Ίων Δραγούμης: Η γοητευτική ζωή του στο φως - Εκτίθεται το αρχείο του
Ίων Δραγούμης, ένα πρόσωπο που ελκύει σταθερά το ενδιαφέρον του κοινού. Η ζωή του αναβιώνεται είτε με θεατρικές παραστάσεις είτε με βιβλία. Τώρα και με μία δεσπόζουσα έκθεση.
Η έκθεση «Ίων Δραγούμης: Στο μεταίχμιο Ανατολής και Δύσης», εγκαινιάζεται αύριο, 15 Οκτωβρίου, στην Αμερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών, επί της οδού Σουηδίας 54, με αφορμή τη συμπλήρωση ογδόντα χρόνων από τη δολοφονία του.
Ένα από τα αντικείμενα της έκθεσης που δεσπόζει είναι ένα μπαούλο με γραμμένη τη φράση «Αρχείον Ίωνος, εμπιστευτικόν». Περιείχε ανάμεσα σε κόκκους πιπεριού, για την καλή συντήρηση και προστασία, μέρος από το αρχείο του διπλωμάτη, πολιτικού και συγγραφέα Ίωνα Δραγούμη. Την έκθεση διοργανώνει το Τμήμα Αρχείων της Αμερικανικής Σχολής Κλασικών Σπουδών στην Αθήνα, όπως και το αρχείο του, ο αδελφός του Ίωνα Δραγούμη, Φίλιππος, το 1959.
Μετά τον θάνατο του Φίλιππου, το 1980, η οικογένεια επέτρεψε την πρόσβαση στο αρχείο σε επιλεγμένους ερευνητές, ώστε να αρχίσει η έκδοση των προσωπικών ημερολογίων του Ίωνος. Το 2000, με τη συμπλήρωση ογδόντα χρόνων από τη δολοφονία του Ίωνος Δραγούμη και με την ολοκλήρωση της ταξινόμησης του αρχείου, επετράπη η ελεύθερη πρόσβαση των ερευνητών σε αυτό. Στις μέρες μας μεγάλο τμήμα του αρχείου έχει ψηφιοποιηθεί και είναι προσβάσιμο μέσω του διαδικτύου.
«Προσπαθώ τόσο πολύ να σε ξεχάσω»
Η έκθεση φέρνει στο φως και στιγμές από την προσωπική ζωή του Ίωνος Δραγούμη και τους τρικυμιώδεις έρωτές του που έγραψαν ιστορία: με την μεγαλοαστή Πηνελόπη Δέλτα, την ηθοποιό Μαρίκα Κοτοπούλη αλλά και ερωτικές του σχέσεις στις χώρες όπου βρέθηκε λόγω της διπλωματικής του ιδιότητας.
Με την Πηνελόπη Δέλτα
«Je suis peuple de femmes. Kατοικούμαι από γυναίκες» γράφει στα ημερόλογιά του ο Ίων Δραγούμης. «Είσαι ο πιο γοητευτικός και επικίνδυνος άνδρας» γράφει στον Δραγούμη η Αμερικανίδα Mabel Dunlop, ενώ η Αμερικανίδα φίλη του Helen Evans Francis τού γράφει στην κάρτα της: «Προσπαθώ τόσο πολύ να σε ξεχάσω».
O έρωτάς του για την Κοτοπούλη ήταν αδιανόητος στη συνείδηση της Πηνελόπης Δέλτα
Ένα μήνα πριν την δολοφονία του, ο ιδιωτικός λόγος του Ίωνα Δραγούμη στο τελευταίο του ημερολόγιο, το οποίο περιέχει μόνο τρεις εγγραφές, έχει έναν τόνο μελαγχολίας: «Ιούνιος 1920. Ξεσυνήθισα να γράφω, ίσως γιατί με παίρνουν πάρα πολύ οι καθημερινές ασχολίες. Εξακολουθώ να μην είμαι ευχαριστημένος με τον εαυτό μου. Αδύνατος και κουρασμένος. Κάτι δημιουργικό ξεπηδά μέσα μου, κ' είναι σαν έρωτας μαζί κ' ανάγκη να γεννήσω. Το λουλούδι της ροδοδάφνης έχει άρωμα πικρό και παθητικά γλυκό. Έχει πάθος. Ο Υμηττός τον περασμένο μήνα είχε στις ξερές του ράχες ένα χνούδι πράσινο, από χορτάρια του βουνού. Περιμένω να κιτρινίσει...»
Δολοφονήθηκε εν ψυχρώ από τους πολιτικούς του αντιπάλους στις 31 Ιουλίου 1920, στη σημερινή λεωφόρο Κηφισίας, μια ημέρα μετά τη δολοφονική απόπειρα εναντίον του Ελευθέριου Βενιζέλου. Ήταν 41 ετών.