Δένδιας Αίγυπτος: «Σταθερότητα και ασφάλεια στη Μεσόγειο απειλούνται από την Τουρκία», τονίζει στην «Al Ahram» ο υπουργός Εξωτερικών [vids]
Είναι κοινή αντίληψη της Ελλάδας και της Αιγύπτου ότι «η Μεσόγειος μπορεί και πρέπει να γίνει μια θάλασσα ειρήνης για όλους τους λαούς της», σημειώνει ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας, σε άρθρο του στην εφημερίδα της Αιγύπτου «Al Ahram», με αφορμή την επίσκεψή του στο Κάιρο και τη συνάντηση με τον Πρόεδρο της Αιγύπτου, Αμπντέλ Φατάχ Αλ Σίσι και τον υπουργό Εξωτερικών της χώρας, Σάμεχ Σούκρι. Ευελπιστεί, όπως σημειώνει στο άρθρο του, η επίσκεψή του να συμβάλει στην ουσιαστική προώθηση των συνομιλιών για την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών μας, στη βάση του Διεθνούς Δικαίου. Ο υπουργός Εξωτερικών αναφέρει πως η Μεσόγειος αποτελεί γέφυρα φιλίας, κατανόησης, συνεργασίας και εμπιστοσύνης μεταξύ των λαών Ελλάδος και Αιγύπτου, ενώ υπενθυμίζει πως «η ελληνική παρουσία στην Αλεξάνδρεια και το Κάιρο είναι ζωντανή, με τις παροικίες των Ελλήνων ομογενών, αλλά και το Πατριαρχείο Αλεξάνδρειας και την Ι. Μονή Αγ. Αικατερίνης του Σινά, να συνεισφέρουν πολλαπλά στην οικονομική, κοινωνική και πολιτιστική ζωή της Αιγύπτου».
«Όλα τα ανωτέρω αποτελούν περίτρανη απόδειξη της θρησκευτικής ελευθερίας της Αιγύπτου και την καθιστούν παράδειγμα προς μίμηση», σημειώνει. Αλλά, όπως υπογραμμίζει, «σήμερα, η σταθερότητα και η ασφάλεια στη Μεσόγειο απειλούνται», καθώς η Τουρκία καταπατά τη διεθνή νομιμότητα, τόσο με το παράνομο και άκυρο μνημόνιο που υπέγραψε με τον Αλ Σαράτζ της Λιβύης, αλλά και με την εμπλοκή της στον λιβυκό εμφύλιο, κατά παράβαση των αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. «Ελλάδα και Αίγυπτος, οι δυο παλαιότεροι πολιτισμοί στη Μεσόγειο, πάντα είχαν ανοιχτά σύνορα και πάντα η μεταξύ μας θάλασσα, μας ένωνε αντί να μας χωρίζει. Με την απαράδεκτη παρεμβατικότητά της και τις παράνομες ενέργειές της, η Τουρκία επιδιώκει να καταργήσει τα κοινά μας θαλάσσια σύνορα, τον κοινό μας δρόμο προς τη συνεργασία, την ανάπτυξη, την ευημερία» σημειώνει.
https://www.youtube.com/watch?v=rO0eHqP_O8U
Αναφέρει δε πως η επεκτατική και αναθεωρητική Τουρκία υπονομεύει τη περιφερειακή ασφάλεια και σταθερότητα και την ειρήνευση στη Λιβύη, που επιχειρεί να προωθήσει η πρόσφατη πρόταση του Προέδρου Αλ-Σίσι, που η Ελλάδα με άλλες χώρες της περιοχής χαιρέτησε και «προσπαθεί να ποδηγετήσει τον αραβικό κόσμο σύμφωνα με τις δικές της «ηγεμονικές» επιδιώξεις». Ο υπουργός Εξωτερικών τονίζει πως Ελλάδα και Αίγυπτος έχουν προσπαθήσει επί μακρόν να διαμορφώσουν συνθήκες σταθερότητας και ανάπτυξης για την περιοχή και συνεργάζονται στενά στους διεθνείς οργανισμούς, ενώ οι διμερείς σχέσεις αναπτύσσονται διαρκώς στην οικονομία, την επιχειρηματικότητα, τον πολιτισμό, τον τουρισμό και την αμυντική συνεργασία. Οι δύο χώρες έχουν θέσει τις βάσεις για μια πολυεπίπεδη συνεργασία, η οποία δεν στρέφεται εναντίον άλλης χώρας της περιοχής και έχουν δημιουργήσει μια γέφυρα συνεννόησης και συναντίληψης που εκτείνεται σε όλη τη Μεσόγειο ως και τον Κόλπο.
