Επιτροπή Προστασίας Δημοσιογράφων: Υπερδιπλασιάστηκαν φέτος οι δολοφονίες ''για αντίποινα''
Υπερδιπλάσιος ο αριθμός των δημοσιογράφων που δολοφονήθηκαν το έτος 2020 εξαιτίας της δουλειάς τους, σχετικά με το 2019. Συγκεκριμένα, καταγράφηκαν 21 φόνοι ανθρώπων του τύπου το τρέχον έτος, όταν το 2019 είχαν καταγραφεί 10, σύμφωνα με στοιχεία που δημοσίευσε η Επιτροπή Προστασίας των Δημοσιογράφων (CPJ). Οι δολοφονίες αυτές σχετίζονται με ''αντίποινα'' και τακτικές εκδίκησης.
Μια από τις πιο επικίνδυνες χώρες για τους εργαζόμενους του κλάδου αποτελεί το Μεξικό, όπου καταγράφηκαν τουλάχιστον πέντε φόνοι ανθρώπων που εργαζόντουσαν στον τομέα του ΜΜΕ. Μεταξύ αυτών, τέσσερις εργαζόμενοι δολοφονήθηκαν για ''αντίποινα'', σύμφωνα με τα όσα ανακοίνωσε η επιτροπή.
Παρά το γεγονός πως, στις περισσότερες περιπτώσεις οι υποψίες βαραίνουν εγκληματικές συμμορίες, υπενθυμίζεται πως στις 12 Δεκεμβρίου εκτελέστηκε για εκφοβισμό ο Ιρανός αντιπολιτευόμενος δημοσιογράφος Ρουχολάχ Ζαμ. Το περιστατικό προκάλεσε θύελλα αντιδράσεων και σχολίων σε παγκόσμια κλίμακα. Ο Ζαμ κατηγορήθηκε ότι συμμετείχε ενεργά στις αντικυβερνητικές κινητοποιήσεις τον χειμώνα του 2017-18 στο Ιράν.
Συνολικά, 30 εκπρόσωποι του Τύπου έχασαν τη ζωή τους σε παγκόσμια κλίμακα, εκ των οποίων οι 21 σκοτώθηκαν εξαιτίας της δουλειάς τους. Σημειώνεται πως, η πανδημία περιόρισε τον αριθμό αυτό, καθώς οι απαγορεύσεις στις μετακινήσεις δεν επέτρεπε σε δημοσιογράφους να μεταβούν σε πεδία μαχών ή ανταλλαγής πυρών. Μέχρι τις 15 Δεκεμβρίου είχαν αναφερθεί τρεις θάνατοι, όλοι τους στη Συρία, από αεροπορικές επιδρομές που αποδίδονται στις ρωσικές δυνάμεις. Άλλοι έξι δημοσιογράφοι, οι δύο εξ αυτών στο Ιράκ, σκοτώθηκαν ενώ συμμετείχαν σε «επικίνδυνες» αποστολές.
«Το γεγονός ότι οι δολοφονίες αυξάνονται και ο αριθμός των φυλακισμένων δημοσιογράφων έφτασε σε επίπεδα ρεκόρ φέτος είναι η σαφής ένδειξη ότι η ελευθερία του Τύπου δέχεται πρωτόγνωρη επίθεση, εν μέσω της πανδημίας, σε μια περίοδο που η πληροφόρηση είναι ουσιαστικής σημασίας» τόνισε ο εκτελεστικός διευθυντής της CPK Τζόελ Σάιμον. «Πρέπει να εργαστούμε όλοι μαζί για να αναστρέψουμε αυτήν την φρικτή τάση», κατέληξε.
Προσπάθεια καταστολής της ελευθερίας λόγου και τύπου - Αριθμός ρεκόρ φυλακίσεων δημοσιογράφων
Ένα ακόμα αρνητικό ρεκόρ σημειώθηκε το 2020, με την Επιτροπή Προστασίας Δημοσιογράφων να ανακοινώνει πως οι δημοσιογράφοι που οδηγήθηκαν στη φυλακή κατά το τρέχον έτος 2020 άγγιξαν τους 274, με καταγραφή έως την 1η Δεκεμβρίου.
