Χριστόφορος Πισσαρίδης: Να διαγραφούν τα εθνικά χρέη προς την την ΕΚΤ - Η πανδημία αλλάζει όλο τον κόσμο
Θετικά αποτίμησε τη στάση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) σε ό,τι αφορά το πρόγραμμα της αγορών ομολόγων για τη στήριξη των οικονομιών από τον κορονοϊό, ο νομπελίστας οικονομολόγος Χριστόφορος Πισσαρίδης, μιλώντας μέσω τηλεδιάσκεψης σε εκδήλωση της ισπανικής εφημερίδας El Pais. Παράλληλα, όμως, συντάχθηκε με την άποψη του οικονομολόγου Τομά Πικετί για διαγραφή του ευρωπαϊκού κρατικού χρέους που βρίσκεται στα χέρια της ΕΚΤ.
Ταυτόχρονα όμως προβλέπει ότι η πανδημία θα φέρει κοσμογονικές αλλαγές στον τομέα της εργασίας και στον τρόπο ζωής των πολιτών. Υπερασπίστηκε την ευέλικτη και εξ αποστάσεως εργασία, εκτιμώντας ότι η πανδημία θα αφήσει βαθιά το αποτύπωμά της στην αγορά εργασίας, αλλά και στην οργάνωση των πόλεων. «Το κράτος πρέπει να αναλάβει την κάλυψη των αυτοαπασχολουμένων», είπε χαρακτηριστικά.
Κατά την τηλεδιάσκεψη που διοργάνωσε η ισπανική εφημερίδα και η Mobile World Capital με θέμα το μέλλον της εργασίας, ο Κύπριος οικονομολόγος τόνισε πως τίποτα όπως η πανδημία δεν έχει επηρεάσει τόσο πολύ την παγκόσμια οικονομία και τις συνήθειες μας, ενώ ο θεμελιώδης παράγοντας στην υγειονομική κρίση είναι η έλλειψη της ανθρώπινης επαφής. Σύμφωνα με τον κ. Πισσαρίδη, αυτό που συνέβη με δραστικό και καταιγιστικό τρόπο τον τελευταίο χρόνο της κοινωνικής αποστασιοποίησης είναι η δραματική αλλαγή σε όλες τις πτυχές της καθημερινότητας, από την εργασία μέχρι τον τρόπο της οργάνωσης των πόλεων.
«Πριν επικεντρωθούμε στο αν οι δουλειές θα μπορούσαν να αυτοματοποιηθούν, τώρα υπάρχει ένα νέο στοιχείο: η φυσική εγγύτητα» τονίζει και εξήγησε πως αυτή η επιβεβλημένη αποστασιοποίηση έδωσε στην τηλεργασία τεράστιες διαστάσεις, ενώ πυροδότησε και το ηλεκτρονικό εμπόριο. Και μπροστά σε αυτή τη νέα πραγματικότητα, δεν υπάρχει επιστροφή. «Ακόμα και αν ο κορωναϊός σταματήσει να είναι πρόβλημα, ο αντίκτυπος που έχει στις εταιρείες θα είναι διαρκής» προβλέπει.
Είναι δεδομένο πως η τηλεργασία και οι τηλεδιασκέψεις θα παραμείνουν και μετά την πανδημία, αλλά ο Πισσαρίδης βλέπει βαθύτερες αλλαγές από αυτές και τονίζει πως «θα επιταχυνθεί» η όποια μορφή εργασίας σχετίζεται με την τεχνολογία, τις ταχυμεταφορές και την απομακρυσμένη απασχόληση. «Σε περιόδους αβεβαιότητας, είναι πιο ευέλικτο για τις επιχειρήσεις να απασχολούν ελεύθερους επαγγελματίες για να παρέχουν την (απαιτούμενη) υπηρεσία, παρά να προσλαμβάνουν εργαζομένους πλήρους απασχόλησης» τονίζει.
Από παλαιότερη επίσκεψη του κ. Πισσαρίδη στο Μαξίμου
Η μετάβαση στην ευελιξία
Σύμφωνα με την ισπανική εφημερίδα, ο κ. Πισσαρίδης δεν βλέπει με κακό μάτι αυτή την ευελιξία κι όταν ρωτήθηκε για το νομοσχέδιο που ετοιμάζει η ισπανική κυβέρνηση αναφορικά με τους διανομείς (ντελίβερι), απάντησε πως θεωρεί απαραίτητη την προωθούμενη μεταρρύθμιση, αλλά θεωρεί πως πρέπει να διατηρηθεί η ευελιξία επειδή έτσι, θα επιτρέπεται στους διανομείς να εργάζονται για περισσότερες από μία πλατφόρμες ή επιχειρήσεις. Ωστόσο αναγνωρίζει πως «το πρόβλημα (που εμφανίζεται) με μια τέτοια ευελιξία, είναι πως δεν υπάρχει συγκεκριμένος εργοδότης, που (στη μισθωτή εργασία) είναι αυτός που δίνει τις άδειες ασθενείας, επιδόματα αδείας».
