Οικονομία Ελλάδα: Αναπτυξιακή καθίζηση και μάχη μεταξύ Τσακαλώτου - Σταϊκούρα

Οικονομία Ελλάδα: Με βάση τις ανακοινώσεις της ΕΛΣΤΑΤ, απογοητευτικά είναι τα δεδομένα από την πορεία της οικονομίας το 4ο τρίμηνο. Συγκεκριμένα το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ) σε όρους όγκου, κατά το 4ο τρίμηνο 2019, παρουσίασε μείωση κατά 0,7%, σε σχέση με το 3ο τρίμηνο 2019, ενώ σε σύγκριση με το 4ο τρίμηνο 2018 αύξηση μόλις 1%. Αυτό το 1% πυροδότησε αντιδράσεις μεταξύ αντιπολίτευσης και κυβέρνησης. Συγκεκριμένα ο πρώην  Υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος άσκησε καυστική κριτική προς τον Υπουργό Οικονομικών της Κυβέρνησης, κύριο Σταϊκούρα, ο οποίος με τη σειρά του ανταπάντησε εξ ίσου πολιτισμένα αλλά καυστικά.

Συγκεκριμένα ο κύριος Τσακαλώτος έγραψε:«Από ό,τι μαθαίνω, ανακοινώθηκαν τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για την ανάπτυξη το 4ο τρίμηνο του 2019. Μάλλον μου είπαν ψέματα, γιατί άκουσα ότι η ανάπτυξη είναι στο 1% το τέταρτο τρίμηνο ενώ η Ν.Δ. παρέλαβε 2,8%. Δεν μπορώ να πιστέψω ότι η Ν.Δ. δεν έχει απογειώσει την ανάπτυξη όπως υποσχόταν. Ένας πιο δύσπιστος από εμένα θα έλεγε ότι δεν είμαστε ακριβώς στη σωστή πορεία για επίτευξη του στόχου 4% ανάπτυξη. Αν ήμουν χαιρέκακος άνθρωπος, θα έλεγα ότι χάθηκε η αναπτυξιακή δυναμική που η χώρα είχε αποκτήσει", όπως έγραφε ο κ. Σταϊκούρας όταν είχαμε ανάπτυξη 1,7%. Ή ότι "η χώρα έχει αναιμική ανάπτυξη", όπως έγραφε όταν είχαμε 2,8%. Τα στοιχεία και οι εκτιμήσεις επιβεβαιώνουν ότι η κυβέρνηση είναι ανίκανη να επιτύχει ισχυρή και διατηρήσιμη ανάπτυξη", όπως έγραφε πέρυσι τέτοια εποχή, με σχεδόν διπλάσια ανάπτυξη. Επειδή δεν είμαι τέτοιος άνθρωπος, περιμένω εναγωνίως την ανακοίνωση του κ. Σταϊκούρα, που θα βάζει τα πράγματα σε τάξη».

O κύριος Σταϊκούρας ανταπάντησε αμέσως δηλώνοντας μεταξύ των άλλων ότι: "Εάν ο κ. Τσακαλώτος ήταν περισσότερο προσεκτικός και λιγότερο αλαζών και αμετροεπής, θα ερευνούσε τις εξελίξεις των συνιστωσών του ΑΕΠ, όπως ότι η ιδιωτική κατανάλωση διαμορφώθηκε στα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων ετών, οι επενδύσεις ενισχύθηκαν κατά 14,4% και το εξωτερικό ισοζύγιο αυξήθηκε. Το δε ΑΕΠ, σε απόλυτο αριθμό, ανήλθε το 2ο εξάμηνο του 2019, στο υψηλότερο επίπεδο από το 2ο εξάμηνο του 2011. Τέλος, θα του θυμίσουμε, έστω και εάν τον στεναχωρήσουμε, ότι στις προσεγγίσεις του για την ανάπτυξη πάντα έπεφτε έξω».

Τα δεδομένα αυτά (πηγή: euro2day.gr, αρθρογράφος Έλενα Λάσκαρη) διαμορφώνουν τον ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας στο 1,9% του ΑΕΠ, επίδοση αισθητά χαμηλότερη σε σχέση με τις προσδοκίες που είχαν καλλιεργηθεί, αλλά και τις αναθεωρημένες προβλέψεις διαφόρων φορέων για υπέρβαση ακόμα και του 2%. Με αυτά τα δεδομένα, το ΑΕΠ της χώρας ανήλθε πέρυσι σε 194,4 δισ. ευρώέναντι 190,8 δισ. ευρώ το 2018. 
Από τα πρώτα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ προκύπτει ότι σε όρους όγκου, η τελική καταναλωτική δαπάνη αυξήθηκε κατά 1,1%, με τη γενική κυβέρνηση να δίνει τον ρυθμό (+2,1%) και τα νοικοκυριά να ακολουθούν με σημαντικά χαμηλότερο ρυθμό αύξησης στην κατανάλωση, κατά μόλις 0,8%. Σε ετήσια βάση, προκύπτει επίσης οριακή αύξηση (0,7%) στον ακαθάριστο σχηματισμό παγίου κεφαλαίου, ενώ οι εξαγωγές έτρεξαν με ρυθμό 4,8% και οι εισαγωγές με 2,5%.

