Λιλή Ζωγράφου Τάφος: Βανδάλισαν τη μνήμη της
Η αντιδήμαρχος Ηρακλείου Μαρία Καναβάκη βρέθηκε σήμερα μπροστά σε ένα πολύ δυσάρεστο θέαμα. Επισκεπτόμενη το Κοιμητήριο του Αγίου Κωνσταντίνου, για την πραγματοποίηση αυτοψίας στον τάφο όπου προορίζεται να μεταφερθούν τα οστά τής Λιλης Ζωγράφου, διαπίστωσε ότι το παλιό μνήμα έχει βανδαλιστεί από αγνώστους.
Οι φθορές μάλιστα είναι φρέσκιες, ενδεχομένως και των τελευταίων ωρών. Στο συμπέρασμα αυτό συνέκλιναν και ο τεχνίτης βλέποντας την κατάσταση των μαρμάρων αλλά και η Προϊσταμένη του Τμήματος, η οποία πρόσφατα είχε βρεθεί ξανά στο σημείο.
Μιλώντας στο Cretalive, η αντιδήμαρχος Ηρακλείου εξέφρασε τη λύπη της και τον αποτροπιασμό της για το καταδικαστέο αυτό γεγονός:
«Είναι κάτι το εξωφρενικό! Πρόκειται για έλλειψη Παιδείας, Πολιτισμού και της στοιχειώδους ευαισθησίας που θα πρέπει να διέπει τον κάθε άνθρωπο. Τέτοιες συμπεριφορές είναι απαράδεκτες. Η μνήμη των ανθρώπων που έφυγαν και οι σχετικοί χώροι επιβάλλουν ιδιαίτερη ευαισθησία και σεβασμό. Ποιο ανθρώπινο μυαλό άραγε σκέφτηκε να προχωρήσει σε μια τέτοια πράξη;».
Τι νόημα έχει η καταστροφή ενός τάφου; αναρωτήθηκε η αντιδήμαρχος. Η απάντηση είναι: συμβολικά μεγάλο. Καταστρέφοντας ό,τι θυμίζει «φάρους του νου» αλλά και του πολιτισμού σβήνεις την ιστορία. Δεν είναι τυχαίο ότι βανδαλίζονται αγάλματα, εβραϊκά μνημεία και ναοί.
Η Λιλή Ζωγράφου ήταν η γυναίκα που όρθωσε το ανάστημά της σε πρέπει και επιταγές, η συγγραφέας που λάτρεψε τον Κάφκα και την Πράγα, η συγγραφέας που λατρεύτηκε από ένα φανατικό αναγνωστικό κοινό. Άνθρωπος χειμαρρώδης, χωρίς ταμπού στη γλωσσική της συμπεριφορά, τόσο στα βιβλία της, όσο και στην προσωπική της ζωή, αρνήθηκε τον πεσιμισμό.
Κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής φυλακίστηκε για αντιστασιακή δράση ενώ ήταν έγκυος και γέννησε στη φυλακή. Μετά την απελευθέρωση εργάστηκε ως δημοσιογράφος. Τη διετία 1953-1954 έζησε στο Παρίσι. Από τη θέση της δημοσιογράφου αντιτάχθηκε στη δικτατορία του Παπαδόπουλου.
«Οι μάζες εκπαιδευμένες να είναι άτολμες και δορυφορικές, καθηλώνονται ανίκανες και ν’ αντικρίσουν ακόμα το κενό. Ειδικά διαμορφωμένες έτσι, περιμένουν, προσφέροντας με την ανημποριά τους, το πρόσχημα. Αυτή είναι η στιγμή του καπάτσου ή αλλιώς του ηγέτη. Όταν οι παλιοί θεοί αποσύρονται, οι θρόνοι αναζητούν διάδοχο. Και μ ένα καλό χειρισμό ή δίχως καν χειρισμό, σχεδόν κάθε άχρηστο σακί κόκαλα μπορεί ν αναρριχηθεί στην άδεια θέση!» έγραφε η Λ. Ζωγράφου.
Στο χώρο των επιφανών προσωπικοτήτων τα οστά της
Μετά από 22 χρόνια από το θάνατό της, το Δημοτικό Συμβούλιο Ηρακλείου συζήτσε την εκταφή της Ηρακλειώτισσας συγγραφέως από τάφο τριετούς χρήσης που βρίσκεται εδώ και 22 χρόνια και τη μεταφορά των οστών σε οικογενειακό τάφο ιδιοκτησίας του Δήμου Ηρακλείου.
Η Ρένα Χατζηδάκη κόρη της Λιλή Ζωγράφου
Βεβαίως η μεταφορά σε οικογενειακό τάφο είναι κάτι τιμητικό, ωστόσο η υπόθεση αποκτά και μια πιο τραγική χροιά. Όπως αναφέρει η προϊσταμένη των Δημοτικών Κοιμητηρίων Άννα Τσικαλάκη, αναζήτησαν συγγενή της Λιλής Ζωγράφου για να παραστεί στην εκταφή και τη μεταφορά και δεν εντόπισαν. Είναι γνωστό ότι, 5 χρόνια μετά τον θάνατό της, η κόρη της και ποιήτρια Ρένα Χατζηδάκη πνίγηκε στη Τζια (Αύγουστος 2003).
Το δημοφιλέστερο βιβλίο της ήταν «Η αγάπη άργησε μια μέρα», το «Επάγγελμα πόρνη» και «Η Συβαρίτισσα» που κυκλοφορούν από τις Εκδόσεις Αλεξάνδρεια.