Αγία Σοφία: Πρόβλημα υψηλής πολιτικής για τον Κυριάκο Μητσοτάκη

Οι Έλληνες υποδέχτηκαν με πολλούς και διαφορετικούς τρόπους  την προκλητική και ανιστόρητη απόφαση Ερντογάν (μην συζητάμε για μεταξύ μας τώρα για τουρκική δικαιοσύνη) για την μετατροπή της Αγιάς Σοφιάς σε τζαμί.

Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και αφού είχαν προηγηθεί τοποθετήσεις άλλων Ελλήνων αξιωματούχων, το βράδυ της Παρασκευής 10/7/2020 προχώρησε σε μια γραπτή δήλωση (ουσιαστικά απάντηση) στο διάγγελμα του Τούρκου προέδρου:

«Η Ελλάδα καταδικάζει με τον πιο έντονο τρόπο την απόφαση της Τουρκίας να μετατρέψει την Αγία Σοφία σε τζαμί. Η απόφαση αυτή -και μάλιστα 85 χρόνια από την ανακήρυξή της ως μουσείου- προσβάλλει τον οικουμενικό χαρακτήρα της. Πρόκειται για επιλογή που προσβάλλει επίσης όλους όσοι αναγνωρίζουν το μνημείο ως κτήμα του παγκόσμιου πολιτισμού. Και, βεβαίως, επηρεάζει όχι μόνο τις σχέσεις της Τουρκίας με την Ελλάδα. Αλλά και τις σχέσεις της με την Ευρωπαϊκή Ένωση, την Unesco και την παγκόσμια κοινότητα συνολικά. Είναι θλιβερό ότι η τουρκική ηγεσία, που εργάστηκε το 2005 για τη Συμμαχία των Πολιτισμών, επιλέγει σήμερα να κινηθεί στην ακριβώς αντίθετη κατεύθυνση.»

Μία δήλωση απόλυτα ακόλουθη με τις ενέργειες της ελληνικής κυβέρνησης το προηγούμενο διάστημα που ως βασικό άξονα είχαν την διεθνοποίηση του θέματος. Για την ελληνική κοινή γνώμη όμως χρειάζεται κάτι παραπάνω. Δεδομένου μάλιστα ότι την Παρασκευή 25 Ιουνίου είχε ανοίξει ξανά ο δίαυλος επικοινωνίας Μητσοτάκη Ερντογάν με το πολυσυζητημένο τηλεφώνημα τους κατόπιν συνεννόησης της υπεύθυνης του γραφείου Θεμάτων Ευρωπαϊκής Ένωσης της Γενικής Γραμματείας Πρωθυπουργού, πρέσβεως, Ελένης Σουρανή, και του εκπροσώπου της τουρκικής Προεδρίας, Ιμπραήμ Καλίν.

Τότε σύμφωνα με τη σχετική ενημέρωση από το Μαξίμου οι δύο ηγέτες συζήτησαν για τις επιπτώσεις της πανδημίας του κορονοϊού και τις προσπάθειες αντιμετώπισής τους, καθώς και για ζητήματα που συνδέονται με το άνοιγμα των συνόρων και την αποκατάσταση των τουριστικών ροών.

Μάλιστα μάθαμε τότε πως Κυριάκος Μητσοτάκης και Ταγίπ Ερντογάν συμφώνησαν να διατηρήσουν ανοικτούς τους διμερείς διαύλους επικοινωνίας. Διότι όπως διέρρεαν κύκλοι του Μαξίμου «διπλωματία και συνεννόηση με σπασμένους διαύλους επικοινωνίας δεν μπορεί να υπάρξει και η συγκυρία επιβάλλει τη συνεννόηση τουλάχιστον σε ζητήματα χαμηλής πολιτικής χωρίς αυτό να συνεπάγεται σε καμιά περίπτωση εκπτώσεις στα εθνικά συμφέροντα της χώρας»

Οι δύο ηγέτες δεν εισήλθαν τότε σε θέματα υψηλής πολιτικής αλλά με τις χθεσινές εξελίξεις αποδεικνύεται ότι οι ελληνοτουρκικές σχέσεις δεν είναι δυνατόν να αντιμετωπίζονται α λα καρτ ως προς την ατζέντα. Η Αγιά Σοφιά είναι θέμα υψηλής ή χαμηλής πολιτικής; Ή μήπως είναι θέμα που δεν αφορά τον Ελληνισμό ή τις ελληνοτουρκικές σχέσεις;

Κύκλοι μέσα στο κυβερνών κόμμα τόνιζαν το πρωί στους πολιτικούς συντάκτες του flash.gr ότι ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης καλό θα ήταν να έρθει σε επικοινωνία με τον Τούρκο πρόεδρο και να του απευθυνθεί αυστηρά. Για λόγους ουσίας αλλά και κατευνασμού της ελληνικής κοινής γνώμης που θεωρεί αμήχανη και ελλειμματική την στάση της ελληνικής κυβέρνησης αυτές τις πρώτες ώρες της μετατροπής του λίκνου της Ορθοδοξίας σε τζαμί.

Χρήσιμο θα ήταν βέβαια να συνυπολογίσουμε και τις δηλώσεις του κυβερνητικού εκπροσώπου που μίλησε για κυρώσεις στην Τουρκία .

Τα επόμενα 24ωρα είναι κρίσιμα καθώς η εξέλιξη στην Κωνσταντινούπολη δεν είναι κάτι που «θα περάσει και θα ξεχαστεί». Ο δε Ερντογάν με την συγκεκριμένη κίνηση «κόβει τα φτερά» των ακόμα πιο ακραίων και από τον ίδιο, αμφισβητιών του στο εσωτερικό της Τουρκίας. Στην Ελλάδα όμως η ελληνική κυβέρνηση γνωρίζει καλά ότι αν δεν αντιδράσει δυναμικά και με συμβολισμό θα έχει σύντομα σοβαρό πρόβλημα ιδιαίτερα «από τα δεξιά της». Και μάλιστα απέναντι σε ένα «πατριωτικό ακροατήριο» που συγκέντρωσε και συσπείρωσε γύρω της προεκλογικά ως αντιπολίτευση με αφορμή την Συμφωνία των Πρεσπών. Και όταν μιλάμε για την Αγιά Σοφιά το πατριωτικό ακορατήριο διευρύνεται σε υπερθετικό βαθμό συμπεριλαμβάνοντας τουλάχιστον συναισθηματικά την συντριπτική πλειονότητα των Ελλήνων.