Μάρτιν Λούθερ Κινγκ: Ποιος ήταν και τι σημαίνει για τις ΗΠΑ και τον κόσμο

Το ιστορικό της καθιέρωσης έχει ως εξής: Αρχικά, είχε προταθεί από δύο μαύρους βουλευτές, τον δημοκρατικό Τζον Κόνιερς και την ρεπουμπλικανή Σίρλεϊ Τσίζχολμ. Επειδή η πρόταση μπλοκαρίστηκε στο Κογκρέσο, ως απάντηση οργανώθηκε εκστρατεία συγκέντρωσης υπογραφών, που έτυχε της υποστήριξης έξι εκατομμυρίων αμερικανών πολιτών.

Η λαϊκή πίεση υπέρ της πρότασης κορυφώθηκε το 1982-83 με πορείες στην Ουάσιγκτον. Έτσι, το 1983, το Κογκρέσο προέβη στη σχετική νομοθετική ρύθμιση, την οποία κύρωσε ο τότε πρόεδρος των ΗΠΑ Ρόναλντ Ρίγκαν και το 1986, η Ημέρα Μάρτιν Λούθερ Κινγκ έγινε ομοσπονδιακός νόμος.

Ας θυμηθούμε ότι ο μαύρος ηγέτης δεν ήταν πολιτικός με τη στενή έννοια του όρου, αφού δεν διεκδίκησε πολιτικά αξιώματα, ίσως διότι δεν πρόλαβε, δεδομένου ότι στα 39 του χρόνια δολοφονήθηκε (4.4.1968). Υπήρξε ακτιβιστής, ανθρωπιστής, υπέρμαχος των πολιτικών δικαιωμάτων για τους μαύρους, πολέμιος του «βρώμικου» πολέμου των ΗΠΑ στο Βιετνάμ. «Το οφθαλμόν αντί οφθαλμού θα μας κάνει όλους τυφλούς», έλεγε συχνά, ζητώντας δράσεις μη βίας και πολιτικής ανυπακοής.

https://www.youtube.com/watch?v=vP4iY1TtS3s

Από βαπτιστής ιερέας, ακτιβιστής

Στα 26 χρόνια του (1955), ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ ήταν ένας απλός παπάς σε εκκλησία Βαπτιστών στο Μοντγκόμερι της Αλαμπάμα. Μεταμορφώθηκε σε ακτιβιστή, όταν ετέθη επικεφαλής διαδηλώσεων διαμαρτυρίας για την σύλληψη της Ρόζας Παρκς, μιας μαύρης Αμερικανίδας, η οποία συνελήφθη επειδή αρνήθηκε να δώσει το κάθισμά της στο λεωφορείο σε έναν λευκό. Η λαϊκή διαμαρτυρία κλιμακώθηκε παίρνοντας τη μορφή μαζικού μποϋκοτάζ των λεωφορείων, πυροδοτήθηκε δε, όταν ο Κινγκ συνελήφθη και το σπίτι του πυρπολήθηκε. Η μαζική διάσταση του κινήματος ήταν τέτοια, που οδήγησε στην έκδοση απόφασης από το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ με την οποία κηρύχθηκαν αντισυνταγματικοί οι νόμοι της πολιτείας Αλαμπάμα, που επέβαλαν χωριστές θέσεις στα λεωφορεία για μαύρους και λευκούς. Πρώτη νίκη για τον νεαρό Κινγκ και το κίνημα της πολιτικής ανυπακοής.

https://www.youtube.com/watch?v=Yd5LZw4S_fs

Στη συνέχεια, η δράση του Κινήματος Πολιτικών Δικαιωμάτων πήρε παναμερικανικές διαστάσεις, ιδιαίτερα όταν ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ ηγήθηκε μεγαλειώδους πορείας εκατοντάδων χιλιάδων πολιτών – μαύρων και λευκών – προς την Ουάσιγκτον, στις 28 Αυγούστου 1963. Εκεί, από τα σκαλιά του μνημείου Λίνκολν εκφώνησε την πασίγνωστη ομιλία του «Έχω ένα όνειρο». Ένα χρόνο μετά, ήρθε και η διεθνής αναγνώριση στους αγώνες του κινήματος, με την απονομή στον ηγέτη του, του Νόμπελ Ειρήνης 1964.

Πηγή έμπνευσης του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ υπήρξε ο Μαχάτμα Γκάντι, ο ηγέτης του κινήματος για την ανεξαρτησία της Ινδίας, που με τις μη βίαιες μορφές δράσης του κλόνισε συθέμελα το καθεστώς της Βρετανικής αποικιοκρατίας και οδήγησε στην απελευθέρωση της μεγάλης χώρας του, το 1947.

Δυστυχώς, το 1968, ο μαύρος ηγέτης έγινε μάρτυρας της ειρήνης και των ανθρώπινων δικαιωμάτων, δολοφονούμενος στην Μέμφις της πολιτείας Τενεσί.

https://www.youtube.com/watch?v=DooK9SY9DE4

Η μνήμη του παραμένει ζωντανή και τιμάται κυρίως από νέα μεγάλα κινήματα, όπως το διεθνούς εμβέλειας «Black Lives Matter», το οποίο έπαιξε σημαντικό ρόλο και για την ήττα του Ντόναλντ Τραμπ, στις πρόσφατες προεδρικές εκλογές. Άραγε, μπορούμε να πούμε ότι όπου και αν βρίσκεται μεταθανάτια ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ, σίγουρα θα χαμογελά την Τετάρτη 20 Ιανουαρίου 2021, όταν ο ακροδεξιός Τραμπ θα παραδίδει καταφρονεμένος το τιμόνι των ΗΠΑ στον Τζο Μπάιντεν και την πρώτη γυναίκα αντιπρόεδρο Καμάλα Χάρις, ινδολατινικής προέλευσης.

* Ο Πάνος Τριγάζης είναι μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία