Politico: Τι προβλέπει το νέο ευρωπαϊκό «plan B» για την οικονομική σωτηρία της Ουκρανίας
Οι ηγέτες της Γηραιάς Ηπείρου ήλπιζαν να καταλήξουν σε συμφωνία για «δάνειο αποζημιώσεων» ύψους 140 δις. προς την Ουκρανία ωστόσο το σχέδιο «πάγωσε» από τον πρωθυπουργό του Βελγίου.
Ένα νέο «plan B» έκτακτης ανάγκης επεξεργάζονται οι ευρωπαίοι ηγέτες έτσι ώστε να αποτραπεί στην Ουκρανία να... ξεμείνει από χρήματα στις αρχές του 2026, σε περίπτωση που δεν μπορέσει να «κλειδώσει» συμφωνία για την κατάσχεση των παγωμένων περιουσιακών στοιχείων της Ρωσίας για την προσπάθεια που καταβάλλει το Κίεβο.
Σύμφωνα με δημοσίευμα του Politico, πριν από ένα μήνα σε μια σύνοδο κορυφής, οι ευρωπαίοι ηγέτες ήλπιζαν ότι θα συμφωνήσουν σε μια πρόταση που αφορά τη χρήση ακινητοποιημένων αποθεματικών της Μόσχας για ένα «δάνειο αποζημιώσεων» ύψους 140 δισεκατομμυρίων ευρώ προς την Ουκρανία, μα η ιδέα δεν... άρεσε στον Μπαρτ Ντε Βέβερ, πρωθυπουργό του Βελγίου, τόπος όπου φυλάσσονται τα χρήματα.
Το «βέτο» του Βελγίου και οι πρώτες αντιδράσεις
Πλέον, με τις προκηρύξεις για την έναρξη ειρηνευτικών συνομιλιών να εντείνονται και το Κίεβο να μην έχει χρήματα, το ερώτημα τι θα γίνει με τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία έχει αποκτήσει νέα. «Αν δεν κινηθούμε, άλλοι θα κινηθούν πριν από εμάς», δήλωσε ένας αξιωματούχος της ΕΕ.
Άλλες πηγές, υπέδειξαν, μάλιστα, πως οι ειρηνευτικές προσπάθειες που επικαλείται πως επιχειρεί ο Ντόναλντ Τραμπ θα μπορούσαν να συμβάλουν στην εδραίωση του σχεδίου χρήσης των παγωμένων κεφαλαίων με σκοπό ένα δάνειο αποζημιώσεων. Αναφέρεται, άλλωστε, ότι το ποσό θα επιστραφεί στη Μόσχα μόνο στο απίθανο σενάριο όπου η Ρωσία θα συμφωνήσει να καταβάλει πολεμικές αποζημιώσεις.
Διπλωμάτες της ΕΕ περιμένουν πως η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, θα δώσει «διαταγή» στους αξιωματούχους της να παρουσιάσουν ένα προσχέδιο νομικού κειμένου για το δάνειο επανορθώσεων εντός ημερών, καθώς αυξάνεται η δυναμική για μια λύση. «Το επόμενο βήμα είναι τώρα η Επιτροπή να είναι έτοιμη να παρουσιάσει ένα νομικό κείμενο», δήλωσε η φον ντερ Λάιεν στους νομοθέτες στο Στρασβούργο την Τετάρτη, χωρίς να διευκρινίσει πότε θα υποβληθεί το έγγραφο.
Ωστόσο, παρά τις εντατικές συνομιλίες της πλευράς του Βελγίου και της Επιτροπής, ο Ντε Βέβερ εξακολουθεί να ανησυχεί για τις νομικές συνέπειες και τον κίνδυνο αντιποίνων από τη Μόσχα εάν τα ρωσικά κεφάλαια χρησιμοποιηθούν για το δάνειο.
Το «Plan B» για τη σωτηρία της Ουκρανίας
Έτσι, ειδικοί αναλυτές στις Βρυξέλλες στρέφουν την προσοχή τους στο πώς θα βοηθήσουν την Ουκρανία σε περίπτωση που η πρόταση για το δάνειο επανορθώσεων δεν ολοκληρωθεί εγκαίρως.
