Κομισιόν: «Πράσινο φως» για εκταμίευση 748 εκατ. € από τα ομόλογα - Ύφεση 10%, καμπανάκι για τουρισμό, ανεργία και μισθούς
Κομισιόν: Η έκθεση αναμένεται να συζητηθεί στο Eurogroup του Ιουνίου ούτως ώστε να οδηγήσει μετά σε απόφαση του ESM περί ενεργοποίησης των παρεμβάσεων στο χρέος. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Κομισιόν, η ύφεση στην ελληνική οικονομία το 2020 θα είναι της τάξεως του 9,7%, ενώ η ανάπτυξη το 2021 θα φτάσει το 7,9%. Η Κομισιόν προβλέπει -όπως και στο πακέτο των εαρινών προβλέψεων- ότι το ΑΕΠ θα μειωθεί κατά 10% το 2020 και θα ανακάμψει ισχυρά το 2021 ενώ σημειώνει ότι τα υποστηρικτικά μέτρα που έλαβε η κυβέρνηση θα απαλύνουν το βάθος της ύφεσης και θα υποβοηθήσουν την ανάκαμψη το 2021.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εισηγείται την εκταμίευση των κερδών από τα ελληνικά ομόλογα που διακρατούν κεντρικές τράπεζες χωρών της Ευρωζώνης (ANFAs και SMPs) και την κατάργηση περιθωρίου επιτοκίων, συνολικής αξίας 748 εκατ. ευρώ. Ωστόσο, ξεκαθαρίζει ότι οι ελληνικές Αρχές συμφώνησαν ήδη τα ποσά που θα εκταμιευθούν τώρα να πάνε για τις δανειακές ανάγκες. Η συζήτηση περί αλλαγής χρήσης σε επενδύσεις θα συνεχιστεί το φθινόπωρο και θα κριθεί από το πώς θα εκτελεί γενικώς η Ελλάδα το επενδυτικό της πρόγραμμα, το οποίο προς το παρόν δεν πιάνει τους στόχους.
Πλήγμα σε τουρισμό και ναυτιλία
Δύο πολύ σημαντικοί τομείς για την οικονομία της Ελλάδας, ο τουρισμός και η ναυτιλία, αναμένεται να χτυπηθούν ιδιαίτερα σκληρά. Ο τουρισμός αναπόφευκτα θα υποφέρει από τους ταξιδιωτικούς περιορισμούς και τα μέτρα κοινωνικής απόστασης, με την κύρια τουριστική περίοδο να συγκεντρώνεται κατά τους μήνες Ιούνιο έως Σεπτέμβριο (το 73% των εισπράξεων από τον τουρισμό πραγματοποιούνται το αυτούς τους μήνες).
Ανάλογα με τη διάρκεια των μέτρων κοινωνικής απόστασης και των ταξιδιωτικών περιορισμών στην Ελλάδα και σε άλλες χώρες της ΕΕ, η Ελλάδα θα μπορούσε να χάσει τις περισσότερες από τις τουριστικές εισπράξεις για το 2020. Ακόμα και σε ένα πολύ θετικό σενάριο, όπου η κανονική τουριστική δραστηριότητα θα ήταν δυνατή ξανά από τον Ιούλιο, ο αντίκτυπος θα μπορούσε να είναι μεγάλος, λόγω των εισοδηματικών επιπτώσεων στις χώρες εταίρους, διαταραχές στην εναέρια κυκλοφορία και τους χαμηλότερους αριθμούς κράτησης λόγω υψηλότερης αβεβαιότητας, προκαλώντας απώλειες πάνω από 50% στις πιθανές εισπράξεις από τον τουρισμό.
Η άλλη σημαντική βιομηχανία εξαγωγών είναι η ναυτιλία, η οποία επηρεάζεται έντονα από τα μέτρα περιορισμού και το κλείσιμο των λιμένων παγκοσμίως καθώς και της μείωσης του παγκόσμιου εμπορίου που αναμένεται το 2020 ως αποτέλεσμα της πανδημίας.
