Εργασιακό νομοσχέδιο: Αυτές είναι οι αλλαγές σε ωράρια, απεργίες, άδειες, υπερωρίες

Έντονες αντιδράσεις από την αντιπολίτευση και συνδικάτα για τις σαρωτικές αλλαγές στις εργασιακές σχέσεις που φέρνει το νομοσχέδιο του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών, με τίτλο «Ρύθμιση θεμάτων της αγοράς εργασίας», τους βασικούς άξονες του οποίου παρουσίασε ο αρμόδιος υπουργός, Ιωάννης Βρούτσης, στη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου, υπό την προεδρία του πρωθυπουργού.

Το νομοσχέδιο αναμένεται να τεθεί σε διαβούλευση εντός του Νοεμβρίου, με την κυβέρνηση να επιδιώκει τη μέγιστη κοινωνική συναίνεση. Στο επίκεντρο του νέου θεσμικού πλαισίου που προωθείται βρίσκονται τουλάχιστον πέντε μεγάλες αλλαγές σε ωράρια – υπερωρίες, άδειες, τηλεργασία, συνδικαλιστικό νόμο και κάρτα εργασίας.

Στην «αιχμή του δόρατος» βρίσκονται οι νέες παρεμβάσεις για την διευθέτηση του χρόνου εργασίας στον ιδιωτικό τομέα. Πιο αναλυτικά, το μέρος V του νομοσχεδίου, μεταξύ άλλων, προβλέπει τα εξής:

• κάτω από συγκεκριμένες προϋποθέσεις, επιχειρήσεις θα μπορούν να απασχολούν εργαζόμενους έως 10 ώρες ημερησίως κατά μέγιστο, χωρίς πρόσθετη αμοιβή, εφόσον εντός του ίδιου εξαμήνου εξοφλούν τις ώρες με αντίστοιχη μείωση ωρών ή ρεπό ή ημέρες άδειας,
• αύξηση των ωρών των νόμιμων υπερωριών,
• προσθήκη επιχειρήσεων και εργασιών στη λίστα που ήδη επιτρέπει την εργασία την Κυριακή,
• προσθήκη της 1ης Ιανουαρίου και της 28ης Οκτωβρίου στις υποχρεωτικές αργίες,
• κατάργηση της αναχρονιστικής διάκρισης αποζημιώσεων απόλυσης μεταξύ υπαλλήλων και εργατοτεχνιτών,
• θεσμοθέτηση δικαιώματος, μετά την προειδοποίηση για απόλυση και μέχρι αυτήν, ο εργοδότης να δικαιούται να αξιώσει να μην προσέρχεται ο εργαζόμενος στην εργασία, αλλά βεβαίως να μισθοδοτείται.

Επίσης, σύμφωνα με τις πηγές του υπουργείου Εργασίας, το Μέρος Ι επιφέρει μία ψηφιακή επανάσταση με το «ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ», καθώς καταργείται πλήθος εγγράφων. Επιπλέον, θεσπίζεται η ψηφιακή κάρτα εργασίας για την on-line παρακολούθηση του πραγματικού ωραρίου των εργαζομένων, την καταπολέμηση της «μαύρης εργασίας» και των απλήρωτων υπερωριών και τη διευκόλυνση της διευθέτησης του ωραρίου.

Ο υπουργός Εργασίας, Γιάννης Βρούτσης

Συνδικαλιστικός νόμος

Το Μέρος ΙΙΙ παρεμβαίνει στο συνδικαλιστικό νόμο, τον αναδιατάσσει και καταπολεμά χρόνιες υπερβολές του συνδικαλιστικού κινήματος. Ανάμεσα στα άλλα:

• καθίσταται προϋπόθεση για την άσκηση συνδικαλιστικού δικαιώματος η απογραφή στο ήδη νομοθετημένο Γενικό Μητρώο,
• η Γ.Σ. των συνδικαλιστικών οργανώσεων πρέπει να παρέχει πραγματική πρακτική δυνατότητα συμμετοχής και ψήφου εξ αποστάσεως ηλεκτρονικώς, ιδίως για τη λήψη απόφασης απεργίας, ενώ στην προειδοποίηση για απεργία θα πρέπει να αναφέρονται και τα αιτήματα και οι λόγοι που την θεμελιώνουν,
• το προσωπικό στοιχειώδους λειτουργίας, που πρέπει να εξακολουθεί να εργάζεται σε περίπτωση απεργίας στις επιχειρήσεις που η λειτουργία τους είναι κρίσιμη για το κοινωνικό σύνολο, στο δημόσιο, τους ΟΤΑ και τα ΝΠΔΔ, ορίζεται σε τουλάχιστον 40%,
• αν εκπρόσωπος εργοδότη παραλείψει να κάνει όλα όσα πρέπει, για να καθοριστεί το προσωπικό στοιχειώδους λειτουργίας, τελεί ποινικώς κολάσιμη πράξη,
• απαγορεύονται οι καταλήψεις χώρων και εισόδων και η άσκηση ψυχολογικής ή σωματικής βίας. Αν λάβουν χώρα, η απεργία καθίσταται παράνομη. Όσοι μετέχουν σε κατάληψη ή βιαιοπραγούν, τελούν ποινικώς κολάσιμη πράξη.

