Ραφίκ Χαρίρι: «Δεν υπάρχουν αποδείξεις εμπλοκής Χεζμπολάχ - Συρίας στη δολοφονία», λέει το Διεθνές Δικαστήριο
Το διεθνές ειδικό ποινικό δικαστήριο που συστάθηκε για τον Λίβανο στη Χάγη, με βάση απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, ανακοίνωσε την Τρίτη 18 Αυγούστου 2020 πως δεν υπάρχουν αποδείξεις ότι η ηγεσία της Χεζμπολάχ ή η συριακή κυβέρνηση ενεπλάκησαν στη βομβιστική επίθεση που σκότωσε το 2005 τον πρώην πρωθυπουργό του Λιβάνου, Ραφίκ Χαρίρι. Απαλλακτική ήταν η ετυμηγορία του δικαστηρίου για τρία από τα τέσσερα μέλη της οργάνωσης Χεζμπολάχ, που κατηγορούνται για τη δολοφονία.
Υπενθυμίζεται ότι ο Χαρίρι, σουνίτης δισεκατομμυριούχος, είχε στενές σχέσεις με τις Ηνωμένες Πολιτείες, Δυτικούς και σουνιτικές χώρες του Κόλπου και θεωρείτο απειλή στην ιρανική και συριακή επιρροή στον Λίβανο. Ηγήθηκε των προσπαθειών για ανοικοδόμηση της Βηρυτού μετά τον εμφύλιο πόλεμο του 1975-1990.
Διαβάστε: Γιατί ο Τραμπ χαρακτήρισε επίθεση και όχι δυστύχημα την έκρηξη στη Βηρυτό – Τι συμβαίνει στο Λίβανο
«Το δικαστήριο είναι της άποψης ότι η Συρία και η Χεζμπολάχ μπορεί να είχαν κίνητρα να εξοντώσουν τον Ραφίκ Χαρίρι και τους πολιτικούς συμμάχους του, ωστόσο δεν υπάρχουν αποδείξεις ότι η ηγεσία της Χεζμπολάχ είχε οποιαδήποτε ανάμειξη στη δολοφονία του Ραφίκ Χαρίρι και δεν υπάρχει οποιαδήποτε απευθείας ένδειξη για συριακή ανάμειξη», ανέφερε ο πρόεδρος του δικαστηρίου δικαστής Ντέιβιντ Ρε, διαβάζοντας μια σύνοψη της απόφασης του δικαστηρίου. Η πλήρης απόφαση έχει έκταση 2.600 σελίδων. Οι κατηγορίες περιλαμβάνουν αδικήματα, συμπεριλαμβανομένης της συνωμοσίας για διάπραξη τρομοκρατικής επίθεσης και αν καταδικασθούν, αντιμετωπίζουν την ποινή της ισόβιας κάθειρξης.
Οι εισαγγελείς βασίστηκαν την υπόθεσή τους σε μεγάλο βαθμό σε δεδομένα από κινητά τηλέφωνα που φέρεται ότι χρησιμοποιούσαν οι κατηγορούμενοι για να σχεδιάσουν και να εκτελέσουν την τρομοκρατική επίθεση. Κατά τη διάρκεια της δίκης το δικαστήριο έλαβε καταθέσεις από 297 μάρτυρες. Η ετυμηγορία αναμενόταν αρχικά νωρίτερα αυτόν τον μήνα, όμως καθυστέρησε λόγω της πολύνεκρης έκρηξης στο λιμάνι της Βηρυτού.
Η έρευνα και η δίκη ερήμην των τεσσάρων μελών της Χεζμπολάχ διήρκεσε 15 χρόνια και κόστισε περίπου 1 δισεκατομμύριο δολάρια. Θα μπορούσε να καταλήξει σε καταδικαστική ετυμηγορία, την οποία θα ακολουθήσει η ανακοίνωση της ποινής που μπορεί να φθάσει μέχρι τα ισόβια, ή στην αθώωση των κατηγορουμένων. Στοιχεία DNA έδειξαν πως η έκρηξη που σκότωσε τον Χαρίρι πραγματοποιήθηκε από άνδρα καμικάζι βομβιστή ο οποίος δεν αναγνωρίστηκε ποτέ.
