριο έξω από το Εφετείο όταν ανακοινωνόταν η απόφαση για τη δίκη της Χρυσής Αυγής. Από εκεί διεσπάρη ο κορονοϊός στις Σέρρες, τα Γιάννενα, την Κοζάνη και αλλαχού… Βέβαια υπάρχουν κάποιες «λεπτομέρειες» που διαφεύγουν στους ζηλωτές της «ατομικής ευθύνης». Όπως διαπιστώθηκε και στις ΗΠΑ με την υπόθεση της Lehman Brothers, η απληστία των τραπεζών ήταν που οδήγησε στην τεράστια πιστωτική επέκταση και στην χορήγηση δανείων σε όλους για την αγορά σπιτιών με αποτέλεσμα την κατάρρευση τους και μια παγκόσμια οικονομική κρίση. Οι τράπεζες κερδίζουν κυρίως από την χορήγηση δανείων και γι’αυτό χορηγούσαν αφειδώς «ζεστό χρήμα» στην κτηματαγορά. Και οι ελεγκτικοί μηχανισμοί που ήταν, θα αναρωτηθείτε; Η Κεντρική Τράπεζα που ευθύνεται για να ελέγχει την επάρκεια κεφαλαίων των τραπεζών, που ήταν; Τα ίδια ερωτήματα έχουμε και στην Ελλάδα. Όταν (πριν από πολλά χρόνια…) οι τράπεζες χορηγούσαν δάνεια στην χώρα μας, λειτουργούσαν οι ελεγκτικοί μηχανισμοί που διασφαλίζουν την ομαλή λειτουργία του τραπεζικού συστήματος; Αν σωστά δόθηκε ένα δάνειο και απλά ο δανειολήπτης έχασε μέρος ή όλο το εισόδημα του λόγω μνημονίων ή πανδημίας, τότε αυτός δεν πρέπει να προφυλαχθεί; Αφού δεν υπάρχει προσωπική ευθύνη για τα μνημόνια και την πανδημία, γιατί να μην προστατευτεί; Δεν είναι στρατηγικός κακοπληρωτής, δεν είναι απατεώνας, δεν είναι κομματικός φίλος που θα «τακτοποιηθεί» η οφειλή του. Σε αυτές τις περιπτώσεις υπάρχει μόνο η ασυδοσία των τραπεζών και η ανεπάρκεια των ελεγκτικών μηχανισμών. Απλά. 
Σε ότι αφορά την πανδημία, βεβαίως και πρέπει να τηρούμε τις οδηγίες των επιστημόνων. Βεβαίως και υπάρχει η ατομική ευθύνη. Βεβαίως και πρέπει να φοράμε μάσκα. Όμως εμείς οι ίδιοι είμαστε που την άνοιξη είμαστε συνετοί και υπάκουοι. Τι άλλαξε; Επιπλέον δεν αυξήσαμε οι πολίτες την πληρότητα των πλοίων, δεν αυξήσαμε εμείς τον αριθμό των μαθητών ανά τάξη, δεν ευθυνόμαστε εμείς που στα ΜΜΜ τσουβαλιάζονται χιλιάδες πολίτες καθημερινά για να πάνε στη δουλειά τους. Αυτή την συλλογική ευθύνη, γιατί την κρύβουν κάτω από το χαλάκι; Έχουμε και το περιβόητο ασφαλιστικό. Όντως πολλοί βγήκαν «νωρίς» στη σύνταξη, όντως δίνονταν σε πολλές περιπτώσεις συντάξεις που ήταν σαφές ότι δεν τις «άντεχαν» τα ταμεία. Όντως έπρεπε να γίνει ένας εξορθολογισμός στο ασφαλιστικό. Όμως είναι πολύ να μας κουνούν το δάχτυλο, απλά γιατί πολλοί αξιοποίησαν τις διατάξεις που κάποιες κυβερνήσεις εισηγήθηκαν στη Βουλή και κάποιοι βουλευτές τις ψήφισαν… Τέλος, ναι, έχουμε ατομική ευθύνη και όταν ψηφίζουμε. Το ναζιστικό έκτρωμα της Χρυσής Αυγής το 2015 το ψήφισαν περίπου 380.000 ψηφοφόροι, όταν όλοι γνωρίζαμε για την δολοφονία του Φύσσα. Ας μην σφυρίζουν σήμερα αδιάφορα οι τότε ψηφοφόροι. Η ψήφος δεν είναι για πλάκα. Επίσης όλοι έχουμε την ατομική ευθύνη να γνωρίζουμε το επίσημο εκλογικό πρόγραμμα του κάθε κόμματος που ψηφίζουμε (ανεξάρτητα αν θα το τηρήσει στην πορεία…). Έτσι θα μπορούμε να ελέγχουμε αν αυτά που υποσχέθηκε τα τηρεί (είπα και εγώ μια κουβέντα…). 
