Διεθνής Αμνηστία Έκθεση: 3000 εργαζόμενοι στην Υγεία, πέθαναν από κορονοϊό

Η Διεθνής Αμνηστία κατέγραψε υποθέσεις όπου οι εργαζόμενοι στην υγεία όταν έθεταν θέματα ασφάλειας, αντιμετώπισαν αντίποινα, που κυμαίνονταν από τη σύλληψη και την κράτηση μέχρι τις απειλές και την απόλυση. «Καθώς η πανδημία του κορονοϊού ακόμα κλιμακώνεται σε όλο τον κόσμο, παροτρύνουμε τις κυβερνήσεις να ξεκινήσουν να παίρνουν σοβαρά τις ζωές των εργαζομένων στην υγεία και του αναγκαίου προσωπικού.

Χώρες που δεν έχουν δει ακόμα το χειρότερο πρόσωπο της πανδημίας, δεν πρέπει να επαναλάβουν τα λάθη των κυβερνήσεων, των οποίων η αποτυχία να προστατέψουν τα δικαιώματα των εργαζομένων είχε ολέθριες συνέπειες.... Οι εργαζόμενοι στην υγεία που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή, είναι οι πρώτοι και οι πρώτες που γνωρίζουν αν οι κυβερνητικές πολιτικές δεν λειτουργούν και οι αρχές που τους φιμώνουν δεν μπορούν να υποστηρίξουν σοβαρά ότι ιεραρχούν τη δημόσια υγεία», δήλωσε η Σύμβουλος στα Κοινωνικά και Πολιτισμικά Δικαιώματα της Διεθνούς Αμνηστίας.

Χιλιάδες έχασαν τη ζωή τους

Δεν υπάρχει αυτή τη στιγμή μια συστηματική παγκόσμια παρακολούθηση του αριθμού των θανάτων των εργαζομένων στην υγεία και του αναγκαίου προσωπικού, λόγω μόλυνσης από κορονοϊό.

Ωστόσο, η Διεθνής Αμνηστία αντιπαρέβαλε και ανέλυσε ένα μεγάλο εύρος διαθέσιμων δεδομένων που αποδεικνύει ότι πάνω από 3000 εργαζόμενοι στην υγεία πέθαναν λόγω μόλυνσης, σε 79 χώρες σε όλο τον κόσμο. Οι χώρες με τους μεγαλύτερους αριθμούς θανάτων εργαζόμενων στην υγεία μέχρι σήμερα συμπεριλαμβάνουν τις:

ΗΠΑ (507), Ρωσία (545), Ηνωμένο Βασίλειο (540, συμπεριλαμβανομένων 262 κοινωνικών λειτουργών), Βραζιλία (351), Μεξικό (248), Ιταλία (188), Αίγυπτος (111), Ιράν (91), Εκουαδόρ (82), και Ισπανία (63).

Ο συνολικός αριθμός ενδέχεται να είναι σοβαρά υποεκτιμημένος εξαιτίας της χαμηλής καταγραφής, ενώ είναι δύσκολες οι ακριβείς συγκρίσεις μεταξύ χωρών, εξαιτίας των διαφορών στις καταγραφές. Για παράδειγμα, η Γαλλία έχει συλλέξει δεδομένα από μερικά νοσοκομεία και ιατρικά κέντρα της, ενώ οι αριθμοί των θανόντων εργαζόμενων στην υγεία που παρέχονται από τους υγειονομικούς συλλόγους στην Αίγυπτο και τη Ρωσία, αμφισβητούνται από τις κυβερνήσεις τους.

Ελλείψεις προστατευτικού εξοπλισμού που θα έσωζε ζωές

Οι εργαζόμενοι αναφέρουν τις σοβαρές ελλείψεις προσωπικού προστατευτικού εξοπλισμού, σε σχεδόν όλες από τις 63 χώρες και περιοχές που ερευνήθηκαν από τη Διεθνή Αμνηστία.

Συμπεριλαμβάνονται χώρες που ενδεχομένως δεν έχουν αντιμετωπίσει ακόμα τη χειρότερη έξαρση της πανδημίας, όπως η Ινδία και η Βραζιλία, και αρκετές χώρες στην Αφρική. Ένας γιατρός που δουλεύει στην Πόλη του Μεξικού είπε στη Διεθνή Αμνηστία ότι οι γιατροί ξόδευαν περίπου το 12% των μηνιαίων μισθών τους για να αγοράσουν μόνοι τους τον προσωπικό προστατευτικό εξοπλισμό τους.

