Ελληνοτουρκικά: Τα «αγκάθια» για Μητσοτάκη και Ερντογάν αναλύει η Washington Post [vid]
Στην επανεκκίνηση των διαπραγματεύσεων ανάμεσα σε Ελλάδα και Τουρκία αναφέρεται άρθρο γνώμης του David Ignatius στην Washington Post. Σύμφωνα με τον αρθρογράφο, έπειτα από έντονη πίεση από τις ΗΠΑ και τη Γερμανία, η Ελλάδα και η Τουρκία συμφώνησαν να εκκινήσουν εκ νέου τις συνομιλίες, προκειμένου να οριοθετήσουν τα θαλάσσια σύνορά τους στα «αμφισβητούμενα νερά» της Ανατολικής Μεσογείου. Όπως επισημαίνεται στο δημοσίευμα, η επανεκκίνηση των διαπραγματεύσεων γίνεται μετά από διακοπή τεσσάρων χρόνων.
Αυτό είναι κάτι που ενδεχομένως να οδηγήσει στην επίλυση του θέματος μέσω διαιτησίας ενός τρίτου μέρους ή την προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης. Η κρίση που προηγήθηκε οδήγησε τις δύο χώρες στα πρόθυρα της ένοπλης σύρραξης, σύμφωνα με τον αρθρογράφο, καθώς ο Ερντογάν επιδιώκει την περιφερειακή ηγεμονία, κάτι που ανησυχεί τις μεγαλύτερες δυνάμεις. Η επίσκεψη του Μάικ Πομπέο στην Κύπρο, η μερική άρση του εμπάργκο όπλων προς αυτή και η δήλωσή του ότι «παραμένουμε έντονα ανήσυχοι για τις εξελισσόμενες επιχειρήσεις έρευνας φυσικών πόρων της Τουρκίας, στην Ανατολική Μεσόγειο» καταδεικνύουν την ανησυχία των ΗΠΑ.
Η προγραμματισμένη επίσκεψη του Αμερικανού ΥΠΕΞ στην Ελλάδα, στις 27 και 28 του Σεπτεμβρίου, όπου θα επισκεφθεί τη βάση της Σούδας και θα συναντήσει τον πρωθυπουργό Μητσοτάκη, για να συζητήσει την ελληνοαμερικανική αμυντική συνεργασία, χωρίς να επισκεφθεί ταυτόχρονα την Άγκυρα, ενδεχομένως αποτελεί ένα σημάδι ότι αυτός και άλλοι Αμερικανοί αξιωματούχοι είναι εκνευρισμένοι με τις τελευταίες προσπάθειες του Ερντογάν να επεκτείνει την ισχύ του στην περιοχή.
Ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Στίβεν Μπάιγκαν, μιλώντας την Τετάρτη 23 Σεπτεμβρίου στο Αμερικανοτουρκικό Συμβούλιο, στην Ουάσινγκτον, καταδίκασε απερίφραστα την Τουρκία, δηλώνοντας ότι «υπάρχουν ουσιαστικές και αυξανόμενες ανησυχίες στις ΗΠΑ σχετικά με έναν αριθμό τουρκικών πολιτικών» και συνέχισε, λέγοντας: «Παροτρύνουμε την Τουρκία να σταματήσει τις προκλητικές θαλάσσιες επιχειρήσεις και τα βήματα που αυξάνουν τις εντάσσεις στην περιοχή».
Προσέθεσε, δε, ότι οι ΗΠΑ «ήταν ιδιαίτερα ανήσυχες με την οπισθοδρόμηση της Δημοκρατίας στην Τουρκία». Η αιχμηρή γλώσσα της αμερικανικής διπλωματίας και το ταξίδι Πομπέο σηματοδοτούν την ανησυχία των ΗΠΑ ότι ο πρόεδρος της Τουρκίας έχει ξεπεράσει τα όρια στο παιχνίδι ισχύος του στην περιοχή, «προσβάλλοντας» ακόμα και τον πάλαι ποτέ υποστηρικτή του, Ντόναλντ Τραμπ.
Μάικ Πομπέο και Μεβλούτ Τσαβούσογλου
Καθώς πλησιάζουν οι εκλογές, η αμερικανική κυβέρνηση ενδεχομένως να έχει τα μάτια της στην ελληνοαμερικανική ψήφο, έναν παράγοντα σε ορισμένες αμφιταλαντευόμενες πολιτείες.
Η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ, συχνή υποστηρικτής της Τουρκίας, ήταν ο άλλος κρίσιμος διαπραγματευτής που πίεσε την Άγκυρα να αποκλιμακώσει. Ένας Έλληνας αξιωματούχος δήλωσε ότι, σε συνομιλία με τον Ερντογάν, η καγκελάριος προειδοποίησε: «Αν συνεχίσεις [στην Ανατολική Μεσόγειο] ούτε εγώ μπορώ να σταματήσω τις κυρώσεις».
Η παραπομπή είτε στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης είτε σε ανεξάρτητη διαιτησία θα μπορούσε να ξεκινήσει την επίλυση του θαλάσσιου ζητήματος, χωρίς παραχωρήσεις, τις οποίες ούτε ο Ερντογάν ούτε ο Μητσοτάκης μπορούν να αντέξουν πολιτικά. Αλλά πρώτα, οι δύο πλευρές πρέπει να συμφωνήσουν «στους όρους αναφοράς» που εξειδικεύουν το ζήτημα, το οποίο ετοιμάζονται να υποβάλουν για διαιτησία.
Η κάθε πλευρά, πρόσφατα, έχει προσπαθήσει να ενισχύσει τη διαπραγματευτική της θέση, κάνοντας συμφωνίες με κυβερνήσεις κατά μήκος της ακτής της Ανατολικής Μεσογείου, η Τουρκία με την Λιβύη και η Ελλάδα με την Αίγυπτο.