«Δεν είναι τυχαίο εξάλλου ότι στο τριμερές αυτό σχήμα συμμετείχε πρόσφατα μια ακόμα μεγάλη χώρα της Μεσογείου, η Γαλλία όπως και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα», συμπληρώνει. «Ευελπιστώ ότι η επίσκεψή μου θα συμβάλλει στην περαιτέρω ενίσχυση της ήδη εξαιρετικής συνεργασίας μας, αλλά και στην ουσιαστική προώθηση των μεταξύ μας συνομιλιών για την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών μας, στη βάση πάντα του Διεθνούς Δικαίου, όπως ακριβώς πέτυχε η Ελλάδα πρόσφατα με τη φίλη Ιταλία», υπογραμμίζει χαρακτηριστικά. «Ευελπιστώ ότι η επίσκεψή μου θα δώσει ένα μήνυμα αγαστής συνύπαρξης, κατανόησης, σταθερότητας και εμπιστοσύνης για ολόκληρη την περιοχή μας, για ολόκληρη τη Μεσόγειο», καταλήγει ο κ. Δένδιας.
Η συμφωνία με την Αίγυπτο για την ΑΟΖ
Αν και όπως είχε δηλώσει χαρακτηριστικά σε παλαιότερη συνέντευξή του ο Έλληνας υπουργός, «δεν πρέπει να είμαστε υπεραισιόδοξοι», υπάρχουν προσδοκίες και ελπίδες, γεγονός που αποδεικνύεται από το ότι τον Νίκο Δένδια θα συνοδεύσει και η τεχνική ομάδα του υπουργείου, ώστε να συζητηθούν και τα τεχνικά θέματα της οριοθέτησης ΑΟΖ. Η επίτευξη συμφωνίας με την Αίγυπτο έχει μεγάλη σημασία για τη χώρα μας, αφού σε περίπτωση που υπάρξει οριοθέτηση ΑΟΖ με την Αίγυπτο, ακυρώνεται στην ουσία το σύμφωνο Τουρκίας–Λιβύης. Επειδή όμως το θέμα είναι τόσο δύσκολο, οι πιέσεις αρκετές και τα συμφέροντα πολλά, διάφορες πηγές αναφέρουν πως ως πρώτο βήμα η Αίγυπτος θα ζητήσει να συζητηθεί μια μερική οριοθέτηση της ΑΟΖ, καθώς δεν θέλει να εμπλακεί στις ελληνοτουρκικές διαφορές και ιδιαίτερα όσον αφορά στο Καστελόριζο, όπου εκεί η Αίγυπτος δεν έχει οποιοδήποτε συμφέρον.
Αν και η Ελλάδα διατηρεί πολύ καλές διπλωματικές σχέσεις με την Αίγυπτο, όπως είχε παραδεχθεί ο Νίκος Δένδιας σε συνέντευξή του προ ημερών, η Τουρκία πλειοδοτεί προς την Αίγυπτο, λέγοντας «σας δίνουμε 30 με 40% παραπάνω απ' ό,τι οι Έλληνες». «Για τους Τούρκους είναι εύκολο να υπόσχονται τα πάντα, δίνουν αέρα κοπανιστό», σχολίασε ο υπουργός Εξωτερικών.
«Κλειδί» για τη συμφωνία ο Αλ Σίσι
Όπως επισημαίνεται σε ρεπορτάζ της Καθημερινής, αυτή τη στιγμή ο πρόεδρος της Αιγύπτου Αλ Σίσι, ο οποίος εκφράζεται για τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν με ανοιχτά εχθρικό ύφος για διάφορους λόγους, έχει ως πρώτη προτεραιότητά του στην περιοχή, τη διάσωση της Λιβύης από τη συνολική επικράτηση ενός καθεστώτος όπου θα είχαν προνομιακή εκπροσώπηση και οι Αδελφοί Μουσουλμάνοι. Επίσης, έχοντας πρακτικά λάβει υπό την προστασία του τον Xαλίφα Χαφτάρ, επιθυμεί την κατάπαυση του πυρός και μια σταθεροποίηση η οποία θα του επιτρέψει να διατηρήσει τα δυτικά σύνορά του καθαρά από τη Μουσουλμανική Αδελφότητα. Παρά το γεγονός ότι η θέση της αιγυπτιακής κυβέρνησης σήμερα είναι καθαρά αρνητική έναντι της Άγκυρας, δεν είναι καθόλου δεδομένο ότι επιθυμεί να ανοίξει ένα ακόμα μέτωπο, αυτήν τη φορά στην Ανατολική Μεσόγειο.