Επομένως ναι στην ατομική ευθύνη, αλλά να μην μας κοροϊδεύουν λέγοντας ότι εμείς φταίμε για όλα, ούτε καν ότι εμείς έχουμε την κύρια ευθύνη. Οι «αρμοί των εξουσιών» έχουν την κύρια ευθύνη και οφείλουν να την αναλάβουν χωρίς ιδεοληψίες, χωρίς «ναι μεν, αλλά». Τέλος πιστεύω ότι κυρίαρχη προσωπική ευθύνη έχουμε να είμαστε ενημερωμένοι για όλα τα σημαντικά που αφορούν τη ζωή μας. Και αναλόγως να αξιολογούμε, να επιβραβεύουμε ή να τιμωρούμε!
Ο δημοσιογράφος Γιάννης Κορωναίος
Μόνο που στις δομημένες κοινωνίες δεν υπάρχει μόνο η προσωπική ευθύνη, υπάρχει και η συλλογική με τον τρόπο που εκφράζεται σε κάθε περίπτωση. Απλά, φαίνεται ότι εδώ και πολλά χρόνια γίνεται μια συγκροτημένη προσπάθεια να μετατεθεί η συζήτηση στην προσωπική ευθύνη ακριβώς για να κρυφθεί η συλλογική και ειδικά η κυβερνητική ευθύνη. Γίνεται μια συγκροτημένη προσπάθεια να ιδεολογικοποιηθεί η ευθύνη του καθενός μας για να μας αδρανοποιήσει κοινωνικά και να μας συντηρητικοποιήσει πολιτικά. Τα ΜΜΕ μας δείχνουν με το δάχτυλο, «εσείς φταίτε» μας λένε… Ο πρώτος διδάξας ήταν ο Θεόδωρος Πάγκαλος με το περιβόητο «μαζί τα φάγαμε». Στη συνέχεια μας είπαν ότι είμαστε εμείς υπεύθυνοι γιατί παίρναμε τα κάθε είδους δάνεια που «άπλωναν στα πόδια μας» οι τράπεζες. Επίσης εμείς είμαστε υπεύθυνοι γιατί παίρναμε τις συντάξεις που οι κυβερνήσεις νομοθετούσαν (εδώ προσπάθησαν να μετακυλίσουν ευθύνες και στο συνδικαλιστικό κίνημα). Τώρα ειδικά οι νέοι είναι υπεύθυνοι γιατί συμμετείχαν στο αντιναζιστικό συλλαλητήριο έξω από το Εφετείο όταν ανακοινωνόταν η απόφαση για τη δίκη της Χρυσής Αυγής. Από εκεί διεσπάρη ο κορονοϊός στις Σέρρες, τα Γιάννενα, την Κοζάνη και αλλαχού… Βέβαια υπάρχουν κάποιες «λεπτομέρειες» που διαφεύγουν στους ζηλωτές της «ατομικής ευθύνης». Όπως διαπιστώθηκε και στις ΗΠΑ με την υπόθεση της Lehman Brothers, η απληστία των τραπεζών ήταν που οδήγησε στην τεράστια πιστωτική επέκταση και στην χορήγηση δανείων σε όλους για την αγορά σπιτιών με αποτέλεσμα την κατάρρευση τους και μια παγκόσμια οικονομική κρίση. Οι τράπεζες κερδίζουν κυρίως από την χορήγηση δανείων και γι’αυτό χορηγούσαν αφειδώς «ζεστό χρήμα» στην κτηματαγορά. Και οι ελεγκτικοί μηχανισμοί που ήταν, θα αναρωτηθείτε; Η Κεντρική Τράπεζα που ευθύνεται για να ελέγχει την επάρκεια κεφαλαίων των τραπεζών, που ήταν; Τα ίδια ερωτήματα έχουμε και στην Ελλάδα. Όταν (πριν από πολλά χρόνια…) οι τράπεζες χορηγούσαν δάνεια στην χώρα μας, λειτουργούσαν οι ελεγκτικοί μηχανισμοί που