Χριστόψωμο Άκης Πετρετζίκης: Συνταγή για το ψωμί των Χριστουγέννων [vid]

Το Χριστόψωμο βρίσκεται ανάμεσα στα έθιμα που τείνουν προς εξαφάνιση, καθώς λίγοι είναι αυτοί που θα κάτσουν να ζυμώσουν ψωμί στο σπίτι τους. Το Χριστόψωμο είναι το ψωμί ή κουλούρα που έχουν παρασκευάσει οι οικογένειες 2-3 ημέρες προ των Χριστουγέννων ειδικά για τη μεγάλη αυτή θρησκευτική γιορτή. Η μόνη διαφορά με τα άλλα ψωμιά είναι ο πλούσιος του στολισμός με διάφορα κεντήματα (κεντίδια) ή «πλουμίδια» όπως ονομάζονται.

Διαβάζουμε στην Wikipedia πως ένα κεφαλαίο Β συμβολίζει το ζυγό του αλετριού (από την ιστορία της σποράς), ενώ υπάρχουν συνήθως και άλλες παραστάσεις αλέτρι βόδια κλπ. Στο άλλο μισό της επιφάνειας του Χριστόψωμου με «σωρό» ζύμης παρίσταται η «στοίβα» (οι θημωνιές), πλαισιωμένη με φύλλα αμπέλου και ελιάς, η προσδοκία, το όνειρο για το ερχόμενο Καλοκαίρι. Επίσης πολλές φορές απεικονίζεται και το σπίτι στο οποίο και θα έρθει η ευτυχία της χρονιάς.

Αυτό το ψωμί αφιερώνεται στη Γέννηση του Χριστού που θα στέρξει να μεταβάλει τα «πλουμίδια» σε ευλογημένη πραγμάτωση. Αυτή είναι και η βάση της λατρευτικής ψυχολογίας από πανάρχαιους χρόνους της ελληνικής φυλής που βεβαίως έχει προσαρμοστεί στη νεότερη θρησκεία της. Ένα άλλο σημαντικό σημείο είναι ότι το ψωμί αυτό ποτέ δεν το κόβεις με το μαχαίρι αλλά με το χέρι μιας και το μαχαίρι που είναι φτιαγμένο από μέταλλο πληγώνει το ψωμί.

Εδώ σας παρουσιάζουμε μια συνταγή από τον γνωστό σεφ Άκη Πετρετζίκη:

https://www.youtube.com/watch?v=BI8VvkyRVzk&feature=youtu.be

Για το ζυμάρι

• 550-600 ml νερό, σε θερμοκρασία δωματίου
• 18 γρ. μαγιά ξηρή
• 120 γρ. ζάχαρη κρυσταλλική
• 50 γρ. ελαιόλαδο, +έξτρα 10 γρ. για το μπολ
• 1 κιλό αλεύρι σκληρό
• 1 κ.γ. κανέλα
• 10 γρ. αλάτι
• 30 γρ. γλυκάνισο
• 100 γρ. καρυδόψιχα

Για το στόλισμα

• 120 γρ. νερό, χλιαρό
• 20 γρ. ελαιόλαδο
• 1/2 κ.γ. αλάτι
• 250 γρ. αλεύρι γ.ο.χ.
• 1 καρύδι, ολόκληρο
• 1 αβγό, ελαφρά χτυπημένο για το άλειμμα

Για το γλασάρισμα

• 120 γρ. μέλι
• 20 γρ. κονιάκ

Μέθοδος Εκτέλεσης

Για το ζυμάρι

• Ρίχνουμε στον κάδο του μίξερ το νερό (ξεκινώντας από τα 550 γρ.), την μαγιά, τη ζάχαρη και ανακατεύουμε καλά με ένα σύρμα χειρός ώστε να διαλυθεί η μαγιά και να ξεκινήσει να ενεργεί.
• Προσθέτουμε το λάδι, το αλεύρι, την κανέλα και χτυπάμε με τον γάντζο σε μέτρια ταχύτητα, ώστε να ομογενοποιηθεί το μείγμα μας και να δέσει το ζυμάρι (περίπου 5-8 λεπτά).
• Τέλος προσθέτουμε το αλάτι, τον γλυκάνισο, τα καρύδια και χτυπάμε για 1 λεπτό ακόμα ώστε να ανακατευτούν με το ζυμάρι μας. Δεν τα βάζουμε από την αρχή για να μην διαλυθούν στο ζυμάρι μας.
• Σε περίπτωση που η ζύμη μας είναι πολύ σφιχτή και χρειαστεί προσθέτουμε το υπόλοιπο νερό.
• Σε ένα μπολ προσθέτουμε 1 κ.σ. ελαιόλαδο και βάζουμε μέσα το ζυμάρι μας.
• Καλύπτουμε με μία πετσέτα και το αφήνουμε για 1-1 ½ ώρα μέχρι να διπλασιαστεί.

Για το στόλισμα

• Στον κάδο του μίξερ (αφού πρώτα τον έχουμε καθαρίσει) προσθέτουμε όλα τα υλικά για το στόλισμα: το νερό, το ελαιόλαδο, το αλεύρι, το αλάτι και χτυπάμε με το φτερό για 2-3 λεπτάκια μέχρι να πάρουμε μια λεία ζύμη.
• Αφαιρούμε από τον κάδο και το τυλίγουμε με μεμβράνη για να ξεκουραστεί.

Για το Χριστόψωμο

• Ξεφουσκώνουμε το ζυμάρι μας πιέζοντας λίγο με τα δάχτυλά μας ελαφρά και σχηματίζουμε με τα χέρια μας ένα στρογγυλό καρβέλι.
• Σε ένα στρογγυλό ταψάκι διαμέτρου 30 εκ. που έχουμε βουτυρώσει και στρώσει στον πάτο μία λαδόκολλα, τοποθετούμε το ζυμάρι και το αφήνουμε να απλωθεί μόνο του.
• Αφαιρούμε την μεμβράνη από το ζυμάρι για το στόλισμα και το κόβουμε σε 6 κομμάτια.
• Σχηματίζουμε  κορδόνι από το κάθε κομμάτι σε και ανά τρία κορδόνια φτιάχνουμε μια πλεξούδα. Έτσι στο τέλος έχουμε 2 πλεξούδες οι οποίες πρέπει να έχουν μήκος όση η διάμετρος του ταψιού.
• Αλείφουμε τη ζύμη στο ταψάκι με λίγο αυγό (για να κολλήσουν τα δύο ζυμάρια μας) και βάζουμε τις πλεξούδες που σχηματίσαμε από πάνω σε σχήμα σταυρού.
• Στο κέντρο τους τοποθετούμε το καρύδι.
• Καλύπτουμε με μία πετσέτα και αφήνουμε να φουσκώσει το ψωμί , για δεύτερη φορά, για 1 ώρα.
• Προθερμαίνουμε τον φούρνο στους 180° C στον αέρα.
• Ψήνουμε για 50 λεπτά με 1 ώρα.
• Λίγο πριν το βγάλουμε από τον φούρνο ετοιμάζουμε το γλάσο μας ανακατεύοντας το μέλι με το κονιάκ πολύ καλά.
• Αφαιρούμε από τον φούρνο και έτσι όπως είναι καυτό αλείφουμε από πάνω με ένα πινέλο το γλάσο μας.