Εντυπωσιακή 3D απεικόνιση «μας βάζει» στον αρχαίο Παρθενώνα - Ένα μαγικό παιχνίδι φωτός και σκιάς
«Κόβει την ανάσα» το υποβλητικό εσωτερικό του αρχαίου ναού, με την έρευνα καθηγητή της Οξφόρδης να ανατρέπει παλιές αντιλήψεις.
Μια θαυμάσια συνεργασία μεταξύ αρχαιολογίας και εξελιγμένης 3D τεχνολογίας είναι το βίντεο που απεικονίζει τον Παρθενώνα της κλασσικής αρχαιότητας, το οποίο δημιουργήθηκε υπό την επιμέλεια του καθηγητή του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, Juan De Lara.
Το βίντεο αποτυπώνει πιστά το εσωτερικό του μεγαλοπρεπούς ναού, με το χρυσελεφάντινο άγαλμα της Αθηνάς να δεσπόζει, ενώ δίνει ιδιαίτερη έμφαση στις προηγμένες τεχνικές φωτοσκιάσεων που μετέτρεπαν το χώρο στη σκηνή ενός θεϊκού θεάματος.
Η τετραετής μελέτη του De Lara, που δημοσιεύτηκε στο The Annual of the British School at Athens, απαντά τελικά σε ένα αρχαίο μυστήριο σχετικά με το πώς χρησιμοποιήθηκε το φως στον Παρθενώνα της Ακρόπολης.
Σε αντίθεση με την διαδεδομένη εικόνα των ελληνικών ναών ως φωτεινών και λαμπερών μαρμάρινων χώρων, η έρευνα του De Lara δείχνει ότι ο Παρθενώνας ήταν κυρίως σκοτεινός. Αυτή η σκοτεινή ατμόσφαιρα δημιούργησε ένα θεατρικό σκηνικό για ένα δραματικό εφέ φωτισμού που φαινόταν να φωτίζει το τεράστιο χρυσελεφάντινο άγαλμα της Αθηνάς του Φειδία, κατασκευασμένο το 438 π.Χ.
Χρησιμοποιώντας προηγμένη ψηφιακά μοντέλα και φυσική προσομοίωση φωτός, ο De Lara ανακατασκεύασε την αρχιτεκτονική του ναού, με περιθώριο σφάλματος μόλις δύο εκατοστών.
Το μοντέλο έλαβε υπόψη τα υλικά που χρησιμοποιήθηκαν -ανακλαστικότητα ελεφαντόδοντου, χρυσού και γυαλισμένου μαρμάρου- και έλαβε υπόψη τις αρχαίες τιμές της ηλιακής κίνησης.
Οι υπολογισμοί του επιβεβαίωσαν ότι συγκεκριμένα πρωινά κατά τη διάρκεια των Παναθηναίων, όταν η θεά γιορταζόταν κάθε τέσσερα χρόνια, το φως του ήλιου έμπαινε στον ναό από την ανατολική πόρτα. Έπεφτε πάνω στα χρυσά ενδύματα της Αθηνάς, φωτίζοντάς την στο σκοτεινό εσωτερικό - μια υπολογισμένη και εντυπωσιακή οπτική ψευδαίσθηση.
Η μαγική εμπειρία και η απάντηση σε διαχρονικά ερωτήματα
«Φανταστείτε να μπαίνετε στον Παρθενώνα - τα μάτια σας, ακόμα κουρασμένα από τον λαμπερό ήλιο έξω, να προσαρμόζονται αργά στο σταδιακό σκοτάδι μέσα», είπε ο De Lara. «Καθώς το ηλιακό φως φιλτράρεται από την πόρτα του ναού, χτυπά το χρυσό των ενδυμάτων της θεάς με μια φωτεινή κάθετη δέσμη. Αυτό ήταν το αποτέλεσμα που σκόπευαν να δημιουργήσουν οι αρχιτέκτονες και ο Φειδίας. Πρέπει να ήταν μαγικό!», υπογραμμίζει ο επιστήμονας, σύμφωνα με το archaeologymag.com.
Τα ευρήματα απαντούν σε ένα ερώτημα που τέθηκε για πρώτη φορά τον 18ο αιώνα από τον Γάλλο αρχιτέκτονα Antoine-Chrysostome Quatremère de Quincy, ο οποίος υπέθεσε ότι τα ανοίγματα στην οροφή άφηναν το φως να εισέλθει στον ναό.
Στη συνέχεια, ο Βρετανός αρχιτέκτονας του 19ου αιώνα James Fergusson υποστήριξε ότι η απάντηση βρισκόταν σε παράθυρα υψηλού επιπέδου. Η μελέτη του De Lara επιβεβαιώνει ότι και οι δύο αφηγήσεις είχαν αξία, αλλά ήταν μέρος ενός συστήματος: τα ανοίγματα στέγης, οι αντανακλαστικές λεκάνες νερού στο εσωτερικό, οι ημιδιαφανείς οροφές και τα φωτεινά υλικά έπαιξαν όλα ρόλο.
Η έρευνα ανατρέπει επίσης αιώνες θεωρητικών υποθέσεων, ιδίως εκείνες που βασίζονται στις αξίες του Διαφωτισμού του Johann Joachim Winckelmann για το λευκό μάρμαρο και τους ανοιχτούς, ορθολογικούς χώρους.
Νέο πρωτοποριακό εργαλείο για «ταξίδι στο χρόνο»
Ο De Lara παρέχει, ωστόσο, μια πιο λεπτή πραγματικότητα - μια πραγματικότητα στην οποία οι Έλληνες σχεδίασαν χώρους για να εμπλέκουν τις αισθήσεις και το πνεύμα μέσω σκόπιμα ενορχηστρωμένου φωτός.
Μέσω της ψηφιακής αναδημιουργίας του εσωτερικού του Παρθενώνα με πρωτοφανή ακρίβεια, ο De Lara έχει ρίξει φως στον αρχαίο αρχιτεκτονικό σχεδιασμό, ενώ θέτει τη βάση για ένα νέο εργαλείο εκπαίδευσης πάνω στον Παρθενώνα της κλασσικής εποχής.
Ο επιστήμονας σχεδιάζει να μετατρέψει την ανακάλυψή του σε μια διαδραστική εμπειρία εικονικής πραγματικότητας, δωρεάν για μουσεία και εκπαιδευτικά κέντρα, για να επιτρέψει στο σύγχρονο κοινό να βιώσει τον ιερό χώρο όπως το έκαναν οι αρχικοί κάτοικοί του.
«Για να ξεκλειδώσουμε το πλήρες δυναμικό των αρχαιολογικών ανακαλύψεων, πρέπει να συνεχίσουμε να υιοθετούμε την τεχνολογία και τα ψηφιακά εργαλεία ως βασικούς συνεργάτες στην εξερεύνηση και την έρευνα», δήλωσε ο De Lara.