Σταμάτης Βαρδαρός – ΕΣΥ: Καθολική αποδοχή του ΕΣΥ στην ελληνική κοινωνία

Σταμάτης Βαρδαρός – ΕΣΥ: Σε συνέντευξή του, ο πρώην Γ.Γ του Υπουργείου Υγείας, ένα άτομο που έχει να επιδείξει ένα ιδιαίτερα πλούσιο έργο κατά τη θητεία του, χωρίς να έχει διεκδικήσει με τυμπανοκρουσίες την προσωπική του προβολή, σε αντίθεση με τον πρώην Υφυπουργό Υγείας, μιλά διεξοδικά για το ΕΣΥ με λόγο προσεκτικό και τεκμηριωμένο.

Επισημαίνει ότι η κυβέρνηση Μητσοτάκη προχώρησε μεν σε προσλήψεις, με προσωπικό όμως «μιας χρήσης», συμβασιούχους ορισμένου χρόνου, για να καλυφθούν οι τρέχουσες αυξημένες ανάγκες. Και ισχυρίζεται ότι η αναγνώριση της αξίας του ρόλου της δημόσιας υγείας ,είναι νίκη στο ιδεολογικό πεδίο της προοδευτικής ατζέντας, της Αριστεράς.

.Στην ερώτηση πού οφείλεται η αντοχή του ΕΣΥ, μεταξύ των άλλων απάντησε: «Για να φθάσουμε, σε αυτή την εικόνα ανταπόκρισης του ΕΣΥ στις προκλήσεις της πανδημίας έπαιξαν ρόλο τρία-τέσσερα πράγματα: οι άνθρωποι του συστήματος και η αφοσίωσή τους, τα μέτρα περιορισμού της διασποράς του ιού, η αναστολή της τακτικής λειτουργίας του ΕΣΥ και βεβαίως οι κρίσιμες παρεμβάσεις της περιόδου 2015-2019, σε περιβάλλον λιτότητας, που ενίσχυσαν την ανθεκτικότητά του στην πανδημία.

Οι άνθρωποι του ΕΣΥ, που έβαλαν πλάτη τα χρόνια της κρίσης και μνημονίων, έδωσαν, με την προσπάθειά τους, πειστική απάντηση ακόμη και στους πιο σκληρούς θιασώτες του νεοφιλελευθερισμού, με πρώτο τον ίδιο τον κ. Μητσοτάκη... Τα μέτρα περιορισμού της διασποράς, που εφαρμόστηκαν κατόπιν υποδείξεων των ικανών επιστημόνων που απαρτίζουν την αρμόδια επιτροπή, λήφθηκαν εγκαίρως και είχαν θετική επίδραση στο υγειονομικό πεδίο, βοηθώντας η καμπύλη της να έχει μία ομαλή πορεία.

Και η στάση του ΣΥΡΙΖΑ και η επιλογή της υπεύθυνης «γραμμής», της γραμμής πολιτικής συναίνεσης βοήθησε σημαντικά στην κοινωνική συμμόρφωση με τα μέτρα. Βέβαια, συναίνεση στην επιστημονική διαχείριση της πανδημίας δεν συνεπάγεται και αφωνία ή πολύ περισσότερο ασυλία προς την κυβέρνηση, κατά την εφαρμογή των μέτρων.

Την επιχειρησιακή δυνατότητα του ΕΣΥ στην πανδημία ενίσχυσε η αναστολή, σε πολύ μεγάλο βαθμό, της τακτικής του λειτουργίας. Δύο μήνες, περίπου, λειτουργεί ένα ΕΣΥ, ας μου επιτραπεί ο όρος, υποκατάστατο του Εθνικού Συστήματος Υγείας, διότι έχει προσανατολίσει την λειτουργία του στην πανδημία, αναστέλλοντας κρίσιμα και απαιτητικά κομμάτια της τακτικής τους λειτουργίας (τακτικά χειρουργεία, τακτικά εξωτερικά ιατρεία, απογευματινά ιατρεία, τακτικούς διαγνωστικούς ελέγχους κ.λπ.)".

Στη δε ερώτηση γιατί επιμένει η αξιωματική αντιπολίτευση ιδιαίτερα στις προσλήψεις μόνιμου προσωπικού για το σύστημα είπε:

Το ΕΣΥ, όπως και οι υπόλοιποι κρίσιμοι βραχίονες του κοινωνικού κράτους, για να διασφαλίζουν συνέχεια στη φροντίδα, χρειάζονται προσωπικό αφοσιωμένο και έτοιμο να ταυτιστεί ακόμη και στις δύσκολες καταστάσεις με αξίες και στόχους που υπερβαίνουν έναν τυπικό εργασιακό ρόλο.

Αυτή την υπέρβαση βιώνουμε σήμερα με την πανδημία, αλλά αναδείχθηκε και καθ’ όλη την περίοδο των μνημονίων, όταν οι άνθρωποί του ήταν εκεί και έδιναν τη μάχη, παρά τις δύσκολες συνθήκες και τη μισθολογική συμπίεση. Η δική μας επιμονή για προκήρυξη μόνιμων θέσεων, εκτός από ιδεολογικά χαρακτηριστικά, έχει και μία λογική κινητρο-δότησης υγειονομικού προσωπικού και ειδικότερα ιατρικού ώστε να στελεχώσει το ΕΣΥ.

Το brain-drain, που την τελευταία δεκαετία έχει οδηγήσει περισσότερους από 16.000 νέους γιατρούς εκτός χώρας, και οι περιορισμένες αμοιβές στο ΕΣΥ μπορούν να αντισταθμιστούν μόνο με την μαζική προκήρυξη μόνιμων θέσεων που θα δώσει, μεταξύ άλλων, σήμα προοπτικής σε νέους επιστήμονες να παραμείνουν στην χώρα ή ακόμη και να επιστρέψουν.