Άδεια πατρότητας - Γονικές άδειες

Το Μέρος ΙΙ ενσωματώνει την Οδηγία περί ισορροπίας προσωπικής-επαγγελματικής ζωής με άδεια τοκετού στον πατέρα 14 εργάσιμες. Πρόσθετη εξάμηνη γονική άδεια έως ότου το παιδί γίνει 8 ετών για όλους τους πατέρες και όσες μητέρες δεν λαμβάνουν ήδη την εξάμηνη παροχή προστασίας μητρότητας. Από τους έξι μήνες, οι δύο πρώτοι πληρώνονται από τον Οργανισμό Απασχόλησης Εργατικού Δυναμικού (ΟΑΕΔ) με τον κατώτατο νομοθετημένο μισθό.

• Άδεια φροντίδας ανήμπορου γονέα, παιδιού, αδελφού, συζύγου ή συντρόφου: πέντε εργάσιμες ετησίως. Άδεια ανωτέρας βίας (για παρόμοιο λόγο): δύο εργάσιμες ετησίως.
• Διευκολύνσεις στους γονείς και φροντιστές με ανάγκη που τις ζητούν (τηλεργασία, ευέλικτο ωράριο, κλπ).
• Ειδικές ρυθμίσεις για γονείς διδύμων, τριδύμων, κλπ και για μονογονεϊκές οικογένειες.
• Προστασία των νέων πατέρων κατά της απόλυσης, επί 2 μήνες από τον τοκετό για το 1ο παιδί, 4 για το 2ο και 6 για κάθε επόμενο.

Εργατικές διαφορές

Το Μέρος ΙV, μεταξύ άλλων, προβλέπει ότι:

• οι Μεσολαβητές-Διαιτητές του ΟΜΕΔ γίνονται αποκλειστικής απασχόλησης και πιστοποιούνται,
• η συμφιλίωση συλλογικών διαφορών αφαιρείται από τις Επιθεωρήσεις Εργασίας και ανατίθεται στον ΟΜΕΔ,
• δικαίωμα συλλογικής διαπραγμάτευσης αναγνωρίζεται μόνο στις οργανώσεις που έχουν εγγραφεί στα νομοθετημένα ψηφιακά Μητρώα,
• η αμφισβήτηση της συλλογικής αντιπροσωπευτικής ικανότητας κλπ των οργανώσεων επιλύεται, πριν από την προσφυγή στον ΟΜΕΔ,
• θεσμοθετείται ειδική επιτροπή εκ των προτέρων ελέγχου της πληρότητας των αιτήσεων μεσολάβησης και διαιτησίας,
• ορίζεται αναγκαίο περιεχόμενο όλων των αιτήσεων προς τον ΟΜΕΔ, έτσι ώστε να εξασφαλίζεται η στοιχειοθέτηση και η τεκμηρίωσή τους,
• καταργείται ο β΄ βαθμός διαιτησίας,
• αναγνωρίζονται οι ΣΣΕ υποκλάδου,
• προβλέπεται ταχεία διαδικασία δικαστικού ελέγχου των προσβαλλόμενων διαιτητικών αποφάσεων.

Επίσης, το σχέδιο νόμου περιλαμβάνει και διατάξεις για την τηλεργασία.

Υπουργείο Εργασίας: «Είναι κοινωνικά και οικονομικά φιλελεύθερο»

Όπως αναφέρουν πηγές του υπουργείου, το σχέδιο νόμου προωθεί διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, που συμβάλλουν στην αλλαγή νοοτροπίας, την προσέλκυση επενδύσεων και τη δημιουργία θέσεων εργασίας, διατηρεί και ενισχύει το ευρωπαϊκό κεκτημένο, υιοθετεί τις συστάσεις του International Labour Organization (ILO), είναι κοινωνικά και οικονομικά φιλελεύθερο.

Στόχος, όπως υποστηρίζει, είναι:

• Να διευκολύνει τους εργαζόμενους στην αναζήτηση της ισορροπίας μεταξύ προσωπικής και επαγγελματικής ζωής, τις δε υγιείς επιχειρήσεις στην οργάνωση της παραγωγής κατά τρόπο που να επιτρέπει τη δημιουργία θέσεων εργασίας, ενώ συγχρόνως αίρει βασικά αντικίνητρα κατά της πρόσληψης γυναικών.
• Να βάλει τάξη στην αγορά εργασίας, να καταπολεμήσει τη «μαύρη εργασία», τις αδήλωτες υπερωρίες και τις οργανώσεις-«φαντάσματα» και να εξασφαλίσει ότι τα συνταγματικώς κατοχυρωμένα δικαιώματα της εργασίας, της απεργίας και της συλλογικής διαπραγμάτευσης, θα γίνονται σεβαστά από όλους.
• Να εκσυγχρονίσει το εργατικό δίκαιο, επιλύοντας προβλήματα που διαπιστώθηκαν τα τελευταία 38 χρόνια (συνδικαλιστικός νόμος).