Η παγκόσμια έλλειψη παροχών κι οι εμπορικοί περιορισμοί ενδέχεται να έχουν χειροτερέψει αυτό το πρόβλημα. Τον Ιούνιο 2020, 56 χώρες και δύο εμπορικά μπλοκ (η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Ευρασιατική Οικονομική Ένωση) έθεσαν σε εφαρμογή μέτρα είτε απαγόρευσης είτε περιορισμού των εξαγωγών κάποιων, ή όλων, των μορφών προσωπικού προστατευτικού εξοπλισμού, ή συστατικών του. «Τα κράτη πρέπει να διασφαλίσουν ότι υπάρχει επαρκής προσωπικός προστατευτικός εξοπλισμός για τους εργαζόμενους στις περιοχές τους, οι εμπορικοί περιορισμοί κινδυνεύουν να οξύνουν τις ελλείψεις σε χώρες που εξαρτώνται από τις εισαγωγές» τόνισε η Διεθνής Αμνηστία.

Αντίποινα εις βάρος των εργαζομένων στην Υγεία επειδή διαμαρτυρήθηκαν

Σε τουλάχιστον 31 από τις χώρες που ερευνήθηκαν από τη Διεθνή Αμνηστία, οι ερευνητές κατέγραψαν αναφορές απεργιών, απειλής απεργιών, η διαδηλώσεις, από τους εργαζόμενους στην υγεία και το αναγκαίο προσωπικό, ως αποτέλεσμα ανασφαλών εργασιακών συνθηκών. Σε πολλές χώρες, αυτές οι δράσεις αντιμετωπίστηκαν με αντίποινα από τις αρχές.

Στην Αίγυπτο, για παράδειγμα, η Διεθνής Αμνηστία κατέγραψε τις περιπτώσεις εννέα εργαζόμενων στην υγεία που κρατήθηκαν αυθαίρετα μεταξύ Μαρτίου και Ιουνίου, υπό τις ασαφείς και υπερβολικά ευρείες κατηγορίες της «διάδοσης ψεύτικων ειδήσεων» και της «τρομοκρατίας». Όλοι και όλες που κρατήθηκαν, είχαν εκφράσει ανησυχίες για την ασφάλεια ή είχαν ασκήσει κριτική στη διαχείριση της πανδημίας από την κυβέρνηση.

Ένας άλλος Αιγύπτιος γιατρός είπε στη Διεθνή Αμνηστία ότι οι γιατροί που εξέφραζαν τη γνώμη τους δέχονταν απειλές, ανακρίνονταν από την Εθνική Υπηρεσία Ασφαλείας (NSA) και υπόκειντο σε διοικητική ανάκριση και ποινές. Είπε: «Πολλοί γιατροί προτιμούν να πληρώσουν για τον προσωπικό προστατευτικό εξοπλισμό τους για να αποφύγουν αυτό το εξαντλητικό πήγαινε-έλα. Εξαναγκάζουν τους γιατρούς να διαλέξουν μεταξύ θανάτου και φυλακής». Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι απεργίες και οι διαδηλώσεις αντιμετώπισαν καταπιεστικές αντιδράσεις.

Υπάρχουν επίσης αναφορές από πολλές χώρες, ότι απολύονται ή αντιμετωπίζουν πειθαρχική δίωξη, επειδή εξέφρασαν τις ανησυχίες τους. Στις ΗΠΑ, για παράδειγμα, η πιστοποιημένη βοηθός νοσηλεύτρια Tainika Somerville απολύθηκε επειδή ανήρτησε ένα βίντεο στο Facebook, όπου διάβαζε μια έκκληση για περισσότερο προσωπικό προστατευτικό εξοπλισμό. Η Tainika λέει ότι το προσωπικό στο γηροκομείο στο Ιλινόις όπου δουλεύει, δεν ήταν ενημερωμένο ότι εργαζόταν με ασθενείς με κορονοϊό και το έμαθε από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Το συγκεκριμένο νοσοκομείο  κατέγραψε 34 μολύνσεις και 15 θανάτους που σχετίζονταν με τον κορονοϊό μέχρι τις 29 Μαΐου.