Στην πραγματικότητα συζητήσεις με την Αίγυπτο (για υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ) γίνονται από τη δεκαετία του 1970, με διαλείμματα, αρκετές αναθερμάνσεις, αλλά κανένα αποτέλεσμα, παρά το γεγονός ότι το Κάιρο προχώρησε σε οριοθέτηση με τη Λευκωσία το 2003. Αγκάθι στις διαπραγματεύσεις με την Αίγυπτο ήταν διαχρονικά η πλήρης επήρεια του Καστελλόριζου, την οποία το Κάιρο δεν δέχεται.
Επίσκεψη - έκπληξη Τσαβούσογλου στη Λιβύη
Ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας Μεβλούτ Τσαβούσογλου πραγματοποίησε την Τετάρτη 17 Ιουνίου, επίσκεψη που δεν είχε αναγγελθεί στην Τρίπολη, έδρα της Κυβέρνησης Εθνικής Συμφωνίας (ΚΕΣ), ο κυριότερος σύμμαχος της οποίας στη σύγκρουση ανάμεσα στις αντίπαλες παρατάξεις στη Λιβύη είναι η Άγκυρα. Επρόκειτο για τη μεγαλύτερη τουρκική αντιπροσωπεία που έχει μεταβεί στην πρωτεύουσα της Λιβύης αφότου άρχισε η έφοδος, τον Απρίλιο του 2019, των δυνάμεων του στρατάρχη Χαλίφα Χάφταρ, του ισχυρού άνδρα της ανατολικής Λιβύης, με σκοπό να καταληφθεί η πόλη. Η ευρείας κλίμακας επιχείρηση του Λιβυκού Εθνικού Στρατού (ΛΕΣ) όμως απέτυχε και δυνάμεις που ορκίζονται πίστη στη ΚΕΣ, χάρη στην αυξημένη τουρκική στρατιωτική υποστήριξη, μπόρεσαν να απωθήσουν τους άνδρες του στρατάρχη Χάφταρ από πρακτικά όλη τη βορειοδυτική Λιβύη.
https://www.youtube.com/watch?v=a0PTxlGtgC8
Ο Τσαβούσογλου συνοδευόταν από τον υπουργό Οικονομικών της Τουρκίας Μπεράτ Αλμπαϊράκ και τον αρχηγό της τουρκικής υπηρεσίας πληροφοριών Χακάν Φιντάν. Οι Τούρκοι αξιωματούχοι συζήτησαν με τον επικεφαλής της ΚΕΣ, τον πρωθυπουργό Φάγεζ ας Σάρατζ, τις «τελευταίες εξελίξεις στην κρίση» στη Λιβύη και τις «διεθνείς προσπάθειες για να διευθετηθεί», ανέφερε σε δελτίο Τύπου που δημοσιοποίησε η διεθνώς αναγνωρισμένη λιβυκή κυβέρνηση. Κατά την ίδια πηγή, δόθηκε έμφαση στην συνέχιση «της εφαρμογής του μνημονίου κατανόησης για τη στρατιωτική συνεργασία και την ασφάλεια» που υπέγραψαν το 2019 η Τρίπολη και η Άγκυρα.
Δυνάμει αυτής ακριβώς της αμφιλεγόμενης συμφωνίας η Τουρκία αύξησε εκθετικά τη στρατιωτική υποστήριξή της στις δυνάμεις της ΚΕΣ, εξέλιξη που θεωρείται πως έγειρε την πλάστιγγα υπέρ τους και σε βάρος του στρατοπέδου του Χάφταρ, ο οποίος υποστηρίζεται από την Αίγυπτο, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και τη Ρωσία. Σκοπός της επίσκεψης «ήταν να εκφράσουμε για ακόμη μια φορά με σθένος την υποστήριξή μας στη Λιβύη. Συζητήσαμε τρόπους να ενισχύσουμε τη συνεργασία μας σε όλα τα πεδία», εξήγησε ο Τσαβούσογλου κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου που παραχώρησε μετά την επιστροφή του στην Τουρκία. «Ανταλλάξαμε επίσης απόψεις για ζητήματα όπως η διαρκής κατάπαυση του πυρός και η πολιτική διαδικασία», πρόσθεσε, χαρακτηρίζοντας την επίσκεψη «εξαιρετικά καρποφόρα».