Στο τι θα πρέπει να κάνει το κράτος εν τη απουσία συγκεκριμένου εργοδότη, ο νομπελίστας οικονομολόγος απάντησε πως η κυβέρνηση θα πρέπει να προχωρήσει στη δημιουργία ενός Ταμείου το οποίο θα μπορούν οι εργαζόμενοι να χρησιμοποιούν για αναρρωτικές άδειες, διακοπές κλπ. Το Ταμείο θα συγκεντρώνει χρήματα από τις ψηφιακές πλατφόρμες που χρησιμοποιούν για τις παραδόσεις τους διανομείς. «Πιστεύω ότι μπορεί να λειτουργήσει. Είναι ένας καλός τρόπος και να διατηρηθεί η ευελιξία και να υπάρχει κάποιος που ενδιαφέρεται για τις κοινωνικές πτυχές της εργασίας» δήλωσε.
Όπως λέει ο νομπελίστας οικονομολόγος, «θα επιστρέψουμε και πάλι στα ψώνια στα εμπορικά καταστήματα, αλλά όχι στον βαθμό που το κάναμε πριν (από την πανδημία). Το ίδιο θα ισχύσει και για τους κινηματογράφους, τα θέατρα και τα εστιατόρια. Ο κόσμος θα συνεχίσει να κάνει περισσότερα πράγματα στο σπίτι», αλλά όχι δουλειές του σπιτιού. «Όταν κάποιος εργάζεται από το σπίτι, δεν θέλει να μαγειρέψει ή να το καθαρίσει με το που τελειώσει (τη δουλειά). Έτσι, θα προσλάβει κάποιον άλλον να του το κάνει και ο/η οικονόμος θα γίνει το νέο επάγγελμα. Στο Ηνωμένο Βασίλειο ήδη η συγκεκριμένη υπηρεσία κερδίζει έδαφος και νομίζω ότι θα κερδίσει πολλά περισσότερα».
Η αλλαγή στον τρόπο παροχής των υπηρεσιών μέσω της τηλεργασίας και η ραγδαία ανάπτυξη των ηλεκτρονικών αγορών, θα αντικατοπτριστεί και στον αστικό ιστό. «Ήδη, οι τιμές των εμπορικών ενοικίων πέφτουν […] και η σαφής διαφορά που υπάρχει μεταξύ των εμπορικών και οικιστικών περιοχών των πόλεων θα αλλάξει» υποστηρίζει ο Χριστόφορος Πισσαρίδης. «Εάν οι άνθρωποι εργάζονται από το σπίτι, θα υπάρχει χαμηλότερη ζήτηση για εμπορικούς χώρους στο κέντρο και μεγαλύτερη ζήτηση για υπηρεσίες ή επιχειρήσεις σε κατοικημένες περιοχές» προβλέπει αν και αυτό εξαρτάται και από τη φύση, τον σχεδιασμό της και τους όρους χρήσης κάθε πόλης. Για παράδειγμα, η Βαρκελώνη θα είναι πιο ευκίνητη από το αυστηρό Λονδίνο.
«Πρέπει να είμαι υπέρ της διαγραφής του δημόσιου χρέους»
Τέλος, ο Χριστόφορος Πισσαρίδης εξαίρει την αντίδραση των Ευρωπαίων απέναντι στην κρίση της πανδημίας, εστιάζοντας στο γεγονός ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θέτει συχνά ως προϋπόθεση την παροχή στήριξης σε προγράμματα με περιβαλλοντική η καινοτόμο προσφορά και κατεύθυνση. Μάλιστα, η ΕΕ φαίνεται να το «χειρίζεται καλύτερα από άλλες χώρες, όπως οι ΗΠΑ για παράδειγμα».
Σε αυτό το σημείο, δεν παραλείπει να σχολιάσει θετικά τη στάση της ΕΚΤ και το πρόγραμμα της αγορών ομολόγων για τη στήριξη των οικονομιών από τον κορωναϊό, αλλά και να ευθυγραμμιστεί με την άποψη Πικετί για διαγραφή του ευρωπαϊκού κρατικού χρέους στα χέρια της ΕΚΤ. «Πιστεύω ότι είναι μια καλή ιδέα. Τώρα δεν αποτελεί πρόβλημα, επειδή τα επιτόκια είναι μηδενικά. Όταν ανέβουν, οι χώρες θα κληθούν να πληρώσουν τους τόκους, αντί να χρησιμοποιήσουν τα χρήματα για επενδύσεις» τονίζει αν και παραδέχεται πως το να λέμε ότι αυτά τα χρήματα δεν πρόκειται να επιστραφούν «δεν είναι καλό σχετικά με την αξιοπιστία των οικονομικών συναλλαγών στο μέλλον». Και καταλήγει αναφερόμενος στο ελληνικό χρέος που πλησιάζει το 200% του ΑΕΠ: «Ως Έλληνας πρέπει να είμαι υπέρ (της διαγραφής χρέους)».