Αύξηση της ανεργίας
Γενικότερα σε όρους εργασίας περίπου το ένα τρίτο της απασχόλησης στον ιδιωτικό τομέα επηρεάστηκε άμεσα τον Μάρτιο και τον Απρίλιο. Ο δείκτης Economic Sentiment (ESI - οικονομικού κλίματος), σημείωσε πτώση από τις 113,2 μονάδες δείκτη το Φεβρουάριο πριν από την έναρξη των μέτρων περιορισμού στις 99,3 μονάδες τον Απρίλιο. Οι νέες προσλήψεις μειώθηκαν κατά 53% τον Μάρτιο σε σύγκριση με τον Φεβρουάριο του 2020 και 83% σε σύγκριση με τον Απρίλιο 2019, αλλά την ίδια στιγμή οι απολύσεις μειώθηκαν επίσης κατά 71% σε σύγκριση με τον Μάρτιο και κατά 81% σε σύγκριση με τον Απρίλιο του 2019, δείχνοντας το πάγωμα στην αγορά εργασίας.
Η ανεργία αναμένεται να αυξηθεί το 2020, φτάνοντας σε περίπου 20% σε σύγκριση με 17,3% το 2019. Ο μεγάλος αντίκτυπος αναμένεται στον τομέα της φιλοξενίας και στον τουριστικό κλάδο, καθώς έχουν μεγάλο μεγάλο μερίδιο των εποχιακών εργαζομένων που απασχολούνται στον τουρισμό. Παράλληλα, ενδέχεται να υπάρξουν μεγαλύτερες πτώσεις στην οικονομική δραστηριότητα που μπορεί να οδηγήσουν σε μόνιμη καταστροφή του οικονομικού ιστού, οδηγώντας σε πτώχευση των λιγότερων ανθεκτικών εταιρειών και ως εκ τούτου σε αύξηση της ανεργίας. Επίσης "οι εξαιρετικά χαμηλές τιμές του πετρελαίου και η πτωτική πίεση στους μισθούς θα επηρεάσουν τον πληθωρισμό".
Δημόσιες επενδύσεις
Σε σχέση με τις δημόσιες επενδύσεις, η Κομισιόν προειδοποιεί πως αποτελούν κλειδί για την επιτάχυνση της ανάκαμψης και σημειώνει ότι χώρα έχασε τον στόχο για δημόσιες επενδύσεις 1,2% του ΑΕΠ το 2019 καθώς συνεχίζει να υπο-εκτελεί το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων, κάτι που «συμβαίνει συνέχεια και δημιουργεί ερωτηματικά σε σχέση με τις επενδυτικές ανάγκες της χώρας», όπως αναφέρεται στην έκθεση, ενώ «είναι ζωτικής σημασίας να χρησιμοποιηθούν τα ανάλογα κονδύλια της ΕΕ».
Οι Αρχές δεσμεύθηκαν να λάβουν μέτρα και το σχετικό εθνικό πλάνο θα είναι έτοιμο τον Ιανουάριο του 2021 και η υπηρεσία διευκόλυνσης επενδύσεων θα είναι λειτουργική το Μάρτιο του 2021.
Ληξιπρόθεσμα
Σύμφωνα με την έκθεση, τα ληξιπρόθεσμα του δημοσίου τον Ιανουάριο του 2020 φτάνουν τα 1,3 δισ. ευρώ, 69 εκατ. ευρώ πάνω από τα επίπεδα του Δεκέμβρη, και 340 εκατ. ευρώ πάνω από τη δέσμευση που έχει αναλάβει η χώρα, ωστόσο οι αρχές προετοιμάζουν σύστημα για την αποπληρωμή του 15% αυτού του ποσού όταν οι συνθήκες το επιτρέψουν.
O ρυθμός μείωσης των Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων επιταχύνθηκε το 2019, αλλά το ύψος τους παραμένει μεγάλο, στα 68.5 δισ. ευρώ, μειωμένα κατά 13,3 δισ. ευρώ από το 2018 και 38,7δισ. ευρώ από την κορυφή του 2016. Η επίδραση τη πανδημίας στη δευτερογενή αγορά ΜΕΔ θα επηρεάσει αρνητικά το ισοζύγιο. Οι τράπεζες θα πρέπει να επανεξετάσουν τη στρατηγική τους, κρίνει η Κομισιόν.
Σύμφωνα με την έκθεση, το ελληνικό τραπεζικό σύστημα έχει σταθεροποιηθεί και είναι πιο ανθεκτικό στα εξωτερικά σοκ σε σχέση με την περίοδο κατά το τέλος του προγράμματος, αλλά οι κληρονομημένες ανισορροπίες και τα τρωτά σημεία παραμένουν και θα ενισχυθούν λόγω της επίπτωσης της πανδημίας.