Οι εισαγγελείς χρησιμοποίησαν ηχογραφήσεις δορυφορικών τηλεφώνων προκειμένου να επιχειρηματολογήσουν ότι οι κατηγορούμενοι Σαλίμ Τζαμίλ Αγιάς, Χάσαν Χαμπίμπ Μέρχι, Άσαντ Χάσαν Σάμπρα και Χουσέιν Χάσαν Ονέισι, παρακολουθούσαν προσεκτικά τις κινήσεις του Χαρίρι μήνες πριν από την επίθεση ώστε να τις χρονομετρήσουν και να προβάλουν μια ψευδή ανάληψη ευθύνης ως αντιπερασπισμό. Δικηγόροι διορισμένοι από το δικαστήριο δήλωσαν ότι δεν υπάρχουν φυσικές αποδείξεις που να συνδέουν τους τέσσερις με το έγκλημα και ότι πρέπει να αθωωθούν. Ο γιος του Χαρίρι, ο Σάαντ, ο οποίος διαδέχθηκε τον πατέρα του και διετέλεσε τρεις φορές πρωθυπουργός, είπε ότι δεν ζητά εκδίκηση, αλλά απόδοση δικαιοσύνης.
Τι λέει ο γιός του
Ο Σαάντ Χαρίρι δήλωσε ότι «αποδέχεται» την απόφαση του Ειδικού Δικαστηρίου για τον Λίβανο, που εξέταζε τη δολοφονία του πατέρα του, του πρώην πρωθυπουργού Ραφίκ Χαρίρι, το 2005. «Το δικαστήριο έκρινε και εξ ονόματος της οικογένειας του πρώην πρωθυπουργού Ραφίκ Χαρίρι και των οικογενειών των μαρτύρων και των θυμάτων, αποδεχόμαστε την απόφαση», είπε στους δημοσιογράφους μιλώντας έξω από την έδρα του Δικαστηρίου, στην Ολλανδία. «Όλοι μας ανακαλύψαμε την αλήθεια σήμερα», πρόσθεσε ο Σαάντ Χαρίρι που και ο ίδιος υπήρξε πρωθυπουργός του Λιβάνου στο πρόσφατο παρελθόν.
Έπειτα από διαδικασία που κράτησε έξι χρόνια, το Ειδικό Δικαστήριο έκρινε ένοχο τον Σαλίμ Αγιάς, 56 ετών, τον βασικό ύποπτο για τον ρόλο του στην επίθεση αυτοκτονίας που σημειώθηκε στη Βηρυτό και στοίχισε τη ζωή σε 22 ανθρώπους, μεταξύ των οποίων ήταν και ο σουνίτης πολιτικός Ραφίκ Χαρίρι. Απάλλαξε όμως τους τρεις άλλους κατηγορουμένους, που όλοι τους φέρονται ότι είναι μέλη της σιιτικής οργάνωσης Χεζμπολάχ. Όλοι τους δικάστηκαν ερήμην.
Ο Σαάντ Χαρίρι τόνισε ότι η απόφαση αποδεικνύει την αντικειμενικότητα του δικαστηρίου, δεδομένου ότι μόνο ένας από τους κατηγορουμένους καταδικάστηκε. Η Χεζμπολάχ και άλλοι που επέκριναν το Ειδικό Δικαστήριο το χαρακτήριζαν «πολιτικοποιημένο» και ανέμεναν ότι θα καταδικάζονταν όλοι. «Σήμερα, η πλευρά που πρέπει να κάνει θυσίες είναι η Χεζμπολάχ. Είναι σαφές ότι το δίκτυο που ευθύνεται (σ.σ. για τη δολοφονία) προέρχεται από τους κόλπους της. Δεν θα έχουμε ειρήνη μέχρι να εφαρμοστεί η ποινή», είπε ο Σαάντ Χαρίρι προσθέτοντας ότι «οι Λιβανέζοι δεν θα δεχτούν να γίνει η χώρα τους ασφαλές λιμάνι για τους δολοφόνους».
Ο Ραφίκ Χαρίρι, πρωθυπουργός του Λιβάνου μέχρι την παραίτησή του, τον Οκτώβριο του 2004, δολοφονήθηκε τον Φεβρουάριο του 2005, όταν ένας βομβιστής αυτοκτονίας ανατίναξε ένα ημιφορτηγό, γεμάτο με εκρηκτικά, τη στιγμή που περνούσε η αυτοκινητοπομπή του. Από την έκρηξη τραυματίστηκαν 226 άνθρωποι. Ο θάνατος του Χαρίρι, για τον οποίο αρχικά κατηγορήθηκαν τέσσερις φιλοσύροι Λιβανέζοι στρατηγοί, προκάλεσε κύμα αντιδράσεων και οδήγησε στην αποχώρηση των συριακών δυνάμεων από τον Λίβανο, μετά από 30 χρόνια συνεχούς παρουσίας τους στη χώρα αυτή.