διασφαλίζουν την ομαλή λειτουργία του τραπεζικού συστήματος; Αν σωστά δόθηκε ένα δάνειο και απλά ο δανειολήπτης έχασε μέρος ή όλο το εισόδημα του λόγω μνημονίων ή πανδημίας, τότε αυτός δεν πρέπει να προφυλαχθεί; Αφού δεν υπάρχει προσωπική ευθύνη για τα μνημόνια και την πανδημία, γιατί να μην προστατευτεί; Δεν είναι στρατηγικός κακοπληρωτής, δεν είναι απατεώνας, δεν είναι κομματικός φίλος που θα «τακτοποιηθεί» η οφειλή του. Σε αυτές τις περιπτώσεις υπάρχει μόνο η ασυδοσία των τραπεζών και η ανεπάρκεια των ελεγκτικών μηχανισμών. Απλά. Σε ότι αφορά την πανδημία, βεβαίως και πρέπει να τηρούμε τις οδηγίες των επιστημόνων. Βεβαίως και υπάρχει η ατομική ευθύνη. Βεβαίως και πρέπει να φοράμε μάσκα. Όμως εμείς οι ίδιοι είμαστε που την άνοιξη είμαστε συνετοί και υπάκουοι. Τι άλλαξε; Επιπλέον δεν αυξήσαμε οι πολίτες την πληρότητα των πλοίων, δεν αυξήσαμε εμείς τον αριθμό των μαθητών ανά τάξη, δεν ευθυνόμαστε εμείς που στα ΜΜΜ τσουβαλιάζονται χιλιάδες πολίτες καθημερινά για να πάνε στη δουλειά τους. Αυτή την συλλογική ευθύνη, γιατί την κρύβουν κάτω από το χαλάκι; Έχουμε και το περιβόητο ασφαλιστικό. Όντως πολλοί βγήκαν «νωρίς» στη σύνταξη, όντως δίνονταν σε πολλές περιπτώσεις συντάξεις που ήταν σαφές ότι δεν τις «άντεχαν» τα ταμεία. Όντως έπρεπε να γίνει ένας εξορθολογισμός στο ασφαλιστικό. Όμως είναι πολύ να μας κουνούν το δάχτυλο, απλά γιατί πολλοί αξιοποίησαν τις διατάξεις που κάποιες κυβερνήσεις εισηγήθηκαν στη Βουλή και κάποιοι βουλευτές τις ψήφισαν… Τέλος, ναι, έχουμε ατομική ευθύνη και όταν ψηφίζουμε. Το ναζιστικό έκτρωμα της Χρυσής Αυγής το 2015 το ψήφισαν περίπου 380.000 ψηφοφόροι, όταν όλοι γνωρίζαμε για την δολοφονία του Φύσσα. Ας μην σφυρίζουν σήμερα αδιάφορα οι τότε ψηφοφόροι. Η ψήφος δεν είναι για πλάκα. Επίσης όλοι έχουμε την ατομική ευθύνη να γνωρίζουμε το επίσημο εκλογικό πρόγραμμα του κάθε κόμματος που ψηφίζουμε (ανεξάρτητα αν θα το τηρήσει στην πορεία…). Έτσι θα μπορούμε να ελέγχουμε αν αυτά που υποσχέθηκε τα τηρεί (είπα και εγώ μια κουβέντα…). Επομένως ναι στην ατομική ευθύνη, αλλά να μην μας κοροϊδεύουν λέγοντας ότι εμείς φταίμε για όλα, ούτε καν ότι εμείς έχουμε την κύρια ευθύνη. Οι «αρμοί των εξουσιών» έχουν την κύρια ευθύνη και οφείλουν να την αναλάβουν χωρίς ιδεοληψίες, χωρίς «ναι μεν, αλλά». Τέλος πιστεύω ότι κυρίαρχη προσωπική ευθύνη έχουμε να είμαστε ενημερωμένοι για όλα τα σημαντικά που αφορούν τη ζωή μας. Και αναλόγως να αξιολογούμε, να επιβραβεύουμε ή να τιμωρούμε!