Μια επιλογή που ως ώρας κερδίζει την ευρύτερη υποστήριξη είναι ένα «γεφυρωτικό» δάνειο, το οποίο θα αποτελείται από ένα δάνειο της μεριάς της ΕΕ. Αυτό θα έδινε περισσότερο χρόνο για να ρυθμιστεί το πλήρες δάνειο επανορθώσεων, χρησιμοποιώντας τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία με τρόπο που να μπορεί να αντέξει το Βέλγιο, ώστε παρέχει μια μακροπρόθεσμη λύση.
Άλλες πηγές αναφέρουν ότι η Ουκρανία θα μπορούσε να κληθεί να αποπληρώσει το αρχικό δάνειο στην ΕΕ, μόλις λάβει χρηματοδότηση από το μακροπρόθεσμο δάνειο επανορθώσεων.
Μια άλλη πιθανότητα θα μπορούσε να περιλαμβάνει έναν συνδυασμό του δανείου επανορθώσεων και του κοινού δανεισμού της ΕΕ. «Δεν βλέπω κανένα σενάριο στο οποίο οι Ευρωπαίοι φορολογούμενοι θα πληρώσουν μόνοι τους τον λογαριασμό», δήλωσε η Βον Ντερ Λάιεν.
Κανείς διατεθειμένος να βάλει... βαθιά το χέρι στην «τσέπη»
Σε ένα κομβικό σημείο του πολέμου στην Ουκρανία, η Επιτροπή έχει επίγνωση της ανάγκης να βρεθεί μια λύση επειγόντως, με το Κίεβο να προειδοποιεί ότι αντιμετωπίζει εμφανέστατα ζήτημα με την εξάντληση χρηματικών πόρων. Τι σημαίνει αυτό;
Μακροπρόθεσμα, το δάνειο επανορθώσεων θεωρείται ευρέως ως το μόνο σχέδιο που συγκεντρώνει και τις περισσότερες ρελατιστικές πιθανότητες για να τεθεί σε εφαρμογή. Και αυτό γιατί μεταξύ των χωρών μελών της ΕΕ δεν υπάρχει όρεξη να χορηγηθούν χρήματα στους δικούς τους εθνικούς προϋπολογισμούς για να στείλουν επιχορηγήσεις μετρητών στην Ουκρανία. Πολλές ήδη παλεύουν με δημοσιονομικά ελλείμματα και υψηλό κόστος δανεισμού. Επομένως, το να πειστούν τελικά οι Βέλγοι να συμφωνήσουν θεωρείται κλειδί για την συνέχεια των συζητήσεων.
«Ελπίζουμε να μπορέσουμε να λύσουμε τον δισταγμό τους», δήλωσε ένας διπλωμάτης της ΕΕ. «Πραγματικά δεν βλέπουμε καμία άλλη πιθανή επιλογή από το δάνειο επανορθώσεων». Μια ιδέα θα ήταν να «συνδυαστεί η επιλογή του δανείου επανορθώσεων με μία από τις άλλες επιλογές», είπε και πρόσθεσε πως αυτό «δεν πρέπει να πάρει πολύ χρόνο, επειδή φυσικά υπάρχει μια αίσθηση επείγοντος τώρα και είναι πιεστικό».
Τα «ευρωομόλογα» και τα εμπόδια για δανεισμό
Πάντως, υπάρχουν ακόμη αρκετά προβλήματα με τη δημιουργία ενός ενδιάμεσου δανείου χρησιμοποιώντας ένα σχέδιο κοινού δανεισμού από τις χώρες της ΕΕ, το οποίο, μάλιστα, ορισμένοι αναλυτές έχουν χαρακτηρίσει ως «ευρωομόλογα».
Ίσως, το μεγαλύτερο εμπόδιο θα είναι ότι αυτό το είδος δανεισμού της ΕΕ, θα απαιτούσε ομόφωνη υποστήριξη από τις 27 χώρες μέλη του μπλοκ και η Ουγγαρία έχει από καιρό αντιταχθεί σε νέα μέτρα για τη χρηματοδότηση της πολεμικής προσπάθειας ενάντια της Ρωσίας.
Είναι πιθανό, ωστόσο, η παρουσίαση ενός ενδιάμεσου δανείου για τον σχεδιασμένο της ανοικοδόμηση της Ουκρανίας να βοηθούσε περισσότερα αντί για τη χρηματοδότηση της πολεμικής μηχανής.
