Μενδώνη Τατόι: Η φωτιά έκαψε 7 κτίρια, χάθηκε μεγάλο μέρος του δάσους - Τι έγινε με τα κοντέινερ

Συνέντευξη τύπου για τη φωτιά στο Τατόι παραχωρεί η υπουργός Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη. Μαζί με τη Λίνα Μενδώνη βρίσκονται υπηρεσιακοί παράγοντες που ασχολούνται με το Τατόι ήδη από το 2003 και από την πρώτη στιγμή εκδήλωσης της πυρκαγιάς οι περισσότεροι εξ αυτών βρίσκονταν εκεί.

Σημεία από τη συνέντευξη της Λίνας Μενδώνη:

Για τη φωτιά

Αντιμετωπίσαμε μια πρωτοφανή κατάσταση σε σχέση με τα μνημεία την πολιτιστική κληρονομιά και όχι μόνο.

Οσοι βρεθήκαμε δίπλα στη φωτιά δεν μπορούμε να ξεχάσουμε τις εικόνες που ζήσαμε και οι οποίες προκάλεσαν μεγάλη, οικολογική κυρίως, ζημιά.

Η φωτιά στο Τατόι ξεκίνησε την Τρίτη, έσβησε Τετάρτη ξημερώματα και υπήρξε ένας δεύτερος κύκλος την Πέμπτη και την Παρασκευή.

Η εικόνα που έχουμε είναι ότι στην Εύβοια δεν έχουμε σχεδόν κανένα πρόβλημα ως σήμερα (σσ σε ότι αφορά αρχαιολογικά μνημεία), στη δε Λακωνία τα προβλήματα που προκύπτουν σε μεταβυζαντινούς ναούς είναι εξαιρετικά περιορισμένα.

Ο πρωθυπουργός ήταν σαφής ότι όλες οι περιοχές που κάηκαν κηρύσσονται αναδασωτέες.

Η μελέτη βιωσιμότητας

Γράφτηκαν πολλά για τα επενδυτικά σχέδια στο Τατόι, αυτά προφανώς δεν ισχύουν. Παραμένουμε στον στόχο μας, όπως προβλέπεται στη μελέτη βιωσιμότητας που ήδη εφαρμόζουμε. Από το τέλος Μαρτίου υπάρχει και διυπουργική επιτροπή προκειμένου ο καθένας να λειτουργήσει κατά την αρμοδιότητά του, συντονισμένα, στην αποκατάσταση του κτήματος.

Από το τέλος Μαρτίου έγινε υπογειοποίηση δικτύων, συστηματική αποψίλωση, συστηματική καταγραφή κινητών αντικειμένων, που ξεπερνούν τις 100.000, και διαδικασίες για διαγωνισμούς αποκατάστασης κτηρίων.

«Χάσαμε μεγάλο μέρος του δάσους»

Χάσαμε μεγάλο μέρος του δάσους. Δεν είναι αμελητέο, δεν είναι εύκολο να το αποδεχθεί κανείς.

Στα μνημεία οι απώλειες δεν ήταν μεγάλες χάρη στην παρέμβαση όλων, κυρίως της πολιτικής προστασίας, της πυροσβεστικής και της αστυνομίας, με συντονισμένες προσπάθειες δικών μας υπηρεσιών.

Αυτή τη στιγμή προχωρούμε και επιταχύνουμε τις διαδικασίες τις οποίες έχουμε αναλάβει ως ΥΠΠΟ για την εφαρμογή του σχεδίου αποκατάστασης των κτιρίων, όπως προβλέπεται στη μελέτη βιωσιμότητας. Αναθέσαμε ήδη τη μελέτη για τη σωστή αναδάσωση του ιστορικού πυρήνα και στα 1.600 στρέμματα και ευρύτερα στα 6.000 στρέμματα.

Σύντομα θα ανακοινωθεί ομάδα της μελέτης για την αναδάσωση.

Πρέπει να λάβουν υπόψη στη μελέτη την ιστορικότητα του κτήματος και την αντιμετώπιση του προβλήματος κλιματικής αλλαγής.

Επίσης, τα προβλήματα ηλεκτροδότησης έχουν αποκατασταθεί.

Το δίκτυο νερού έχει πλέον αποκατασταθεί και ήδη μόλις αποκατασταθεί και η ποσότητα του νερού που θέλουμε θα υπάρξει και η ανάλογη πίεση.

Ζημιές σε 7 κτίρια στο Τατόι

Είχαμε ζημιές σε επτά κτήρια.

Οι ζημιές αυτές δεν δημιούργησαν περισσότερα δομικά προβλήματα από τα υπάρχοντα εξαιτίας του χρόνου που είχε ταλαιπωρήσει τα κτήρια του Τατοΐου

Κάηκαν οι στέγες, κάποιες εξ αυτών ήταν νεότερες επεμβάσεις, σωστικές, του ΥΠΠΟ.

Κάηκαν και ξύλινα κουφώματα που επίσης είχαν αποκατασταθεί από το ΥΠΠΟ ή ήταν ψευτοκουφώματα.

Τα 7 κτήρια είναι τα εξής: Οικία Στουρμ, Κτίριο τηλεπικοινωνιών, οικία φροντιστή, κτίριο φρουράς τάφων, κτήρια δασονομείου, κτήριο προσωπικού, διευθυντήριο.

Για τα κτίρια φρουράς τάφων, προσωπικού, διευθυντηρίου και δασονομείου ξεκινούν ήδη οι μελέτες τους, με αυτεπιστασία. Οι μελέτες αυτές θα έχουν ολοκληρωθεί τέλος του 2021.

