Πρωτάθλημα πινγκ πονγκ ατόμων με αναπηρία: Ο αγώνας για σεβασμό και ορατότητα
Της Μαριάννας Χιονά
Κυριακή πρωί. Τα ξυπνητήρια για τους περισσότερους αθλητές έχουν χτυπήσει από νωρίς. Μαζί με τους προπονητές τους και λιγοστούς φίλους και συγγενείς βρίσκονται στο Αθλητικό Βυζαντινό Κέντρο στον Άλιμο. Έξω από το χώρο είναι παρατεταγμένα δεκάδες πούλμαν, που έχουν μεταφέρει τις αποστολές από διάφορα σημεία της Ελλάδας.
Ένα αόρατο πρωτάθλημα σε συνθήκες πανδημίας
Είναι η τελευταία ημέρα του Πανελλήνιου Πρωταθλήματος Επιτραπέζιας Αντισφαίρισης για Άτομα με Αναπηρία και η αγωνία έχει κορυφωθεί. Στους δρόμους όμως δεν υπάρχουν αφίσες, ούτε διαφημίσεις για τους αγώνες. Ακόμα και οι αναγγελίες στα σάιτ είναι ελάχιστες. Κυρίως το ξέρουν μόνο όσοι συμμετέχουν. Είναι ένα πρωτάθλημα αόρατο.
Οι προπονητές δίνουν τις τελευταίες συμβουλές. Οι οδηγίες τους είναι ξεκάθαρες: «Βάλτε την μπάλα μέσα, μην χάνετε σερβίς». Οι αγώνες είναι γεμάτοι ένταση. Ο ανταγωνισμός πολύ υψηλός. Κάνουν ένα βήμα πίσω και πλέον τα μάτια στρέφονται στους αθλητές. Τους παρακολουθούν με μάσκες, στα χρώματα των ομάδων τους.
Θεατές δεν υπάρχουν. Δεν επιτρέπονται να παρακολουθήσουν λόγω κορονοϊού. Όσοι βρίσκονται στο χώρο είναι συνοδοί. Είναι λίγοι. Κρατούν αποστάσεις και παρακολουθούν σιωπηλά. Τα χειροκροτήματα τους είναι διακριτικά, σίγουρα όμως εμψυχωτικά.
Ακόμα και η επιβράβευση είναι λιτή. Τα συγχαρητήρια δίνονται με μπουνιές. Απονομές δεν γίνονται. Ούτε βάθρα στήνονται. Οι πρωταθλητές παραλαμβάνουν το μετάλλιο τους μέσα από έναν σφραγισμένο φάκελο και αποχωρούν. Θα μπορούσε να είναι μια γιορτή του αθλητισμού. Οι συνθήκες της πανδημίας, ωστόσο, δεν το επιτρέπουν.
Διεκδικούν σεβασμό στις ιδιαιτερότητες τους
Η ώρα του απολογισμού έχει φτάσει. Η ομάδα του Παναθηναϊκού, μία από τις 11 που συμμετείχαν στο πρωτάθλημα είναι συγκεντρωμένη σε μία γωνιά του γηπέδου. Οι αθλητές έχουν βγάλει τις πράσινες μάσκες τους και ακούν με προσοχή την προπονήτρια τους. Η Ηρώ Μαλλιαρού είναι απόλυτα ικανοποιημένη καθώς οι αθλητές της όχι μόνο είχαν μία αξιοπρεπή παρουσία στην πρώτη συμμετοχή τους στο πρωτάθλημα αλλά κατάφεραν να κατακτήσουν και ένα μετάλλιο.
[caption id="attachment_1691000" align="alignnone" width="1355"]
Η ομάδα του Παναθηναικού ΑμεΑ μαζί με την προπονήτρια τους στους αγώνες[/caption]
Το τμήμα πινγκ πονγκ του Παναθηναϊκού ΑμεΑ δημιουργήθηκε την προηγούμενη σεζόν. Οι προπονήσεις γίνονται στη θύρα 12 στο γήπεδο της Λεωφόρου, καθώς είναι η μόνη που έχει πρόσβαση με ράμπα για ΑμεΑ. «Δυσκολία στο γήπεδο δεν υπάρχει, από την στιγμή που θα μπουν μέσα είναι αθλητές, δυσκολία υπάρχει μέχρι να φτάσουν», εξηγεί η προπονήτρια, η οποία μάλιστα φροντίζει πάντα να πηγαίνει νωρίτερα, ώστε να βρίσκει μόνη της θέσεις πάρκινγκ για τους αθλητές της, τις οποίες κρατά τοποθετώντας κώνους.
