Ελλάδα ανεργία: «Βουτιά» στις προσλήψεις το δεύτερο τρίμηνο του 2020
Η πανδημική κρίση έχει επιφέρει αφενός χρονική μετατόπιση των εποχικών προσλήψεων και αφετέρου ορατή συρρίκνωση του συνολικού αριθμού των προσλήψεων, σε ετήσια βάση, στο πρώτο επτάμηνο, τονίζει η Alpha Bank στην τακτική ανάλυσή της για την οικονομία. Σύμφωνα με τα στοιχεία ροών μισθωτής απασχόλησης στον ιδιωτικό τομέα (υπουργείο Εργασίας – πληροφοριακό σύστημα «Εργάνη») για την τριετία 2017-2019, οι προσλήψεις παρουσίαζαν ένα καθαρό εποχικό πρότυπο, καθώς στο διάστημα Απριλίου - Ιουνίου σημείωσαν τις υψηλότερες επιδόσεις πρώτου επταμήνου κάθε έτους. Το γεγονός αυτό αποδίδεται, πρωτίστως, στις εποχικές προσλήψεις που πραγματοποιούνταν στο εν λόγω τρίμηνο, δηλαδή στην έναρξη της τουριστικής περιόδου. Το 2020, εξαιτίας της πανδημίας, η εικόνα ήταν αρκετά διαφορετική. Συγκεκριμένα, οι προσλήψεις περιορίστηκαν σημαντικά στο τρίμηνο Μαρτίου - Μαΐου, ενώ σημείωσαν αισθητή άνοδο τον Ιούνιο και τον Ιούλιο, παράλληλα με τη σταδιακή άρση των περιοριστικών μέτρων.
Πιο αναλυτικά, στο τρίμηνο Μαρτίου - Μαΐου 2020 πραγματοποιήθηκαν 250,8 χιλ. προσλήψεις, έναντι 807,9 χιλ., το αντίστοιχο διάστημα του 2019, εξέλιξη που κατά κύριο λόγο οφείλεται στον μειωμένο αριθμό εποχικών προσλήψεων. Στη συνέχεια, τον Ιούνιο και τον Ιούλιο, παρατηρείται ότι μέρος των απωλειών ανακτήθηκε, καθώς πραγματοποιήθηκαν 238,4 χιλ. και 306,8 χιλ. προσλήψεις, αντίστοιχα, έναντι 289,5 χιλ. τον Ιούνιο και 250,3 χιλ. τον Ιούλιο 2019.
Παρά την άνοδο των προσλήψεων το δίμηνο Ιουνίου-Ιουλίου, συνολικά το πρώτο επτάμηνο του 2020, το ισοζύγιο των ροών απασχόλησης διαμορφώθηκε σε 111,3 χιλ., που αποτελεί τη χαμηλότερη επίδοση πρώτου επτάμηνου από το 2014. Ως εκ τούτου, σύμφωνα με τα μέχρι σήμερα διαθέσιμα στοιχεία, δεν προκύπτει ότι η ανάκαμψη των προσλήψεων, τους τελευταίους μήνες, είναι ικανή να αντισταθμίσει τις επιπτώσεις της πανδημίας στην αγορά εργασίας. Η εξέλιξη τόσο της απασχόλησης, όσο και του ποσοστού της ανεργίας θα εξαρτηθεί, στο άμεσο χρονικό διάστημα, σε σημαντικό βαθμό και από την εξέλιξη της πανδημίας. Με άλλα λόγια, η νόσος COVID-19 καθυστέρησε σημαντικά τις εποχικές προσλήψεις και εν τέλει συμπίεσε το συνολικό ετήσιο αριθμό τους. Η μείωση αυτή, ωστόσο, κρίνεται ότι είναι σχετικά μικρών διαστάσεων, δεδομένης της σημασίας που έχει ο τουριστικός κλάδος για την απασχόληση στη χώρα μας. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται, σε σημαντικό βαθμό, στα μέτρα στήριξης επιχειρήσεων αλλά και εργαζομένων που έθεσε σε εφαρμογή η Ελληνική Κυβέρνηση, επικουρικά με το πρόγραμμα SURE της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που αφορά στη χρηματοδότηση εργασίας με μειωμένο ωράριο ή παρόμοιων μέτρων με στόχο την προστασία της απασχόλησης. Συγκεκριμένα, στο πακέτο μέτρων περιλαμβάνονταν, μεταξύ άλλων, η δυνατότητα αναστολής σύμβασης εργασίας και η αποζημίωση ειδικού σκοπού προς τους εργαζομένους που εντάσσονται στο καθεστώς αυτό, η οποία μάλιστα επεκτάθηκε χρονικά για τις επιχειρήσεις του τουρισμού και των μεταφορών, καθώς και το πρόγραμμα "ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ" που προβλέπει τη μείωση του χρόνου εργασίας των εργαζομένων πλήρους απασχόλησης, συμπεριλαμβανομένων και των εποχικά εργαζομένων, με αναπλήρωση σημαντικού μέρους των αποδοχών από το κράτος.