ΚΚΕ: Εργασιακό νομοθετικό έκτρωμα - Είναι ώρα απεργιακού συναγερμού

«Το νομοθετικό έκτρωμα της κυβέρνησης για τα εργασιακά, που δόθηκε στη δημοσιότητα, στοχεύει να μετατρέψει όλη τη χώρα σε μια μεγάλη ειδική οικονομική ζώνη πλήρους ασυδοσίας του κεφαλαίου, απαγόρευσης των συνδικαλιστικών ελευθεριών και φίμωσης κάθε φωνής που αγωνίζεται για τα εργατικά δικαιώματα» υπογραμμίζει σε ανακοίνωσή του το ΚΚΕ. Όπως επισημαίνει στη συνέχεια, «Το συγκεκριμένο νομοσχέδιο στην κυριολεξία φέρνει τις «ανατροπές του αιώνα», αφού:

• Νομοθετούν για πρώτη φορά στη χώρα μας τη 10ωρη εργασία, 134 χρόνια μετά την απεργία του Σικάγο και ακριβώς 100 χρόνια ύστερα από την πρώτη νομοθέτηση του 8ωρου στην Ελλάδα. Με βάση την κυβερνητική ανακοίνωση αναφέρεται αυτολεξεί: «…οι επιχειρήσεις θα μπορούν να απασχολούν εργαζομένους ως 10 ώρες ημερησίως κατά μέγιστο, χωρίς πρόσθετη αμοιβή, εφόσον εντός του ίδιου 6μήνου εξοφλούν τις ώρες με αντίστοιχη μείωση ωρών ή ρεπό ή ημέρες άδειας…», ενώ σε άλλο σημείο προβλέπεται «προσθήκη επιχειρήσεων και εργασιών στη λίστα που ήδη επιτρέπει την εργασία την Κυριακή». Δηλαδή οι εργαζόμενοι ως σύγχρονοι σκλάβοι θα αναγκάζονται να εργάζονται 10 ώρες με απλήρωτες υπερωρίες για σχεδόν 6 μήνες, με μόνη προϋπόθεση οι εργοδότες να τους δίνουν λίγες μέρες άδεια στο ίδιο διάστημα.
• Επανέρχεται ουσιαστικά η απαγόρευση της απεργίας στο Δημόσιο, στους ΟΤΑ, στα ΝΠΔΔ και στους περισσότερους συγκεντρωμένους εργασιακούς χώρους, 44 χρόνια μετά τον μαύρο νόμο του Λάσκαρη. Το νομοσχέδιο της κυβέρνησης αναφέρει πως «..καθίσταται προϋπόθεση για την άσκηση συνδικαλιστικού δικαιώματος, η απογραφή στο ήδη νομοθετημένο Γενικό Μητρώο», δηλαδή εγκαινιάζει ένα κυνήγι απέναντι στα συνδικάτα, δημιουργώντας ανοιχτό μηχανισμό φακελώματος σε όσους εργαζόμενους επιλέγουν να οργανωθούν. Επιδιώκουν να φτιάξουν ένα αρχείο συνδικαλισμένων εργαζομένων, το οποίο θα είναι στη διάθεση του υπουργείου και της εργοδοσίας.
• Μειώνεται ακόμα περισσότερο ο μέσος μισθός, επεκτείνεται η ευελιξία και παράλληλα αναβαθμίζεται ως υπέρτατος ρυθμιστής ο Οργανισμός που πλειοψηφεί το κράτος και η εργοδοσία (ΟΜΕΔ)».

«Και αυτά είναι μερικά μόνο από τα εγκλήματα σε βάρος των εργαζομένων, που δρομολογούνται κατ' απαίτηση του κεφαλαίου και της ΕΕ και τα οποία δεν μπορεί να εξωραΐσει καμία καλοπληρωμένη κυβερνητική προπαγάνδα. Την ίδια στιγμή, ο χρόνος που επέλεξε η κυβέρνηση μόνο τυχαίος δεν είναι. Εκμεταλλεύεται με άθλιο τρόπο την έξαρση της πανδημίας, νομίζοντας ότι με αυτόν τον τρόπο θα πιάσει στον ύπνο τους εργαζόμενους» προσθέτει η ανακοίνωση.

«Είναι βαθιά γελασμένη. Οι εμπνευστές του νομοσχεδίου θα έχουν την τύχη των προηγούμενων από αυτούς, που προσπάθησαν να βάλουν στο γύψο τις μεγαλύτερες κατακτήσεις της εργατικής τάξης και τελικά έμειναν στην ιστορία ως πολιτικές γελοιογραφίες. Είναι ώρα απεργιακού συναγερμού, οργανωμένης λαϊκής αντεπίθεσης!» καταλήγει η ανακοίνωση του ΚΚΕ.