Ερντογάν Αγία Σοφία: «Κάναμε πράξη το αίτημα του έθνους μας - Οικοδομούμε τη μεγάλη Τουρκία», λέει ο Τούρκος πρόεδρος [vid]
Επανέρχεται με νέες δηλώσεις ο Ταγίπ Ερντογάν, στο ζήτημα της μετατροπής της Αγίας Σοφίας σε τζαμί. «Το ζήτημα της μετατροπής της Αγίας Σοφίας σε τζαμί είναι το αποτέλεσμα της δίκαιης αποφασιστικότητάς μας. Λάβαμε αυτήν την απόφαση κοιτάζοντας τι θέλει το έθνος μας. Όπως κάναμε και στη Συρία, όπως κάναμε και στη Λιβύη και αλλού θα συνεχίσουμε το δίκαιο δρόμο μας για την οικοδόμηση της μεγάλης και ισχυρής Τουρκίας», δήλωσε , κατά τη διάρκεια των εγκαινίων της υψηλότερης γέφυρας της Τουρκίας στην επαρχία Μπίτλις.
Οι αλλαγές εντός της Αγίας Σοφίας προκειμένου να μετατραπεί σε τζαμί και να ανοίξει για λατρεία στις 24 Ιουλίου, θα συζητηθούν την ερχόμενη Τρίτη 14 Ιουλίου στο υπουργικό συμβούλιο, που θα συνεδριάσει υπό τον Τούρκο πρόεδρο. Αρχαιολόγοι υπέβαλαν ήδη κάποιες προτάσεις στην τουρκική προεδρία. Την Παρασκευή 10 Ιουλίου, μετά την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, αξιωματούχοι του υπουργείου Πολιτισμού συζήτησαν με τη Γενική Διεύθυνση Θρησκευτικών Υποθέσεων μελετώντας αλλαγές στο εσωτερικό του μνημείου.
https://www.youtube.com/watch?v=c4VhhINwpwI
Κάποιες από τις προτάσεις που συζητούνται είναι να τοποθετηθεί ένα ειδικό σύστημα φωτισμού στο δάπεδο της Αγίας Σοφίας, στα σημεία που θα πραγματοποιηθεί προσευχή, το οποίο θα φωτίζει τις χριστιανικές αγιογραφίες εκτός ωρών προσευχής και θα σβήνει την ώρα της προσευχής. Συζητείται ακόμη οι αγιογραφίες να καλύπτονται με κουρτίνες, αν και αυτή η επιλογή δεν φαίνεται επικρατούσα, καθότι δεν θέλουν να παρέμβουν στη δομή του μνημείου. Αναφέρεται ακόμη ότι στα μέρη της Αγίας Σοφίας που θα γίνεται η προσευχή θα στρωθεί ένα χαλί, ενώ για να μην πατούν οι τουρίστες στο χαλί θα διαχωριστεί διάδρομος.
Ο εσωτερικός χώρος του ναού
Στο εσωτερικό του ναού της Αγίας Σοφίας αποτυπώθηκαν τα πιο καίρια και αντιπροσωπευτικά σημεία της βυζαντινής θεολογικής και φιλοσοφικής σκέψης. Υπό αυτή την έννοια τα ψηφιδωτά και ο εικονογραφικός διάκοσμος εν γένει επηρέαζε όχι μόνο τα τεχνοτροπικά ρεύματα ανά εποχή, αλλά λειτουργούσε ως οδηγός και κανόνας για όλη τη Βυζαντινή Κοινοπολιτεία και είχαν σαφώς επίσημο χαρακτήρα.
Οι εσωτερικές επιφάνειες των τοίχων του ναού καλύπτονταν με πολύχρωμη ορθομαρμάρωση (όπως παραμένουν και σήμερα) και διακοσμούνταν με πολυάριθμους ψηφιδωτούς σταυρούς και διακοσμητικά σχέδια σε χρυσό βάθος. Ο τόσο απλός αρχικός διάκοσμος του εσωτερικού δικαιολογείται από το πολύ σύντομο χρονικό διάστημα ανέγερσης του ναού (μέσα σε πέντε μόλις χρόνια). Οι κίονες έχουν γίνει από διάφορες ποικιλίες χρωματιστού μαρμάρου και είναι το χαρακτηριστικό γνώρισμα ολόκληρης της εσωτερικής όψης του ναού: στο ισόγειο υπάρχουν κίονες από πράσινο θεσσαλικό μάρμαρο, καθώς και κίονες από πορφυρίτη σε δεύτερη χρήση, ενώ πράσινοι κίονες κυριαρχούν στα υπερώα. Τα κιονόκρανά τους είναι από λευκό μάρμαρο. Τα μάρμαρα της Αγίας Σοφίας αποτέλεσαν αντικείμενο μεγάλου θαυμασμού από τους Βυζαντινούς.
Για το γλυπτό διάκοσμο της Αγίας Σοφίας δούλεψαν γλύπτες από τον Άγιο Πολύευκτο, ένας άλλος μεγάλων διαστάσεων ναός στην Κωνσταντινούπολη που κοσμείται με επίσης πολύ εντυπωσιακό γλυπτό διάκοσμο, στον αντίποδα όμως της αντικλασικής τεχνοτροπίας που ακολουθήθηκε στη Αγία Σοφία. Τα ανατολικά μοτίβα είναι περιορισμένα, ενώ εισάγονται τα αψιδωτά επιστύλια και τα κιονόκρανα που αποτέλεσαν κυρίαρχο χαρακτηριστικό της πρώιμης βυζαντινής αρχιτεκτονικής στην Κωνσταντινούπολη. Στο περίτεχνο γλυπτό διάκοσμο των κιονόκρανων στην Αγία Σοφία, που μέχρι σήμερα διασώζουν τα μονογράμματα του Ιουστινιανού και της Θεοδώρας, παρατηρούμε πολύ ενδιαφέρουσα εναλλαγή μεταξύ ορατού και αοράτου, η οποία συνάδει με τον γενικό σχεδιασμό του μνημείου και τον τρόπο που φωτίζεται. Χάρη στα μεγαλύτερα παράθυρα, τα πολυκάνδηλα και το πλήθος των κεριών το εσωτερικό φωτιζόταν καλύτερα κατά τον 6ο αιώνα απ’ ό,τι σήμερα και η οπτική εντύπωση που θα προκαλούσε η πολύχρωμη διακόσμηση του εσωτερικού του ναού πρέπει να ήταν πολύ πιο εντυπωσιακή.