Στρατής Μπαλάσκας: Δικαίωση δημοσιογράφου από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο
Επτά χρόνια μετά την καταδίκη του από την ελληνική δικαιοσύνη, ο δημοσιογράφος Στρατής Μπαλάσκας αθωώνεται. Πρόκειται για μια εξόχως σημαντική είδηση, για την ελληνική δημοσιογραφία που διεκδικεί την αλήθεια στα ρεπορτάζ.
Το ρεπορτάζ του αφορούσε «νεοναζί» γυμνασιάρχη της Μυτιλήνης, που δήλωνε υπερήφανος υμνητής του εθνικοσοσιαλισμού στην προσωπική του ιστοσελίδα αλλά και αλλού.
Το ιστορικό
Τον Ιούλιος του 2012, ο δημοσιογράφος του ιστότοπου της Λέσβου «Στο Νησί» και ανταποκριτής του Αθηναϊκού Πρακτορείου στο νησί, Στρατής Μπαλάσκας, έγραφε με στοιχεία και τεκμηριωμένα για το γεγονός ότι ο διευθυντής του Πειραματικού Γυμνασίου Μυτιλήνης «διατηρεί ιστοσελίδα στην οποία δηλώνει περήφανος που είναι εθνικοσοσιαλιστής και καλεί να συνασπιστούν οι Εθνικιστές συνάδελφοι ανά κλάδο και οργανωμένα να διδάσκουν τις εθνικές αλήθειες στα παιδιά-μαθητές», υπό τον τίτλο «Μαθήματα Εθνικοσοσιαλισμού».
Ο διευθυντής του Πειραματικού Γυμνασίου Μυτιλήνης μέσα από το ιστολόγιό του προπαγάνδιζε τον εθνικοσοσιαλισμό και τον νεοναζισμό, παραθέτοντας άρθρα της Χρυσής Αυγής, του Στόχου και άλλων αντίστοιχων φιλοναζιστικών πηγών. Στη σελίδα του προωθούσε έως και κείμενα του γνωστού Ναζί Ρούντολφ Ες, καθώς και άλλες ναζιστικές ιστοσελίδες. Η ιστοσελίδα του χρησιμοποιούσε το ενδοδίκτυο του υπουργείου Παιδείας (http://users.sch.gr/makripulias/), με τίτλο που παρέπεμπε στην επιστροφή της Άρειας φυλής (Έσεται ήμαρ).
Πρωτοδίκως ο δημοσιογράφος καταδικάστηκε για το αδίκημα της απλής εξύβρισης, για το οποίο του επιβλήθηκε ποινή φυλάκισης έξι μηνών, ενώ το δικαστήριο τότε δέχθηκε πως δεν διέπραξε το αδίκημα της συκοφαντικής δυσφήμισης δια του τύπου για το οποίο κατηγορήθηκε. Στη συνέχεια και σε δεύτερο βαθμό η ποινή του δημοσιογράφου μειώθηκε από έξι σε τρεις μήνες. Αργότερα ο Άρειος Πάγος απέρριψε το αίτημα αναίρεσης της ποινής που είχε επιβληθεί από το Εφετείο βορείου Αιγαίου χαρακτηρίζοντας «μη ευπρεπή τη χρήση του όρου νεοναζί αντί αυτής του εθνικοσοσιαλιστή» που είχε αποδειχθεί ο ίδιος ο Γυμνασιάρχης σε άρθρο του.
Ο δημοσιογράφος Στρατής Μπαλάσκας είχε συλληφθεί τον Νοέμβριο του 2013 έπειτα από την μήνυση που κατέθεσε σε βάρος του ο γυμνασιάρχης, με το σωματείο εργαζομένων ΜΜΕ Λέσβου να καταγγέλλει απόπειρα εκφοβισμού.
Η απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων
Ο δημοσιογράφος, μετά την καταδίκη του στα ελληνικά δικαστήρια, προσέφυγε στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, το οποίο εξέδωσε μία απόφαση με την οποία χρέωνε στην ελληνική Δικαιοσύνη παραβίαση του δικαιώματος στην ελευθερία της έκφρασης. Συγκεκριμένα όπως αναφέρεται στη σχετική απόφαση η ελληνική Δικαιοσύνη δεν έλαβε υπ’ όψιν της «το καθήκον του δημοσιογράφου να δημοσιεύσει πληροφορίες για ένα ζήτημα δημοσίου συμφέροντος και τη συμβολή του άρθρου σε μια τέτοια συζήτηση».
Όπως αναφέρεται, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο υπογράμμισε ακόμα πως ο γυμνασιάρχης «είχε προηγουμένως εκφράσει τις απόψεις του για πολιτικά θέματα μέσω του ιστολογίου του και ως εκ τούτου είχε εκτεθεί πρόθυμα ο ίδιος στο δημόσιο έλεγχο και τη δημοσιογραφική κριτική».
Διαπιστώθηκε από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, με λίγα λόγια, πως ο διευθυντής ήταν δημόσιος αξιωματούχος που τράβηξε την προσοχή με τις πολιτικές του απόψεις μέσω του ιστολογίου του και επομένως θα έπρεπε θα ήταν πιο ανεκτικός στην κριτική. Ακόμα, κατά την απόφαση, παρότι η γλώσσα που χρησιμοποίησε ο δημοσιογράφος στο άρθρο του «ήταν καυστική και περιείχε σοβαρή κριτική», «δεν θα μπορούσε συνολικά να θεωρηθεί ως μια κατάφωρη προσωπική επίθεση στο γυμνασιάρχη».
Παραβίαση του άρθρου 10 της ΕΣΔΑ
Σύμφωνα με μέρος της απόφασης η ελληνική Δικαιοσύνη με την απόφασή της παραβίασε το άρθρο 10 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου που αφορά στην «ελευθερία της έκφρασης» τόσο σε αυτή όσο και μια σειρά από άλλες υποθέσεις, «λόγω της αδυναμίας των εθνικών δικαστηρίων να εφαρμόσουν τη νομολογία σχετικά με την ελευθερία της έκφρασης και πως αυτή σταθμίζεται απέναντι στην προστασία της φήμης ενός ατόμου».
Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο έκρινε επίσης ότι η Ελλάδα θα πρέπει να καταβάλλει στον προσφεύγοντα σημαντικού ύψους χρηματική αποζημίωση. Συνήγορος του Στρατή Μπαλάσκα στην προσφυγή του στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ήταν ο δικηγόρος Αθηνών Θοδωρής Θεοδωρόπουλος.
