Μαστίχα Χίου: Οι Τούρκοι κατοχυρώνουν όνομα για το δικό τους ιμιτασιόν
Οι Τούρκοι δεν χάνουν την ευκαιρία να μας κοντράρουν σε όλα τα επίπεδα. Αυτήν τη φορά θέλουν να κατοχυρώσου ως Προϊόν Γεωγραφικής Ένδειξης το αντίγραφο της ελληνικής μαστίχας που προσπαθούν να δημιουργήσουν εδώ και χρόνια στην περιοχή του Τσεσμέ, απέναντι από τη Χίο. Θα το ονομάζουν Cesme Damla Sakizi και όχι μαστίχα, καθώς ο χρυσοφόρος καρπός της χιώτικης γης αποτελεί προστατευόμενο Προϊόν Ονομασίας Προέλευσης και δεν έχουν δικαίωμα να χρησιμοποιήσουν τον όρο, παρόλο που κάποιοι το έχουν επιχειρήσει.
Όπως ανακοινώθηκε από τον προϊστάμενο της Περιφερειακής Διεύθυνσης Γεωργίας του Τσεσμέ, Ahmet Kececi, η υπηρεσία υπέβαλλε στις 15 Ιουνίου τη σχετική αίτηση στο Τουρκικό Ινστιτούτο Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας. Σε συνέντευξή του σε τουρκικό ΜΜΕ, μάλιστα, ο ίδιος επικαλέστηκε τη δήθεν εγκατάλειψη της καλλιέργειας μαστίχας από μεγάλο μέρος των παραγωγών στα Μαστιχοχώρια της Χίου και τη δήθεν μείωση της παραγωγής μαστίχας στο ελληνικό νησί, προκειμένου να καλέσει τους Τούρκους παραγωγούς να επενδύσουν στην συγκεκριμένη καλλιέργεια και να καλύψουν το κενό στην παγκόσμια αγορά.
«Στη Χίο οι νέοι φεύγουν από το νησί και εγκαταλείπουν τα δέντρα. Υπάρχει μια σοβαρή μείωση της παραγωγής. Πρέπει να το εκμεταλλευτούμε και να φυτεύουμε σχίνους όσο το δυνατό περισσότερο για την κάλυψη των δικών μας αναγκών και έπειτα να εξάγουμε», είπε, παραθέτοντας και στοιχεία για το success story της ελληνικής μαστίχας, που χρησιμοποιείται στη βιομηχανία τροφίμων, καλλυντικών, φαρμακευτικών και ποτών, σε 250 είδη τελικών προϊόντων.
Τί απαντούν οι έλληνες Μαστιχοπαραγωγοί; Ότι πρόκειται για προπαγάνδα της απέναντι πλευράς με στόχο να παροτρύνει τους παραγωγούς να στραφούν προς το προϊόν. Και προσθέτουν: Όχι μόνο δεν είχαμε μείωση, αλλά και σημαντική αύξηση της παραγωγής. Το προϊόν πηγαίνει καλά και η τιμή παραγωγού ανεβαίνει, φυτεύονται συνεχώς νέα δέντρα και υπάρχει συνεχής ανάπτυξη.
Η μαστίχα είναι το προϊόν του μαστιχοφόρου σχίνου (Pistacia lentiscus var. Chia) ο οποίος φύεται και ευδοκιμεί αποκλειστικά στη Νότια Χίο. Εκκρίνεται εν είδη δακρύων από τον κορμό και τα μεγάλα κλαδιά, μέσω προκλήσεως επιφανειακών τομών από αιχμηρά όργανα. Η φρέσκια ρητίνη, μετά ολιγοήμερη παραμονή της κάτω από τον θάμνο, στερεοποιείται υπό την επίδραση των καλοκαιρινών καιρικών συνθηκών (έντονη ηλιοφάνεια και ξηρασία) που επικρατούν στη περιοχή. Ακολούθως, το στερεοποιημένο προϊόν συλλέγεται και αποκαθαίρεται από τους μαστιχοπαραγωγούς.
Ενώ σχίνοι υφίστανται σε όλη τη Μεσόγειο, το παράδοξο ότι μόνο στη νότια Χίο καλλιεργούνται συστηματικά και παράγουν μαστίχα πιθανόν να οφείλεται σε τρεις παράγοντες: το ιδιαίτερο μικροκλίμα της περιοχής, ο ευγονισμός, και η καλή διαχείριση ήδη από τους αρχαίους Χιώτες, που συστηματοποίησαν την καλλιέργεια των σχίνων, τυποποίησαν το προϊόν και το επέβαλαν στην αγορά.
Από τον 1ο έως τον 7ο μ.Χ. αιώνα, η μαστίχα χρησιμοποιούνταν από τους πρακτικούς γιατρούς και βοτανολόγους κυρίως για τη θεραπεία γαστρικών διαταραχών. Στην αντίληψη των ανθρώπων της εποχής εκείνης, η χρήση της μαστίχας συντελούσε στην ομαλή λειτουργία του γαστρεντερικού συστήματος. Ειδικότερα, αρχαίοι Έλληνες ιατροί (σύμφωνα με πηγές των Ιπποκράτη, Διοσκουρίδη, Θεόφραστου, Γαληνού) αναφέρουν την χρήση της μαστίχας για ανακούφιση από τους οξείς επιγαστρικούς πόνους και τη δυσπεψία.