Το αίτημα γίνεται πιο πιεστικό ειδικότερα τώρα που, λόγω πανδημίας, η κυβέρνηση Μητσοτάκη προχώρησε μεν σε προσλήψεις, με προσωπικό όμως «μιας χρήσης», συμβασιούχους ορισμένου χρόνου, για να καλυφθούν οι τρέχουσες αυξημένες ανάγκες, χωρίς να κάνει το παραμικρό για προκήρυξη μόνιμων θέσεων¨.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει η απάντηση στην ερώτηση: Μία κυβέρνηση της αριστεράς στη διαχείριση της κρίσης τι παραπάνω θα έκανε για το ΕΣΥ;»

Με τη δημοσιονομική ευελιξία που προσφέρει, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, η πανδημία, την άρση των περιορισμών στις προσλήψεις/αποχωρήσεις, θα το ενισχύαμε πιο «απλόχερα», με επικουρικό και μόνιμο προσωπικό. Θα βάζαμε πιο ενεργά στη μάχη την Πρωτοβάθμια, (Κέντρα Υγείας, ΤΟΜΥ, Περιφερειακά Ιατρεία).

Θα μεριμνούσαμε για αποσυμφόρηση των χώρων διαβίωσης των ευάλωτων προσφυγικών πληθυσμών, θα δίναμε έμφαση στην πρόληψη και στην αξιοποίηση όλων των δυνατοτήτων του ΕΣΥ ώστε η πληροφορία και η επαφή του συστήματος με τους πολίτες να μην περιοριστεί μόνο στην διαχείριση των περιστατικών της πανδημίας. Αν π.χ. είχαν υποστηριχθεί και αξιοποιηθεί οι ΤΟΜΥ θα είχαμε από την αρχή της πανδημίας 127 ομάδες υγείας με εξειδίκευση στην κοινότητα, ικανές να ενημερώνουν, να επιτηρούν και να παρεμβαίνουν τόσο στον γενικό πληθυσμό, όσο και σε κατηγορίες ευάλωτων συμπολιτών μας.

Παράλληλα, θα είχαμε βάλει μπροστά το σχέδιό μας για την επόμενη μέρα της πανδημίας, που όπως παρουσιάστηκε και στο πλαίσιο του «Μένουμε Όρθιοι» περιλαμβάνει αυξημένη χρηματοδότηση του ΕΣΥ (επιπλέον 1 δισ. ευρώ ή 0,5% του ΑΕΠ) άρα νέους πόρους, κάλυψη νέων αναγκών και ανάπτυξη νέων υπηρεσιών μακροπρόθεσμου ορίζοντα.

Σχετικά δε με τις προβλέψεις του ως προς το τι θα πράξει η κυβέρνηση όταν πια η κρίση περάσει, ανάφερε μεταξύ των άλλων ότι:

«Φοβάμαι ότι η ΝΔ, παρά την αναγκαστική και προσωρινή στήριξη του ΕΣΥ, ετοιμάζεται να επαναφέρει το σχέδιο του «νέου ΕΣΥ» μέσω των ΣΔΙΤ (Συμπράξεις Δημοσίου – Ιδιωτικού Τομέα). Δεν σκοπεύει μακροπρόθεσμη ενίσχυση και αναβάθμιση του ΕΣΥ, να προχωρήσει σε πολυετή σχεδιασμό μόνιμων προσλήψεων όπως είχαμε δρομολογήσει εμείς.  Θέλει «συμβασιούχους μιας χρήσης» και επιστροφή στην «κανονικότητα» του ανεπαρκούς ΕΣΥ που δίνει «χώρο» στις ιδιωτικές επενδύσεις.»

Τα νησιά θα αντέξουν ένα δεύτερο κύμα του ιού το καλοκαίρι;

«…Η νησιωτική Ελλάδα αποτελεί κατά βάση τουριστικό προορισμό τους θερινούς μήνες και έχει διαχρονικά αυξημένες εποχικές ανάγκες, αντιμετωπίζοντας σημαντικές πληθυσμιακές μεταβολές από χειμώνα σε καλοκαίρι.

Δεν είναι προφανώς αισιόδοξη η εικόνα στο ενδεχόμενο εξάπλωσης του ιού μέσα στο καλοκαίρι. Γι’ αυτό έχουμε τονίσει, από την αρχή, ότι πρέπει να πάμε σε μια ελεγχόμενη αποκλιμάκωση των περιοριστικών μέτρων, με προσήλωση στην επιστημονική τεκμηρίωση των πολιτικών αποφάσεων και με αυξημένη επιδημιολογική επιτήρηση.

Ήδη οι νοσοκομειακοί γιατροί του Ρεθύμνου ζητούν γενναία, πολύπλευρη και μόνιμη στήριξη του ΕΣΥ

Προφανώς, οι συνέπειες στην οικονομία και στην εργασία είναι ιδιαίτερα έντονες και πιθανότατα θα αφήσουν μεγαλύτερης διάρκειας αποτύπωμα, αλλά και ένα σήμα από κυβερνητικά χείλη για μαζική προσέλκυση τουρισμού κινείται στο όριο της ανευθυνότητας, ειδικά σε περιοχές που το ΕΣΥ διαχρονικά αντιμετωπίζει δυσκολίες. Θα πω σχηματικά ότι είναι σαν να βγαίνουμε από την καραντίνα έχοντας θέσει σε λειτουργία «την αντίστροφη μέτρηση σε εκρηκτικό μηχανισμό».

(Πηγή: εφημερίδα ΕΠΟΧΗ)