Η χρηματοδότηση είναι εξασφαλισμένη από το ΕΣΠΑ 2021-2027.

Σε κάθε κτίριο που γίνονται μελέτες ή οι μελέτες έχουν ολοκληρωθεί και είναι σε φάση δημοπράτησης προβλέπεται μελέτη με πυρανίχευση και πυρόσβεση.

Η φωτιά έκαψε 2 κοντέινερ στο Τατόι, τι περιείχαν

Τα 100.000 αντικείμενα που δέχονται τη φροντίδα, τη συντήρηση, την καταγραφή βρίσκονται σε κοντέινερ στο χώρο του κτήματος. Το 2020 και το 2021 ο αριθμός των αντικειμένων αυξήθηκε σημαντικά σε σχέση με αυτά που ξέραμε ότι υπάρχουν αλλά μέχρι τα τελευταία δυο χρόνια ήταν στοιβαγμένα μέσα σε κτήρια, που έπρεπε να αδειάσουν για να καταγραφούν τα αντικείμενα αλλά και να μελετηθούν τα κτήρια για να μπουν σε πρόγραμμα αποκατάστασης.

Παράλληλα, σε συνεργασία με το υπουργείο Περιβάλλοντος, είναι σε εξέλιξη η διαδικασία για εταιρεία ειδικού σκοπού, που θα γίνει στη συνέχεια φορέας διαχείρισης.

Λέγεται ότι θα έπρεπε να έχει συσταθεί ο φορέας διαχείρισης, όμως πρέπει πρώτα να γίνουν κάποια πράγματα στις υποδομές από το κράτος και στη συνέχεια θα διαχειριστεί το κτήμα ένας ειδικός φορέας.

Τα κοντέινερ έμειναν άθικτα από τη φωτιά. Το πρόβλημα παρουσιάστηκε σε δύο οικίσκους δίπλα στα ανάκτορα. Ο ένας κατεστράφη μερικώς και ο άλλος ολοσχερώς. Αυτός που καταστράφηκε ολοσχερώς περιείχε αντικείμενα που, σύμφωνα με την αρμόδια Διεύθυνση, ήταν μικρής αξίας και σε κακή κατάσταση διατήρησης. Το υλικό είχε ήδη αξιολογηθεί από τη Διεύθυνση Συντήρησης και τα αντικείμενα που είχαν κριθεί σημαντικά είχαν μεταφερθεί σε άλλους χώρους. Υπήρχε κάποια οικοσκευή, μαγειρικά σκεύη, μια ραπτομηχανή, προστατευτικά τζακιών (που δεν έχουν ιδιαίτερα προβλήματα), έντυπα και βιβλία που δεν ήταν ιδιαίτερα αξιόλογα και μέρος της κάβας.

Για τα αντικείμενα που μεταφέρθηκαν

«Μεταφέρθηκαν από τα κοντέινερς την ώρα της φωτιάς αντικείμενα που υπήρχε κίνδυνος να κλαπούν. Δεν θα σας πω που πήγαν για λόγους ασφαλείας».

Γιατί τα αντικείμενα αυτά βρίσκονται σε κοντέινερ

Για την κριτική που έχει δεχθεί σχετικά με το γεγονός βρίσκονταν σε κοντέινερ και όχι σε στεγασμένους χώρους αλλού, όπως είχε συμβεί το 2016: «Το 2016 και 2017 αποφασίστηκε η μεταφορά κάποιων αντικειμένων από τα κοντέινερς σε άλλους χώρους, χωρίς συγκατάθεση των υπηρεσιών. Τα κινητά αντικείμενα στο Τατόι αποτελούν ενιαίο και αδιαίρετο σύνολο άμεσα συνδεδεμένο με τα κτίρια. Οι συλλογές δεν πρέπει να διασπώνται. Επίσης το 2016 όταν αποφασίστηκε η μεταφορά τους από το κτήμα ήταν πολύ λιγότερα τα αντικείμενα από τα οποία έγινε η επιλογή σε σχέση με αυτά που έχουμε σήμερα. Τα αυτοκίνητα και οι άμαξες σας θυμίζω ήταν στοιβαγμένα με χιλιάδες άλλα αντικείμενα από πάνω τους.  Περίπου 6.000 αντικείμενα μεταφέρθηκαν το 2017 στο Μουσείο Νεότερου Πολιτισμού. Το Μουσείο αυτό έχει μπει στην τελική ευθεία για να αποδοθεί στο κοινό το 2023. Ετσι αποφασίστηκε να μεταφερθεί αυτός ο αριθμός των αντικειμένων στο Τατόι προκειμένου το σύνολο να αποκτήσει ξανά την ενότητά του».

Γιατί δεν γνωστοποίησαν νωρίτερα τα προβλήματα που προκάλεσε η φωτιά στο Τατόι

«Όπως έχει ήδη αναφερθεί από την κυβ. εκπρόσωπο η επιλογή ήταν την ώρα της μάχης να μιλά ένας, η πολιτική προστασία. Χθες έγινε το υπουργικό συμβούλιο και σήμερα σας ενημερώνουμε, τηρώντας τη διαδικασία που υπέδειξε η κυβέρνηση.

Δεν θα είχα κανένα πρόβλημα ανάληψης ευθύνης αν είχαν γίνει πραγματικές ζημιές. Ζημιές δεν έγιναν. Από εκεί και πέρα ο Πρωθυπουργός και η κυβέρνηση έχουν δικαίωμα να αξιολογήσει τους υπουργούς»