Κορονοϊός Ελλάδα: «Ασύμμετρη απειλή» για την ελληνική οικονομία
Κορονοϊός Ελλάδα: Αξίζει να υπενθυμιστεί ότι η εκτίμηση του Υπουργείου Οικονομικών για αύξηση του ΑΕΠ το 2020 έχει τεθεί στο 2,8% ενώ η Κομισιόν έκανε πρόσφατα λόγο για 2,4. Τα νέα δεδομένα δείχνουν ότι οδεύουμε σε αναθεωρήσεις του στόχου προς τα κάτω δημιουργώντας επιπλέον προβλήματα στην ελληνική οικονομία. Σε ευρεία διυπουργική σύσκεψη, με αντικείμενο τον κορονοϊό στο Υπουργείο Οικονομικών αποτιμήθηκε η κατάσταση, αξιολογήθηκαν οι οικονομικές επιπτώσεις του προβλήματος και συζητήθηκαν εναλλακτικές μελλοντικές πρωτοβουλίες για την αντιμετώπιση του.
Από την πλευρά του ο υπουργός οικονομικών τόνισε σχετικά με την «ασύμμετρη απειλή» που αποτελεί για την παγκόσμια οικονομία η μετάδοση του κορονοϊού, ότι οι επιπτώσεις θα είναι αντικείμενο της σημερινής έκτακτης συνεδρίασης του Eurogroup σε τηλεδιάσκεψη που θα ξεκινήσει στις 3 το μεσημέρι, με διευρυμένη βάση, για να αποτιμηθεί η κατάσταση και να αναληφθούν οι απαραίτητες δράσεις σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο.
Το σχέδιο του οικονομικού επιτελείου
Σύμφωνα με κυβερνητικά στελέχη που μετείχαν στη σύσκεψη, έως τώρα δεν έχει παρουσιαστεί πρόβλημα στην τροφοδοσία της αγοράς, καθώς και στην εισαγωγή πρώτων υλών από την Κίνα για την εγχώρια βιομηχανία. «Εμείς, ως υπουργείο, τόνισε ο Χρήστος Σταϊκούρας, αντιμετωπίζουμε με σοβαρότητα, υπευθυνότητα και προνοητικότητα το πρόβλημα». Ωστόσο, είναι πλέον βέβαιο ότι θα υπάρξουν σημαντικές επιβαρύνσεις για την οικονομία οι οποίες ενδεχομένως να υπονομεύσουν τις εξαγγελίες της κυβέρνησης για μείωση του ΕΝΦΙΑ και της εισφοράς αλληλεγγύης.
Σύμφωνα με πληροφορίες, που επικαλείται το sofokleousin, την περίοδο αυτή το οικονομικό επιτελείο επεξεργάζεται τρία σενάρια: το ήπιο, με απώλειες στο ΑΕΠ γύρω στα 500 εκατομμύρια ευρώ, το μεσαίο με ζημιές 1 δισ. ευρώ και το δυσμενές το οποίο ανεβάζει το κόστος στα 2 δισ. ευρώ (δηλαδή πάνω από το 1% του ΑΕΠ). Οικονομολόγοι εκτιμούν ότι αν ο κορονοϊός διαρκέσει και μετά το πρώτο τρίμηνο, τότε θα ισχύσει το χειρότερο σενάριο για την ελληνική οικονομία και η μείωση του ρυθμού ανάπτυξης θα είναι μεγαλύτερη.
Ο τουρισμός είναι ο πρώτος τομέας της ελληνικής οικονομίας, που ήδη καταγράφει ζημιές (αγορά Κίνας, ματαιώσεις μεγάλων εκδηλώσεων κλπ) από τον κορονοϊό. Ωστόσο, αν δεν ανακοπεί η εξάπλωση του ιού παγκοσμίως, τότε θα πληγούν και άλλοι κλάδοι της οικονομίας, εμπόριο, εξαγωγές, εισαγωγές υλών κ.λπ. και οι οικονομικές συνέπειες θα διογκωθούν.
Στο αέρα οι κυβερνητικές εξαγγελίες
Και μόνο όμως οι επιπτώσεις στον τουρισμό είναι ικανές να καταστήσουν αμφίβολη την επίτευξη του στόχου της κυβέρνησης για αύξηση του ΑΕΠ κατά 2,8% φέτος . Σημειώνεται ότι το 2019 οι ταξιδιωτικές εισπράξεις εμφάνισαν αύξηση κατά 12,8% σε σύγκριση με το 2018 και διαμορφώθηκαν στα 18,2 δισ. ευρώ, από 16,1 δισ. ευρώ, το 2018 και 14,6 δισ. ευρώ, το 2017. Φέτος, με τις επιπτώσεις του κορονοϊού, οι περυσινές ταξιδιωτικές εισπράξεις ρεκόρ φαντάζει πολύ δύσκολο να προσεγγισθούν.