«Βγαίνουμε στο εξωτερικό και λέμε πόσοι ανάπηροι υπάρχουν έξω. Προφανώς υπάρχουν και στην Ελλάδα αλλά δεν μπορούν να βγουν από το σπίτι», λέει η Ηρώ Μαλλιαρού ενώ συμπληρώνει ότι η διοργάνωση πρωταθλημάτων και η δημιουργία συλλόγων πόσω μάλλον ιστορικών, όπως ο Παναθηναϊκός αποτελεί σίγουρα πόλο έλξης για ανθρώπους με αναπηρίες στο να ασχοληθούν με τον αθλητισμό.
«Βέβαια οι ομάδες δεν διαφημίζονται. Όταν είσαι όλη μέρα στον υπολογιστή, κλεισμένος σε ένα σπίτι, είναι δύσκολο να το μάθεις», λέει ο Νίκος Φύτρος, αθλητής του Παναθηναϊκού ΑμεΑ στο τμήμα του πινγκ πονγκ και του μπάσκετ.
«Αν δεν γνωρίζεις κάποιο άλλο άτομο που να παίζει πώς να το μάθεις;», αναρωτιέται ο Γιάννης Παπαϊωάννου, αθλητής του Παναθηναϊκού ΑμεΑ στο τμήμα του πινγκ πονγκ και της ξιφασκίας.
[caption id="attachment_1691005" align="alignnone" width="2048"]
Οι προπονήσεις της ομάδας[/caption]
Οι δύο τους γνωρίστηκαν στα γήπεδα, στα οποία αντιμετωπίζοντας προβλήματα στην πρόσβαση αποφάσισαν να φτιάξουν τον πρώτο σύνδεσμο ΑμεΑ φιλάθλων στην Ελλάδα. Στόχος των Green Rolling Rebels είναι να αναδείξουν τα προβλήματά τους, να κερδίσουν τον σεβασμό στις ιδιαιτερότητες τους και φυσικά να τονίσουν την ανάγκη πρόσβασης στα γήπεδα που αγωνίζεται η ομάδα τους.
«Έχουμε μιλήσει δεκάδες φορές για τις δυσκολίες στην καθημερινότητα, αλλά δεν αλλάζει και κάτι», λένε. Είναι μια παρατήρηση που υποδηλώνει πολλά. Δείχνει την αποφασιστικότητα ατόμων με αναπηρίες να δραστηριοποιηθούν, να βγουν από το σπίτι τους και να κινητοποιηθούν χωρίς να υπάρχει στήριξη ούτε κρατική, αλλά ούτε ατομική. Τα παραδείγματα είναι πολλά και καθημερινά.
Ορατότητα μηδέν στις θέσεις για ΑμεΑ στα γήπεδα
Ο Γιάννης, περιγράφει τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν όταν παρακολουθούν αγώνα του Παναθηναϊκού στο γήπεδο του ποδοσφαίρου. «Μας βάζουν στη θύρα 5 και στην 13. Είναι πολύ ανοιχτό το σημείο και δεν κόβει πουθενά το κρύο. Το χειμώνα θέλει κουβέρτα, σκουφί, γάντια και ένα καλοριφέρ για να πας να δεις ένα ματς». Έχουν ζητήσει επανειλημμένα να παρακολουθούν τον αγώνα από το ταρτάν για να έχουν καλύτερη ορατότητα και να μην εκτίθενται στο κρύο.
«Οι δικαιολογίες που ακούμε είναι πολλές φορές χαζές. Μας αφήνουν σε αυτές τις θέσεις γιατί στο ταρτάν φοβούνται, όπως λένε, για τη σωματική μας ασφάλεια. Πόσο επικίνδυνο μπορεί να είναι όταν στο γήπεδο δεν υπάρχουν φίλαθλοι από τις άλλες ομάδες;», αναρωτιέται.
Ο Νίκος περιγράφει τις αντίστοιχες δυσκολίες στο γήπεδο του μπάσκετ. «Για χρόνια ζητάγαμε να έχουμε χώρο να σταθμεύουμε. Για τρία χρόνια παρκάραμε στα VIP και παρότι υπήρχε συνεννόηση, μας κυνηγάγανε». Όσον αφορά στις θέσεις που έχουν στο γήπεδο του μπάσκετ, δεν έχουν ούτε αυτές καλή ορατότητα. Χαρακτηριστικά περιγράφουν ότι όταν οι φίλαθλοι που κάθονται μπροστά τους σηκώνονται για να πανηγυρίσουν, εκείνοι από τα αμαξίδια τους δεν μπορούν να δουν τι συμβαίνει στον αγώνα.