Πυρά ανταλλάσσουν Τουρκία και Γαλλία
Τις τελευταίες εβδομάδες ανέβηκε κατακόρυφα η ένταση ανάμεσα στην Τουρκία και τη Γαλλία, που κατηγορείται, παρ’ όλες τις διαψεύσεις του Παρισιού, πως στοιχηματίζει στον στρατάρχη Χάφταρ, παρά τις πρόσφατες βαριές ήττες των ανδρών του στα μέτωπα. Το Παρίσι χαρακτηρίζει «απαράδεκτη» την επέμβαση της Τουρκίας στη Λιβύη. Η Άγκυρα από την πλευρά της αντιτείνει ότι η Γαλλία είναι, όπως το θέτει, ένα από τα βασικά «εμπόδια» για την ειρήνη στη Λιβύη.
https://www.youtube.com/watch?v=eytaqi-WJ78
Την ίδια ώρα, η Τουρκία απέρριψε τις «αβάσιμες» κατηγορίες του Παρισιού, ότι ένα γαλλικό πολεμικό πλοίο αποτέλεσε πρόσφατα στόχο ενός «εξαιρετικά επιθετικού» ελιγμού εκ μέρους τουρκικών φρεγατών στη Μεσόγειο. «Είναι προφανές πως οι κατηγορίες αυτές (...) είναι αβάσιμες», δήλωσε υψηλόβαθμος στρατιωτικός αξιωματούχος ο οποίος ζήτησε ανωνυμία, κατηγορώντας μάλιστα το γαλλικό πλοίο ότι πραγματοποίησε «επικίνδυνο και με μεγάλη ταχύτητα ελιγμό».
Χθες, Τετάρτη, το γαλλικό υπουργείο Ενόπλων Δυνάμεων ανακοίνωσε ότι μια γαλλική φρεγάτα που επιδίωκε να προσδιορίσει την ταυτότητα ενός φορτηγού πλοίου το οποίο θεωρείτο ύποπτο για μεταφορά όπλων προς τη Λιβύη αποτέλεσε αντικείμενο μιας «εξαιρετικά επιθετικής ενέργειας» εκ μέρους τουρκικών πλοίων. Σύμφωνα με το Παρίσι, που χαρακτήρισε το συμβάν «πολύ σοβαρό», τουρκικά πολεμικά πλοία που συνόδευαν ένα φορτηγό πλοίο φώτισαν το γαλλικό πλοίο «τρεις φορές με το ραντάρ καθοδήγησης πυρών».
Ο υψηλόβαθμος Τούρκος αξιωματούχος διέψευσε την κατηγορία αυτή, λέγοντας πως τα τουρκικά πλοία χρησιμοποίησαν την κάμερα που είναι ενσωματωμένη στο ραντάρ τους για να «παρακολουθήσουν το γαλλικό πλοίο που πραγματοποιούσε έναν επικίνδυνο ελιγμό σε πολύ μικρή απόσταση και ως μέτρο ασφαλείας». «Καμία στιγμή το ραντάρ δεν άναψε τα φώτα» στο γαλλικό πλοίο, επέμεινε, προσθέτοντας πως το τελευταίο δεν επιδίωξε να εγκαθιδρύσει επαφή με τις τουρκικές φρεγάτες. Σύμφωνα με τον αξιωματούχο, τουρκικά πλοία είχαν ανεφοδιάσει μάλιστα, πριν από το συμβάν, με καύσιμα την ίδια γαλλική φρεγάτα. «Λυπούμαστε που βλέπουμε ότι αυτό το συμβάν εξελίχθηκε με τρόπο αντίθετο προς το πνεύμα φιλίας και συμμαχίας», συνέχισε ο αξιωματούχος, ο οποίος πρόσθεσε πως η Τουρκία κοινοποίησε εικόνες του συμβάντος στο ΝΑΤΟ.