Στη δε Ρωσία, η Διεθνής Αμνηστία ανέδειξε τις υποθέσεις δύο γιατρών, των Yulia Volkova και Tatyana Reva, που αντιμετωπίζουν αντίποινα αφού παραπονέθηκαν για την έλλειψη προσωπικού προστατευτικού εξοπλισμού. Η Yulia Volkova έχει κατηγορηθεί σύμφωνα με τον νόμο για τις ψευδείς ειδήσεις της Ρωσίας, και αντιμετωπίζει πρόστιμο έως 100,000 ρούβλια (1,443 αμερικάνικα δολάρια), ενώ η Tatyana Reva αντιμετωπίζει πειθαρχικές διαδικασίες που ενδέχεται να οδηγήσουν στην απόλυσή της.

Άδικη πληρωμή και έλλειψη παροχών

Εκτός όλων των άλλων οι εργαζόμενοι στην υγεία και το αναγκαίο προσωπικό πληρώνονται άδικα ή, σε ορισμένες περιπτώσεις, δεν πληρώνονται καθόλου. Στο Νότιο Σουδάν, για παράδειγμα, οι γιατροί που πληρώνονται από την κυβέρνηση, δεν έχουν λάβει τους μισθούς τους από τον Φεβρουάριο, και δεν λαμβάνουν πακέτα κοινωνικής πρόνοιας ή ιατρική κάλυψη. Στη Γουατεμάλα, τουλάχιστον 46 μέλη του προσωπικού στις υπηρεσίες, δεν πληρώθηκαν για δυόμιση μήνες που εργάζονταν σε νοσοκομείο αναφοράς του κορονοϊού.

Σε ορισμένες χώρες, δεν υπάρχουν πρόσθετες παροχές για τους εργαζομένους στον τομέα της υγείας και το αναγκαίο προσωπικό για την αντιμετώπιση της πανδημίας του κορονοϊού, ενώ άλλες χώρες εξαιρούν ορισμένες κατηγορίες εργαζομένων από τις παροχές αυτές.

Στιγματισμός και βία

Επίσης καταγράφτηκαν αρκετές περιπτώσεις όπου βίωσαν στιγματισμό ή βία λόγω της εργασίας τους. Για παράδειγμα, μια νοσοκόμα στο Μεξικό δέχτηκε επίθεση με χλωρίνη ενώ περπατούσε στον δρόμο, ενώ στις Φιλιππίνες, άνθρωποι έριξαν χλωρίνη στο πρόσωπο ενός εργαζόμενου σε νοσοκομείο.

Αυτά τα περιστατικά φανερώνουν ένα κλίμα παραπληροφόρησης και στίγματος και υπογραμμίζουν τη σημασία των κυβερνήσεων στην παροχή ακριβών και προσβάσιμων πληροφοριών σχετικά με τη διάδοση του κορονοϊού. Στο Πακιστάν, η καταγράφτηκαν πολλές περιπτώσεις βίας κατά των εργαζομένων στον τομέα της υγείας από τον Απρίλιο. Τα νοσοκομεία βανδαλίστηκαν, οι γιατροί δέχτηκαν επιθέσεις, ενώ ένας πυροβολήθηκε από μέλος της Αντιτρομοκρατικών Δυνάμεων.

Συστάσεις

Τα κράτη πρέπει να διασφαλίσουν επαρκείς αποζημιώσεις για όλους τους εργαζομένους στον τομέα της υγείας και το αναγκαίο προσωπικό που έχουν κολλήσει κορονοϊό ως αποτέλεσμα των εργασιακών τους δραστηριοτήτων. Πρέπει επίσης να διερευνήσουν περιπτώσεις στις οποίες οι εργαζόμενοι αντιμετώπισαν αντίποινα γιατί εξέφρασαν ανησυχίες σχετικά με την υγεία και την ασφάλεια, και να παρέχουν αποτελεσματική προσφυγή σε όσους έχουν υποστεί αδικαιολόγητη μεταχείριση, συμπεριλαμβανομένης της αποκατάστασης των εργαζομένων που έχουν χάσει τη δουλειά τους επειδή εξέφρασαν ανοιχτά τη γνώμη τους.