Ιδιώνυμο: Το ακραίο Κέντρο before it was cool. Σαν σήμερα
Το «ιδιώνυμο» (ειδικό) αδίκημα περιγράφεται στον νόμο 4229 και είχε να κάνει με τα «Περί μέτρων ασφαλείας του κοινωνικού καθεστώτος και την προστασία των ελευθεριών». Συγκεκριμένα είχε ως στόχο την απαγόρευση της κομμουνιστικής ιδεολογίας και τα μέλη του ΚΚΕ. Παραλλήλως έπληξε τα όποια δημοκρατικά δικαιώματα είχαν οι πολίτες εκείνη την εποχή. Συνοπτικά ποινικοποιήθηκε η υποστήριξη, δράση και διάδοση των κομμουνιστικών ιδεών.
Ιδιώνυμο στη Νομική Επιστήμη ονομάζεται το έγκλημα εκείνο για το οποίο προβλέπονται ιδιαίτερες ποινές, σε σχέση με τα εγκλήματα της γενικής κατηγορίας, όπου αυτό υπάγεται. Ο όρος από το 1929 απέκτησε πολιτική σημασία και σήμανε κάθε κατασταλτικό μέτρο που εφαρμόστηκε έως το 1974 και ποινικοποιούσε την υποστήριξη και διάδοση των κομμουνιστικών ιδεών.
Ο Βενιζέλος με το νόμο αυτό, προσπάθησε να θωρακίσει και νομικά το αστικό καθεστώς, λαμβάνοντας προληπτικά μέτρα σε βάρος του εργατικού κινήματος και του ΚΚΕ. Αν και στην πραγματικότητα, εκείνη την εποχή, κανενός είδους κομμουνιστικός κίνδυνος δεν ήταν ορατός.
Οι Αλ. Παπαναστασίου, ηγέτης του Αγροτικού-Εργατικού κόμματος, είχε αντιδράσει έντονα κατά την ψήφιση του ιδιωνύμου. Και αξιοσημείωτη ήταν η απόρριψη από το Βενιζέλο της πρότασής του να διώκονται με το «ιδιώνυμο» όχι μόνο οι κομμουνιστές αλλά και οι φασίστες.
Σύμφωνα με το νόμο, η απεργία δεν αναγνωριζόταν ως μέσο προβολής πολιτικών αιτημάτων, η διαδήλωση θεωρείτο διασάλευση της κοινωνικής γαλήνης και ο συνδικαλισμός μετατράπηκε σε «ιδιώνυμο» αδίκημα.
Το Ιδιώνυμο 4229 διήρκησε 7 χρόνια. Δηλαδή από το 1929 έως και το 1936. Τότε αντικαταστάθηκε με κάτι ακόμα χειρότερο, την 4η Αυγούστου. Τη συγκεκριμένη ημερομηνία επιβλήθηκε ένα διδακτορικό καθεστώς από τον Ιωάννη Μεταξά ο οποίος σε συνεργασία με τον βασιλέα Γεώργιο κατήργησε τον κοινοβουλευτισμό. Η κυβέρνηση Ι. Μεταξά αντικατάστησε τον Ν.4229 με τον νόμο «Περί μέτρων προς καταπολέμησιν του κομμουνισμού και των εκ τούτου συνεπειών».
Κατά τη διάρκεια ισχύοντος του Ιδιωνύμου έγιναν περίπου 16.500 συλλήψεις. Εκατοντάδες εξορίστηκαν σε Φολέγανδρο, Ανάφη, Αμοργό και Σκύρο. Για την ιστορία, όταν η Ελλάδα κατακτήθηκε από τον γερμανικό φασισμό, η κυβέρνηση Μεταξά τους παρέδωσε τους κατακτητές.
Μετά την απελευθέρωση, και συγκεκριμένα το 1947 ψηφίσθηκε ο Αναγκαστικός Νόμος και κάποια στιγμή θεσπίστηκε κι ο Οργανισμός Αναμορφωτηρίων Μακρονήσου. Δηλαδή η πλειοψηφία όσων είχαν πολεμήσει κατά του γερμανικού φασισμού βρέθηκαν συλληφθέντες. Οι συλληφθέντες, κατά διάφορες πηγές, ήταν αρκετές χιλιάδες. Συγκεκριμένα από το 1946 μέχρι το 1951 υπήρχαν 11.000 κρατούμενοι εκ των οποίων πάνω από 5.000 είχαν ήδη εκτελεστεί, μεταξύ αυτών υπήρχαν ανήλικα παιδιά, υπερήλικες γυναίκες.
Μερικές από τις πιο γνωστές φυλακές κρατουμένων του νόμου Α.Ν. 509 (ο νόμος περί Ιδιώνυμου δηλαδή) ήταν η Μακρόνησος η Γιάρος το Λαζαρέτο Κέρκυρας, οι περίφημες φυλακές Αβέρωφ, το Δαφνί και άλλες. Στο γνωστό ποίημά του, 4.000 στίχων, «Οι γειτονιές του κόσμου», ο ποιητής Γιάννης Ρίτσος γράφει για την Μακρονήσο του 1949 ότι υπήρχαν 12.000 φυλακισμένοι, 30.000 εκτοπισθέντες και 3.500 εκτελεσθέντες.
Τελικά με την Αποκατάσταση της Δημοκρατίας το 1974 καταργήθηκε και το ΚΚΕ νομιμοποιήθηκε.