Τα στοιχεία του τελευταίου τριμήνου, όμως, δίνουν μια εντελώς διαφορετική εικόνα. Το τέταρτο τρίμηνο του 2019 σε σχέση με το τρίτο, η καταναλωτική δαπάνη αυξήθηκε μόλις 0,4%. Ο ακαθάριστος σχηματισμός κεφαλαίου μειώθηκε κατά 9,7%, οι εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών υποχώρησαν κατά 3,5% και οι εισαγωγές περιορίστηκαν κατά 5%. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα το ΑΕΠ, το τέταρτο τρίμηνο σε σχέση με το τρίτο, να καταγράψει μείωση 0,7%. 

Το χαμηλότερο των προσδοκιών σημείο εκκίνησης το 2019 επιτείνει τον προβληματισμό για την πορεία της ελληνικής οικονομίας το 2020, υπό τη βαριά σκιά που ρίχνει στην παγκόσμια οικονομία και κατ’ επέκταση στην ελληνική ο κορωνοϊός. Πρόσφατες εκτιμήσεις του δημοσιονομικού συμβουλίου ανέφεραν ψαλίδισμα της αναπτυξιακής δυναμικής έως και κατά επτά δέκατα (στην περιοχή του 1,88%) για φέτος, ενώ το υπουργείο Οικονομικών έχει εκπονήσει τέσσερα διαφορετικά σενάρια επιδράσεων στην οικονομία, τα οποία συνοδεύονται με αντίστοιχα πακέτα μέτρων άμβλυνσης των επιπτώσεων. 

Η ανακοίνωση
Οι μεταβολές των κυριότερων μακροοικονομικών μεγεθών σε όρους όγκου με εποχική διόρθωση έχουν ως εξής:
Τριμηνιαίες μεταβολές

* Η συνολική τελική καταναλωτική δαπάνη αυξήθηκε κατά 0,4% σε σχέση με το 3ο τρίμηνο του 2019.

* Οι ακαθάριστες επενδύσεις παγίου κεφαλαίου αυξήθηκαν κατά 6,7% σε σχέση με το 3ο τρίμηνο του 2019.

* Μείωση κατά 3,5% σε σχέση με το 3ο τρίμηνο του 2019 παρουσίασαν οι εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών. Οι εξαγωγές αγαθών μειώθηκαν κατά 4,3%, ενώ οι εξαγωγές υπηρεσιών μειώθηκαν κατά 5%.

* Μείωση κατά 5% σε σχέση με το 3ο τρίμηνο του 2019 παρουσίασαν οι εισαγωγές αγαθών και υπηρεσιών. Οι εισαγωγές αγαθών μειώθηκαν κατά 6,3%, ενώ οι εισαγωγές υπηρεσιών αυξήθηκαν κατά 0,9%.
Ετήσιες μεταβολές

* Η συνολική τελική καταναλωτική δαπάνη παρουσίασε αύξηση 1,3% σε σχέση με το 4ο τρίμηνο του 2018.

* Οι ακαθάριστες επενδύσεις παγίου κεφαλαίου αυξήθηκαν κατά 14,4% σε σχέση με το 4ο τρίμηνο του 2018.

* Αύξηση κατά 1% σε σχέση με το 4ο τρίμηνο του 2018 παρουσίασαν οι εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών. Οι εξαγωγές αγαθών μειώθηκαν κατά 1,1%, ενώ οι εξαγωγές υπηρεσιών αυξήθηκαν κατά 2,3%.

* Μείωση κατά 0,3% σε σχέση με το 4ο τρίμηνο του 2018 παρουσίασαν οι εισαγωγές αγαθών και υπηρεσιών. Οι εισαγωγές αγαθών μειώθηκαν κατά 2,8% και οι εισαγωγές υπηρεσιών αυξήθηκαν κατά 11,2%.

Σύμφωνα με την εκτίμηση αυτή, το ΑΕΠ το 2019 σε όρους όγκου ανήλθε σε 194,4 δισ. ευρώ έναντι 190,8 δισ. ευρώ το 2018, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 1,9%. Αυτή η αύξηση οφείλεται στις επιμέρους μεταβολές που καταγράφηκαν ανά συνιστώσα του ΑΕΠ, οι οποίες παρουσιάζονται στον πίνακα 11.
• Το ΑΕΠ σε τρέχουσες τιμές το 2019 ανήλθε σε 187,5 δισ. ευρώ έναντι 184,7 δισ. ευρώ το 2018, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 1,5%. Αυτή η αύξηση οφείλεται στις επιμέρους μεταβολές που καταγράφηκαν ανά συνιστώσα του ΑΕΠ.