Όρσον Γουέλς: Ο Πολίτης Κέιν του κινηματογράφου [pics vid]
Ας μιλήσουμε, μέρα που είναι, για την ταινία του Πολίτης Κέιν, το κινηματογραφικό αριστούργημα του Γουέλς. Προβλήθηκε το 1941 και θεωρείται μέχρι σήμερα, μία από τις καλύτερες ταινίες που μας έδωσε η έβδομη τέχνη.
Η αρχή της δημιουργίας της ταινίας
Ο Όρσον Γουέλς μέχρι τα εικοσιπέντε του χρόνια είχε μία λαμπρή καριέρα στο θέατρο και το ραδιόφωνο. Το Χόλυγουντ είχε δείξει μεγάλο ενδιαφέρον για εκείνον. Είχε απορρίψει ήδη τρία σενάρια της Warner Bros και τον πρωταγωνιστικό ρόλο στην ταινία Ανεμοδαρμένα Ύψη.
Η εταιρεία παραγωγής RKO Pictures το 1939 του έκανε μία εξαιρετικά ενδιαφέρουσα πρόταση. Να δημιουργήσει δύο δικές του ταινίες, δίνοντάς του τον πλήρη έλεγχο συν ποσοστά από τα κέρδη. Αξίζει να σημειωθεί πως ο Όρσον Γουέλς μέχρι τότε δεν είχε ασχοληθεί με τον κινηματογράφο.
Ξεκίνησε το 1940 τα γυρίσματα της ταινίας Πολίτης Κέιν. Αρχικά, η ταινία επρόκειτο να ονομαστεί Αμερικάνος, όμως ο Γουέλς κατέληξε στο Πολίτης Κέιν. Ανέλαβε τη σκηνοθεσία, τη συγγραφή του σεναρίου μαζί με τον Χέρμαν Μάνκιεβιτς και τον πρωταγωνιστικό ρόλο. Οι περισσότεροι από τους ηθοποιούς που διάλεξε να τον πλαισιώνουν δεν είχαν κινηματογραφική εμπειρία. Ο Πολίτης Κέιν ήταν το ντεμπούτο του Ρέι Κόλινς, του Τζόσεφ Κότεν, της Άγκνες Μούρχεντ και του Έβερετ Σλόουν, οι οποίοι είχαν συνεργαστεί με τον Γουέλς στο θέατρο.
Η υπόθεση του Πολίτη Κέιν
Η ταινία ξεκινάει με το θάνατο του μεγιστάνα και μεγαλοεκδότη Τσαρλς Φόστερ Κέιν. Λίγο πριν το θάνατό του, ο Κέιν αναφωνεί τη λέξη «Ρόουζμπαντ». Ένας νεαρός δημοσιογράφος, προσπαθώντας να καταλάβει το νόημα της λέξης, θα ξεκινήσει μία έρευνα για να ανακαλύψει ποιος ήταν πραγματικά ο Τσαρλς Φόστερ Κέιν. Στην έρευνά του θα αναζητήσει και θα μιλήσει με ανθρώπους που σημάδεψαν τη ζωή του μεγιστάνα.
https://www.youtube.com/watch?v=8dxh3lwdOFw
Η ταινία των νέων τεχνικών
Ο Γάλλος δημοσιογράφος και κριτικός κινηματογράφου, Τζωρτζ Σαδούλ, είχε χαρακτηρίσει τον Πολίτη Κέιν «Μία εγκυκλοπαίδεια παλιών τεχνικών». Οι περισσότεροι κριτικοί κινηματογράφου διαφωνούν και χαρακτηρίζουν την ταινία ως ένα νέο στυλ κινηματογράφου, πολύ διαφορετικό από τα προηγούμενα και με αρκετές καινοτομίες και νέες μορφές τεχνικών.
Ο Γουέλς είχε εξ’ ολοκλήρου την επίβλεψη της ταινίας. Η επιλογή του να συνεργαστεί με τον πρωτοπόρο κινηματογραφιστή Γκρεγκ Τόλαντ ήταν που «προχώρησε» την ταινία αρκετά βήματα παραπέρα. Μερικές από τις νέες τεχνικές και καινοτομίες που πρόσφερε ο Πολίτης Κέιν στον κινηματογράφο ήταν η βαθιά εστίαση σχεδόν σε όλα τα πλάνα, τα πλάνα χαμηλής γωνίας για την εμφάνιση μίας οπτικής όψης στραμμένης προς τα πάνω, οι ακραίες κοντινές λήψεις, οι θαμποί εσωτερικοί χώροι, ο αλληλεπικαλυπτόμενος διάλογος, οπτικά εφέ, ο ήχος -καθώς ο Γουέλς χρησιμοποίησε τεχνικές ραδιοφώνου-, ο ρεαλισμός κ.ά.
Ο Πολίτης Κέιν είναι μία σχολή κινηματόγραφου που παρέχει μαθήματα μέσα από τα μαθήματα του ίδιου του Γουέλς, αφού ο Πολίτης Κέιν ήταν η πρώτη του ταινία και η πρώτη του επαφή με τον κινηματογράφο. Ο ίδιος έλεγε σε συνέντευξή του για την ταινία: Έχουν υπάρξει πολλές κινηματογραφικές ταινίες και μυθιστορήματα που υπακούν αυστηρά στη φόρμουλα «ιστορία επιτυχίας». Θέλησα να κάνω κάτι πολύ διαφορετικό. Ήθελα να κάνω μια ταινία που θα μπορούσε να ονομαστεί «ιστορία αποτυχίας». (πηγή: umano.gr)
Αποτυχία και δόξα
Η ιστορία, που θυμίζει κατά πολύ τη ζωή τού τότε πανίσχυρου μεγαλοεκδότη Χιρστ, θα σταθεί εμπόδιο στην επιτυχία της ταινίας. Ο Χιρστ, έχοντας στενές σχέσεις με τους μεγάλους του Χόλιγουντ και ελέγχοντας μεγάλο μέρος των εφημερίδων, θα σαμποτάρει την ταινία, θα διαδώσει, στη διάρκεια της μαύρης εποχής του Χόλιγουντ, ότι ο Γουέλς είναι κομμουνιστής κι έχει αντιαμερικανικές απόψεις, ενώ η κριτική θα θάψει κανονικά την ταινία, που αναγνωρίστηκε με δόξα και τιμή μετά από χρόνια. Happy End.