«Ειδικά στα τελευταία λεπτά αν είναι ντέρμπι που σηκώνονται όλοι δεν βλέπουμε τίποτα και απλά καθόμαστε και μιλάμε. Αναρωτιόμαστε κιόλας γιατί φωνάζουν όλοι», λέει ο Γιάννης. Να σημειωθεί ότι πρόκειται για εγκαταστάσεις ολυμπιακών αγώνων, που όπως γίνεται αντιληπτό δεν παρέχουν καλή πρόσβαση για ΑμεΑ. «Έτσι όπως είναι τα πράγματα είναι υποχρεωτικό να έχουμε έναν άνθρωπο να προσέχει τις θέσεις γιατί δεν βρίσκουμε», καταλήγει ο Γιάννης.
«Δεν μπορούμε να κυκλοφορήσουμε στην Αθήνα»
Όσον αφορά στις μετακινήσεις τους, δεν επιλέγουν ποτέ το κέντρο της Αθήνας. Όπως περιγράφουν οι δρόμοι είναι γεμάτοι λακούβες, που δυσκολεύουν την κυκλοφορία τους με το αμαξίδιο, τα μαγαζιά που διαθέτουν ράμπες είναι ελάχιστα, ενώ δεν βρίσκουν θέσεις για να σταθμεύσουν τα οχήματα τους.
«Δεν θυμάμαι να κυκλοφορώ στο κέντρο και να έχω βρει θέση να παρκάρω ποτέ», λέει ο Γιάννης, ο οποίος περιγράφει πώς τον αντιμετωπίζουν όταν ψάχνει να παρκάρει. «Είναι 9 η ώρα το βράδυ, βλέπω κλεισμένη τη θέση στάθμευσης για ΑμεΑ και όταν ζητάω το λόγο, μου λένε δεν ήξερα ότι θα βγαίνατε τέτοια ώρα έξω, είναι αργά. Δηλαδή εμείς το βράδυ σβήνουμε, δεν υπάρχουμε, εξαφανιζόμαστε; Είναι 2020, οι ΑμεΑ αυξάνονται και πρέπει να καταλάβει ο κόσμος ότι δεν πρέπει να παρκάρει στα σημεία που υπάρχει ταμπέλα. Τι πρέπει να κάνουμε; Να πάρουμε την αστυνομία; Γιατί να μπούμε σε αυτή διαδικασία; Είναι άσχημο και από μέρους μου να μπω σε αυτή τη διαδικασία, οπότε θα επιλέξω να ταλαιπωρηθώ», λέει ο Γιάννης. Αυτό σημαίνει να συνεχίσει να ψάχνει για ώρες μία θέση για να παρκάρει γιατί ο κόσμος γύρω του επέλεξε να μην τον σεβαστεί.
Υπάρχουν περιπτώσεις που μπροστά σε μία τέτοια αδικία θα αντιδράσουν και τρίτοι, εξωτερικοί παρατηρητές. Η απάντηση που συνήθως θα πάρουν είναι «τι σε νοιάζει εσένα που παρκάρω σε ράμπα;». Ο Νίκος εξηγεί ότι αυτές οι αντιδράσεις είναι πλέον κλασικές. «Έχουμε συνηθίσει».
Το κέντρο για άτομα με αναπηρία είναι δύσβατο. Συνήθως δεν θα το επιλέξουν γιατί γνωρίζουν ότι δεν θα το ευχαριστηθούν. Υπάρχουν όμως και περιπτώσεις που έχουν υποχρεώσεις ή πρέπει να πάνε σε μία δημόσια υπηρεσία. Ξέρουν ότι δεν έχουν λύση. «Όταν έχουμε κάποια δουλειά θα στείλουμε κάποιον άλλο να μας την διεκπαιρεώσει».
Οι προβληματικές υποδομές περιορίζουν τις επιλογές και στην διασκέδαση τους. Επιλέγουν μαγαζιά που θα έχουν σίγουρα ράμπα και τουαλέτα για ΑμεΑ. Όταν δεν υπάρχει ράμπα, το μόνο που μπορούν να κάνουν είναι να βρουν ένα μαγαζί που έστω θα έχει ένα δύο σκαλοπάτια. «Οι φίλοι μας θα μας βοηθήσουν, θα μας σηκώσουν και τελικά θα καταφέρουμε να μπούμε».
O Γιάννης, ο Νίκος και όλοι οι υπόλοιποι αθλητές έχουν επιλέξει να είναι ενεργοί. Ο αθλητισμός τους δίνει δύναμη και αυτοπεποίθηση. Από τη μία είναι μέσο κοινωνικοποίησης, από την άλλη είναι ένας τρόπος να εκπαιδεύσει τον κόσμο να βλέπει τις ιδιαιτερότητες. Θα συνεχίσουν να αγωνίζονται. Το έχουν αποφασίσει. Ελπίζουν μόνο να ακουστούν και στο επόμενο πρωτάθλημα που πάλι θα στραφούν τα φώτα πάνω τους να μιλούν για τις νίκες και όχι για το έλλειμμα σεβασμού.