Επίδομα 534 ευρώ: Πότε θα καταβληθεί για όσους είναι σε αναστολή τον Ιούλιο
Από τις 26 έως τις 31 Αυγούστου θα καταβληθεί η ειδική αποζημίωση των 534 ευρώ στους εργαζομένους σε αναστολή τον Ιούλιο. Οι εργοδότες θα πρέπει να υποβάλουν τις υπεύθυνες δηλώσεις για τις αναστολές συμβάσεων στο σύστημα Εργάνη έως και την Δευτέρα 24 Αυγούστου. Απαραίτητη προϋπόθεση για τις επιχειρήσεις που κάνουν χρήση του μέτρου αυτού, είναι να μην προβούν σε μειώσεις του προσωπικού τους. Αντίστοιχα οι δηλώσεις των εργαζομένων στην ηλεκτρονική πλατφόρμα supportemployees.services.gov.gr υποβάλλονται έως και την Τρίτη 25 Αυγούστου.
Οι αναστολές Ιουλίου αφορούν στις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στους κλάδους:
- του τουρισμού
- των μεταφορών
- του πολιτισμού
- του αθλητισμού
- οι επαναλειτουργούσες επιχειρήσεις, εποχικής λειτουργίας ξενοδοχειακών ή τουριστικών καταλυμάτων και
- οι επαναλειτουργούσες επιχειρήσεις, εποχικής λειτουργίας τουριστικών λεωφορείων
Σε ό,τι αφορά στον επισιτισμό, οι εργαζόμενοι δεν έχουν δικαίωμα αναστολής για τον Ιούλιο, όμως θα έχουν για τον Αύγουστο και τον Σεπτέμβριο.
Η υποβολή υπεύθυνης δήλωσης είναι απαραίτητη για τους εργαζόμενους, των οποίων η σύμβαση εργασίας τίθεται σε αναστολή για πρώτη φορά εντός του μηνός Ιουλίου, ενώ θα πρέπει να έχει προηγηθεί η δήλωση της αναστολής της σύμβασης εργασίας στο σύστημα «Εργάνη» από τον εργοδότη. Αντίθετα, οι εργαζόμενοι, των οποίων οι συμβάσεις τελούσαν σε αναστολή κατά τον Ιούνιο και παρατείνεται η αναστολή τους για τον Ιούλιο, δεν είναι υποχρεωτικό να προβούν σε δήλωση παρά μόνο αν επιθυμούν την τροποποίηση στοιχείων τους (π.χ. ΙΒΑΝ).
Αναφορικά με τους εποχικά εργαζόμενους με δικαίωμα επαναπρόσληψης σε εποχικά ξενοδοχεία και τουριστικά λεωφορεία που δεν επαναλειτούργησαν φέτος συνεχίζονται οι μονομερείς υπεύθυνες δηλώσεις προκειμένου να λάβουν την ειδική αποζημίωση. Οι μονομερείς δηλώσεις των εργαζομένων, για την υποβολή των οποίων δεν απαιτείται προηγούμενη δήλωση εργοδότη, υποβάλλονται έως και τις 31 Αυγούστου και αφορούν τους μήνες Ιούνιο και Ιούλιο. Εφόσον η αναστολή διαρκεί 30 ημέρες, τότε ο εργαζόμενος θα λάβει το πλήρες ποσό των 534 ευρώ, διαφορετικά θα λάβει 17,8 ευρώ ανά ημέρα αναστολής.
Σημειώνεται πως για τα τουριστικά καταλύματα, παρέχεται η κατ’ εξαίρεση δυνατότητα να παρατείνουν την αναστολή των συμβάσεων εργασίας μέρους ή του συνόλου των εργαζομένων των τουριστικών καταλυμάτων, μέχρι και τις 31 Οκτωβρίου.