Προς λύση το πρόβλημα με τα αδόμητα ακίνητα στα μικρά χωριά – Νέα ρύθμιση από το ΥΠΕΝ

Το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας  ετοιμάζει νομοθετική ρύθμιση για να δώσει λύση σε ένα σοβαρό πρόβλημα που έχει προκύψει μετά από αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ) και την έκδοση σχετικού Προεδρικού Διατάγματος. Οι αποφάσεις αυτές θέτουν σε κίνδυνο χιλιάδες ιδιοκτησίες σε μικρούς οικισμούς, καθώς πολλά οικόπεδα χαρακτηρίζονται πλέον ως αγροτεμάχια, χωρίς δυνατότητα δόμησης.

Ποιο είναι το πρόβλημα

Αφορά οικόπεδα στα όρια μικρών οικισμών (κάτω των 2.000 κατοίκων), τα οποία παλαιότερα θεωρούνταν εντός σχεδίου, κυρίως λόγω αποφάσεων νομαρχών. Με τη νέα πολεοδομική κατηγοριοποίηση όμως, αυτά τα ακίνητα εξαιρούνται από το σχέδιο και είναι πλέον οικοδομήσιμα μόνο εφόσον ξεπερνούν τα 4 στρέμματα.

Το ΣτΕ ακύρωσε προηγούμενη ρύθμιση του ΥΠΕΝ που προέβλεπε μια περιμετρική ζώνη γύρω από τα όρια των οικισμών, θεωρώντας την μη νόμιμη. Σύμφωνα με το ΣτΕ, πρόκειται για περιοχές που θα έπρεπε να βρίσκονται εκτός ορίων οικισμών και που δεν πληρούν τις προϋποθέσεις ένταξης, αφού είχαν ενταχθεί στο παρελθόν χωρίς τη σωστή διαδικασία, δηλαδή χωρίς Προεδρικό Διάταγμα.

Νέα πρόταση: Περί-Οικιστικές Ζώνες με ευνοϊκότερους όρους

Η νέα πρόταση του ΥΠΕΝ περιλαμβάνει τον καθορισμό «Περί-Οικιστικών Ζωνών» (ΠΟΖ), δηλαδή περιοχές που θα βρίσκονται γύρω από τα όρια των οικισμών και θα έχουν ευνοϊκότερους όρους δόμησης από τις εκτός σχεδίου περιοχές, αλλά όχι τόσο ευνοϊκούς όσο οι εντός σχεδίου. Οι περιοχές αυτές θα ορίζονται μέσα από τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια και θα εντάσσονται σε «Περιοχές Ελέγχου Χρήσεων Γης» (ΠΕΧ).

Στόχος είναι να σωθούν οι περιουσίες των μικροϊδιοκτητών και να διασφαλιστεί η νομική σταθερότητα, χωρίς να παραβιάζονται οι αποφάσεις του ΣτΕ.

Ποια ακίνητα θα δικαιούνται οικοδομική άδεια

Η οικοδομική άδεια θα εξαρτάται από την «πραγματική λειτουργική και γεωγραφική σχέση» του ακινήτου με τον οικισμό. Δηλαδή, αν το ακίνητο δεν έχει π.χ. πρόσβαση για απορριμματοφόρο ή πυροσβεστικό όχημα, δύσκολα θα θεωρηθεί κατάλληλο για δόμηση.

Το παράθυρο που αφήνει το ΣτΕ

Το ΣτΕ, πάντως, δεν αποκλείει την επέκταση οικισμών, αρκεί να προηγηθεί εγκεκριμένος πολεοδομικός σχεδιασμός και να εκδοθεί σχετικό Προεδρικό Διάταγμα. Αυτό δίνει ένα περιθώριο για να ενταχθούν νέες περιοχές, με νόμιμο τρόπο.

Η ανάγκη για νέο χωρικό σχεδιασμό

Στην Ελλάδα υπάρχουν περίπου 12.000 μικροί οικισμοί, αλλά μόνο 500–700 από αυτούς έχουν πολεοδομικό σχέδιο εγκεκριμένο με Προεδρικό Διάταγμα. Οι υπόλοιποι βρίσκονται σε μια «γκρίζα ζώνη», καθώς τα όριά τους έχουν καθοριστεί με αποφάσεις νομαρχών, κάτι που το ΣτΕ θεωρεί μη έγκυρο.

Αν υπάρξει προσφυγή σε μια άδεια δόμησης σε αυτούς τους οικισμούς, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να ακυρωθεί. Γι’ αυτό, το ΥΠΕΝ προχωρά σε συνολική αναδιάρθρωση του χωρικού σχεδιασμού, η οποία θα τεθεί σε δημόσια διαβούλευση.

Τι ισχύει μέχρι να εφαρμοστεί η νέα ρύθμιση

Παρότι το Προεδρικό Διάταγμα έχει προκαλέσει αναστάτωση, δεν έχει ακόμα εφαρμοστεί στην πράξη. Μέχρι να ολοκληρωθούν τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια σε κάθε περιοχή, δεν αλλάζει κάτι για τους ιδιοκτήτες. Όσοι έχουν λάβει οικοδομική άδεια και έχουν ξεκινήσει εργασίες, δεν κινδυνεύουν να χάσουν το δικαίωμα δόμησης.

«Στόχος είναι να κτίσουν όλοι σε κάτω από 2 στρέμματα»

Πυρά κατά του ΠΑΣΟΚ εξαπέλυσε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης μιλώντας στο Action 24. Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος σημείωσε πως αν ακούγαμε το ΠΑΣΟΚ και παίρναμε πίσω το Προεδρικό Διάταγμα τότε όλοι όσοι κατοικούν σε οικισμούς με κάτω από 2.000 κατοίκους , δεν είχαν καμία ασφάλεια δικαίου, είτε διέμεναν στη Ζώνη Α’, Β’ ή Γ’ .
«Η κυβέρνηση ήρθε να δώσει μια λύση μετά τις αποφάσεις του ΣτΕ, δεν μιλάμε για όλους τους οικισμούς αλλά για όσους έχουν κάτω από 2.000 κατοίκους σημείωσε ο Παύλος Μαρινάκης και συμπλήρωσε «λύσαμε το θέμα των Ζωνών Α και Β και μένει σε εκκρεμότητα η Ζώνη Γ’ για την οποία με νέα ρύθμιση θα λυθεί.Αυτό που θα προσπαθήσει να κάνει η κυβέρνηση είναι όσοι θέλουν να κτίσουν στη ζώνη Γ να καταφέρουν να το κάνουν με ασφάλεια δικαίου.»