Αν η κατάσταση επιδεινωθεί δραματικά το Δημοσιονομικό Συμβούλιο εκτιμά θα πρέπει να αναζητηθούν μαξιλάρια για τον προϋπολογισμό για τυχόν έκτακτες δαπάνες (π.χ. στον τομέα υγείας), όπως πιθανώς αξιοποίηση μέρους των ταμειακών αποθεμάτων ασφαλείας (cash buffers) αλλά και έγκαιρη συνεννόηση με τους θεσμούς για συμφωνία ρήτρα διαφυγής (escape clause). Το Συμβούλιο θεωρεί απαραίτητα τα ανωτέρω, ώστε ελεγχόμενη απόκλιση από το στόχο για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ να μην οδηγήσει σε περιοριστικά δημοσιονομικά μέτρα τα οποία θα επιδεινώσουν περαιτέρω τη μακροοικονομική κατάσταση στην Ελλάδα και θα ανακόψουν τη θετική δυναμική των τελευταίων ετών.
«Η εκτίμηση είναι ότι για κάθε ποσοστιαία μονάδα μείωσης της πρόβλεψης για το ΑΕΠ της Ευρωζώνης, το ελληνικό ΑΕΠ επιβραδύνεται κατά 0,8%». Εξάλλου όπως σημειώνει, «σε περίπτωση που η επιδημία πάρει διαστάσεις θα προκληθεί δομική αλλαγή» στο υπόδειγμα η οποία προς το παρόν είναι δύσκολο να προβλεφθεί. Επίσης η κρίση μπορεί να πλήξει επιπλέον ενδογενώς στην ελληνική οικονομία βάσει τουλάχιστον δύο διαύλων:
- Λόγω επιδείνωσης του ισοζυγίου αγαθών και υπηρεσιών εξαιτίας της μείωσης των τουριστικών εισπράξεων και της μείωσης των εισπράξεων από θαλάσσιες και χερσαίες μεταφορές κλπ
- Λόγω επίπτωσης στην ιδιωτική κατανάλωση (κλάδος εστίασης, διασκέδαση και ψυχαγωγία, οικοδομή κλπ)
Με βάση αυτές τις αρνητικές εκτιμήσεις φαίνεται ότι απομακρυνόμαστε πιθανώς σημαντικά από το στόχο για αύξηση του ΑΕΠ κατά 2,8 το 2020 γεγονός που θα έχει δυσμενείς επιπτώσεις στις δημοσιονομικά αποτελέσματα.
Τα μέτρα στήριξης που είναι στο σχέδιο
Στο πλαίσιο αυτό, το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης επεξεργάζεται πλάνο μέτρων στήριξης κλάδων που πλήττονται. Σύμφωνα με δημοσίευμα του in.gr τα αντισταθμιστικά μέτρα που εξετάζονται είναι:
- Πάγωμα πληρωμών φόρων και τελών για 3-6 μήνες
- Εκπτώσεις δαπανών από το εισόδημα
- Έκτακτες επιχορηγήσεις
- Άτοκα δάνεια για ορισμένη περίοδο
- Επιδότηση ασφαλιστικών εισφορών
- Αύξηση ποσού και διαρκείας επιδομάτων ανεργίας
Αξίζει να σημειωθεί, ότι ήδη στα οικονομικά υπουργεία έχουν σταλεί αιτήματα από εκπροσώπους της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, για μέτρα τόνωσης των τοπικών οικονομιών της Πάτρας και της Ξάνθης, που υπέστησαν σημαντικές ζημιές από την ματαίωση των καρναβαλικών εκδηλώσεων.
Χαρακτηριστικά, το Επιμελητήριο Αχαΐας με επιστολή του σε κυβερνητικούς παράγοντες ζητεί την εφαρμογή των ακόλουθων μέτρων προς ενίσχυση των επιχειρήσεων της περιοχής:
- Αναστολή διενέργειας κάθε πράξης αναγκαστικής εκτέλεσης κινητών και ακινήτων, σε βάρος φυσικών ή νοµικών προσώπων έως 31 Ιουλίου 2020.
- Παράταση υποβολής δηλώσεων ΦΠΑ, των οποίων η προθεσμία έληγε την 29 Φεβρουαρίου 2020 και 31 Μαρτίου 2020, έως 31 Ιουλίου 2020, με αντίστοιχη παράταση καταβολής του φόρου.
- Παράταση απόδοσης παρακρατούμενων φόρων έως και 31 Ιουλίου 2020.
- Αναστολή καταβολής τρεχουσών δόσεων ρυθμίσεων ως 31/07/2020 σε εφορία.
- Δόσεις ρυθμίσεων που τίθενται σε αναστολή, να εισπράττονται στο τέλος της ρύθμισης σε αντίστοιχες μηνιαίες δόσεις.
- Όσοι βρίσκονται σε καθεστώς ρύθμισης οφειλής να διατηρούν τη ρύθμιση σε περίπτωση μη εμπρόθεσμης καταβολής των δόσεων για έξι (6) μήνες