Τουρκολιβυκό μνημόνιο, θαλάσσιες ζώνες - Συνάντηση Γεραπετρίτη με τον πρόεδρο της λιβυκής Βουλής

Περίπλοκα χαρακτηρίζει η Αθήνα τα ανοικτά ζητήματα με τη Λιβύη, με κυριότερο το τουρκολιβυκό μνημόνιο που έχει υπογράψει η Άγκυρα με τη μεταβατική κυβέρνηση της Τρίπολης.

Ωστόσο, η ελληνική εξωτερική πολιτική επενδύει στη λειτουργική σχέση που έχει χτιστεί τους τελευταίους μήνες, τόσο με την ανατολική όσο και με τη δυτική Λιβύη, διατηρώντας ανοικτούς  τους διαύλους επικοινωνίας και με τις δύο πλευρές, σε ανώτατο επίπεδο.

Στο πλαίσιο αυτό, κατά τη συνάντηση που θα έχει σήμερα στο νεοκλασσικό της οδού Ζαλοκώστα με τον πρόεδρο της Βουλής των Αντιπροσώπων της Λιβύης , Ακίλα Σάλεχ, ο Γιώργος Γεραπετρίτης θα διατυπώσει εκ νέου την ελληνική θέση σε σχέση με το ανυπόστατο και παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο, επαναλαμβάνοντας πως δεν πρόκειται μόνο για θέση της Ελλάδας, αλλά και θέση της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Σε κάθε περίπτωση η Αθήνα αντιμετωπίζει τον Ακίλα Σάλεχ ως σύμμαχο σε αυτή την προσπάθεια, «πατώντας» στο γεγονός πως η παράνομη συμφωνία του 2019 είχε υπογραφεί από τον τότε επικεφαλής της Κυβέρνησης Εθνικής Συμφωνίας, Φαγέζ αλ Σαράζ, χωρίς τη συναίνεση της Βουλής των Αντιπροσώπων.

Οι δύο άνδρες αναμένεται να συζητήσουν για την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών, καθώς μέχρι σήμερα δεν έχει οριστεί ο επόμενος γύρος των διαπραγματεύσεων μεταξύ των τεχνικών επιτροπών, με την Αθήνα να ξεκαθαρίζει ότι πρόκειται για διερευνητικές συνομιλίες. Επιπλέον, στην ατζέντα της συνάντησης Γεραπετρίτη - Σάλεχ βρίσκεται η συνεργασία στη μετανάστευση, καθώς και η ενίσχυση των διμερών σχέσεων στους τομείς της ενέργειας, των μεταφορών, της οικονομίας και των κατασκευών, αλλά και η προώθηση της απευθείας αεροπορικής σύνδεσης Αθήνας – Τρίπολης.

Έντονη διπλωματική κινητικότητα

Την ίδια στιγμή, με την Αθήνα να έχει στραμμένο το ραντάρ και στην ανατολική Λιβύη, μέσα στον Ιανουάριο αναμένεται να βρεθεί στη Βεγγάζη η ελληνική επιχειρηματική αποστολή με επικεφαλής τον υφυπουργό Εξωτερικών, Χάρη Θεοχάρη. Η εν λόγω κίνηση έρχεται λίγες εβδομάδες μετά την ενεργειακή αναβάθμιση της Ελλάδας και την ισχυροποίηση της σχέσης με τις Ηνωμένες Πολιτείες, και στον αντίποδα, με την πλευρά του Χαλίφα Χαφτάρ να έχει παρουσιάσει «θετικά δείγματα», καθώς εκτιμάται πως στην παρούσα φάση το βλέμμα της Βεγγάζης είναι στραμμένο περισσότερο στα οφέλη που μπορεί να αποκομίσει από τη συνεργασία με την Αθήνα, παρά στην αναγνώριση του τουρκολιβυκού μνημονίου, «ζυγίζοντας» τις αρνητικές επιπτώσεις στις οποίες μπορεί να οδηγήσει αυτή η κίνηση.

Επιπλέον, η συνάντηση του Γιώργου Γεραπετρίτη με τον Ακίλα Σάλεχ έρχεται ως συνέχεια των κινήσεων που έχει κάνει η ελληνική εξωτερική πολιτική στο θέμα της Λιβύης τις τελευταίες εβδομάδες.

Στα τέλη Νοεμβρίου το Συμβούλιο Ασφαλείας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών ενέκρινε το ψήφισμα 2804, του οποίου συντάκτες είναι η Ελλάδα και η Γαλλία, δίνοντας παράταση στο νομικό πλαίσιο για τις άδειες επιθεώρησης σκαφών στα ανοικτά των ακτών της Λιβύης μέσω της επιχείρησης «IRINI», η οποία αποτελεί βασικό εργαλείο για την εφαρμογή του εμπάργκο όπλων που έχει επιβληθεί από τον ΟΗΕ, με στόχο την αποκλιμάκωση και την εμπέδωση της σταθερότητας τόσο στη Λιβύη όσο και στην ευρύτερη περιοχή. 

Εξάλλου, ο υπουργός Εξωτερικών τις προηγούμενες εβδομάδες σε τηλεφωνική επικοινωνία με την Ειδική Απεσταλμένη του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ για τη Λιβύη, Χάνα Τέτεχ, επανέλαβε την υποστήριξη της Ελλάδας στον οδικό χάρτη του ΟΗΕ για την προώθηση της πολιτικής διαδικασίας στη χώρα με στόχο τις εκλογές και την ενοποίηση των θεσμών. Παράλληλα, διατύπωσε τις πάγιες ελληνικές θέσεις, ενημέρωσε για τις επισκέψεις του σε Βεγγάζη και Τρίπολη, και προσκάλεσε τη Χάνα Τέτεχ στην Ελλάδα, η οποία και αποδέχτηκε την πρόσκληση.