Παράλληλα, ο αριθμός των εκπροσώπων τύπου που βρίσκονται σε καθεστώς φυλάκισης ανέρχεται σε 387, σύμφωνα με την ετήσιο απολογισμό της μη κυβερνητικής οργάνωσης Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα (Reporters sans Frontières, RSF).
Η ΜΚΟ, κατόπιν ερευνών και μελέτης, κατέγραψε 389 περιστατικά φυλάκισης δημοσιογράφων εξαιτίας της δουλειάς τους, με πέντε χώρες να συγκεντρώνουν πάνω από τους μισούς (το 61%). Η Κίνα παραμένει στην κορυφή, με 117 φυλακισμένους δημοσιογράφους (επαγγελματίες και μη), μπροστά από την Αίγυπτο (30), τη Σαουδική Αραβία (34), το Βιετνάμ (28) και τη Συρία (27). «Ο αριθμός των φυλακισμένων δημοσιογράφων σε όλο τον κόσμο παραμένει σε ιστορικά υψηλό επίπεδο», υπογραμμίζει η RSF.
«Οι γυναίκες ολοένα πιο πολυάριθμες στο επάγγελμα, δεν απαλλάσσονται» από τον κίνδυνο, υπογραμμίζει ο γενικός γραμματέας της ΜΚΟ Κριστόφ Ντελουάρ. Σύμφωνα με τα σχετικά στοιχεία, 42 εξ αυτών «στερούνται επί του παρόντος την ελευθερία τους», ενώ το 2019 ο αριθμός τους ήταν 31 (+35%).
Μεταξύ αυτών, οι 17 φυλακίστηκαν κατά τη διάρκεια της χρονιάς, οι 4 στη Λευκορωσία, επίκεντρο «μιας καταστολής άνευ προηγουμένου» μετά την επανεκλογή, που η αντιπολίτευση θεωρεί ότι έγινε με νοθεία, του προέδρου Αλεξάντρ Λουκασένκο, που κυβερνά την πρώην σοβιετική δημοκρατία από το 1994.
''Ρίχτηκαν στα κάγκελα'' για την κάλυψη γεγονότων που συνδέονται με την υγειονομική κριση
Αξιοσημείωτη και τρομακτική είναι η εξέλιξη της αύξησης συλλήψεων που σχετίζονται με την κάλυψη της υγειονομικής κρίσης. 14 δημοσιογράφοι βρίσκονται υπό κράτηση για τον τρόπο που χειρίστηκαν την πανδημία, 7 εξ αυτών στην Κίνα.
Η ΜΚΟ, η οποία δημιούργησε τον Μάρτιο το Παρατηρητήριο-19, που είναι αφιερωμένο στο ζήτημα, κατέγραψε «πάνω από 300 συμβάντα που συνδέονταν άμεσα με τη δημοσιογραφική κάλυψη της υγειονομικής κρίσης» από τον Φεβρουάριο ως τα τέλη Νοεμβρίου, στα οποία ενεπλάκησαν σχεδόν 450 δημοσιογράφοι.
«Οι αυθαίρετες προσαγωγές και συλλήψεις που αντιπροσωπεύουν το 35% των καταχρήσεων που καταγράφηκαν τετραπλασιάστηκαν μεταξύ του Μαρτίου και του Μαΐου. Οι νόμοι εξαίρεσης ή τα μέτρα έκτακτης ανάγκης που υιοθετήθηκα» στις περισσότερες χώρες για να ανακοπεί η εξάπλωση της πανδημίας συνέβαλε στον περιορισμό της πληροφόρησης», υπογραμμίζει η RSF.
Άλλωστε «τουλάχιστον 54 δημοσιογράφοι επί του παρόντος κρατούνται όμηροι» στη Συρία, στην Υεμένη και στο Ιράκ, με τον αριθμό τους να καταγράφει πάντως μείωση 5% σε ετήσια βάση.
Η εν λόγω οργάνωση κατέγραψε 4 περιστατικά εξαφάνισης δημοσιογράφων το 2020, ενώ το 2019 δεν σημειώθηκε καμία περίπτωση. Επρόκειτο για δημοσιογράφους από τη Μέση Ανατολή, την υποσαχάρια Αφρική και τη Λατινική Αμερική.
