Αυτοί είναι οι 10 όροι για έρθουν τα 32 δισεκατομμύρια ευρώ στην Ελλάδα

Μεγάλη ευκαιρία, αλλά και μεγάλη πρόκληση συνιστά το πακέτο των 32 δισεκατομμυρίων ευρώ που προτείνει η Κομισιόν για την Ελλάδα μέσα από το Ταμείο Ανάκαμψης, ενώ το συνολικό ποσό μαζί με τα χρήματα από το ΕΣΠΑ μπορεί να φτάσει στα 51 δισεκατομμύρια. Το πιο μεγάλο μέρος των χρημάτων, δηλαδή 560 δισ. ευρώ ανά την Ε.Ε. ή περίπου 18 δισ. ευρώ για την Ελλάδα, θα διανεμηθεί από τον «Μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας».

Αναλυτικά , στα κείμενα τα οποία έχουν δοθεί στη δημοσιότητα από την Κομισιόν και τίθενται επί τάπητος με στόχο μια απόφαση σε επίπεδο Συμβουλίου της Ε.Ε. υπάρχουν μια σειρά από όροι για τη λήψη των επιδοτήσεων των 32 δισ. ευρώ. Μεταξύ άλλων, τα λεφτά δεν πρέπει να θεωρούνται ως δεδομένα. Τα κράτη θα καταρτίσουν 4ετή εθνικά σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας κράτη και θα πρέπει να συμβασιοποιήσουν τουλάχιστον το 60% του ποσού της επιδότησης έως τις 31 Δεκεμβρίου 2022. Επιπλέον, το δάνειο θα συνοδεύεται από τη σύναψη δανειακής σύμβασης με την Επιτροπή. Επίσης, το κράτος θα υποβάλλει ανά τρίμηνο, στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, έκθεση προόδου. Ακολουθούν αναλυτικά, οι 10 πιο σημαντικοί όροι.

1. Μία από τις πιο βασικές ρήτρες είναι πως τα λεφτά δεν είναι δεδομένα. Η επιδότηση του Μηχανισμού θα διατίθεται κατά την περίοδο έως τις 31 Δεκεμβρίου 2022 για τα σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας των κρατών-μελών. Τη διετία 2023-2024, μόνο όταν υπάρχουν διαθέσιμα χρήματα, η Επιτροπή θα κάνει προσκλήσεις υποβολής προτάσεων (ανά την Ε.Ε.), σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου.

Το πρόγραμμα λήγει το 2024 αλλά η πραγματική προθεσμία λήγει 2 έτη νωρίτερα, το 2022. Έως τότε, όπως εξηγούν πηγές της Κομισιόν, «η μέγιστη κατανομή κάθε κράτους μέλους είναι στη διάθεσή του». Δηλαδή ισχύει η κατανομή για «έως» 32 δισ. ευρώ από τα 750 δισ. ευρώ για την Ελλάδα. Ωστόσο, «εάν ένα κράτος μέλος δεν υποβάλει σχέδιο έως το 2022» με το οποίο να έχει καλύψει όλο το ποσό τότε «μπορεί να το πράξει έως το 2024» αλλά μόνο «εάν η Επιτροπή προχωρήσει σε πρόσκληση για τη χρήση των υπολοίπων κεφαλαίων». Τότε όμως το ποσό μπορούν να το διεκδικήσουν και τα άλλα κράτη. Έτσι, όπως αναφέρει το Capital, το κράτος που δε θα έχει καλύψει το ποσό που του αναλογεί έως το τέλος του 2022 «ενδέχεται να μην είναι σε θέση να λάβει το μέγιστο ποσό που του αναλογεί με βάση την κατανομή», αφού άλλα κράτη μέλη θα μπορούν επίσης να υποβάλουν σχέδια για τα ίδια κεφάλαια. Επιπλέον όρος είναι το 60% των κονδυλίων να δεσμευτεί έως το 2022 και το υπόλοιπο έως το 2024.

2. Τα κράτη θα καταρτίσουν 4ετή εθνικά σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας, τα οποία θα καθορίζουν το πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων για τα επόμενα τέσσερα έτη. Στο σχέδιο θα πρέπει να καθορίζονται οι εκτιμώμενες συνολικές δαπάνες, τα κατάλληλα ορόσημα, οι στόχοι και ένα ενδεικτικό χρονοδιάγραμμα υλοποίησης των μεταρρυθμίσεων και των επενδύσεων.

3. Τα κράτη θα πρέπει να συμβασιοποιήσουν τουλάχιστον το 60% του ποσού της επιδότησης έως τις 31 Δεκεμβρίου 2022. Το υπόλοιπο ποσό θα πρέπει να δεσμευτεί νομικά έως τις 31 Δεκεμβρίου 2024.

4. Τα κράτη θα έχουν τη δυνατότητα να ζητήσουν το δάνειο που θα αποδεικνύει τη χρηματοδότηση πρόσθετων μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων. Η αύξηση του ανώτατου ποσού θα είναι δυνατή σε εξαιρετικές περιπτώσεις και ανάλογα με τους διαθέσιμους πόρους.

5. Το δάνειο θα συνοδεύεται από τη σύναψη δανειακής σύμβασης με την Επιτροπή και θα γίνεται έπειτα από αίτημα του κράτους.

6. Δεν χορηγείται χρηματοδοτική συνεισφορά στο κράτος-μέλος εάν το σχέδιο δεν πληροί ικανοποιητικά τα κριτήρια αξιολόγησης. Μόνο αν το σχέδιο ανάκαμψης πληροί ικανοποιητικά τα κριτήρια θα διατίθεται η μέγιστη επιδότηση.

7. Το κράτος θα υποβάλλει ανά τρίμηνο, στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, έκθεση προόδου.

8. Θα θεσπιστούν ειδικοί κανόνες για τις δημοσιονομικές δεσμεύσεις, τις καταβολές, την αναστολή, την ακύρωση και την ανάκτηση κεφαλαίων.

9. Τα κράτη θα υποβάλλουν αιτήματα καταβολής χρημάτων σε εξαμηνιαία βάση και οι καταβολές θα πραγματοποιούνται σε δόσεις έπειτα από θετική αξιολόγηση της Επιτροπής.

10. Προβλέπεται η αναστολή και η ακύρωση των επιδοτήσεων/δανείων όταν το σχέδιο ανάκαμψης και ανθεκτικότητας δεν έχει υλοποιηθεί ικανοποιητικά.