Επιτροπή Ανταγωνισμού: Πράσινο φως στην απορρόφηση της ΑΝΕΚ από την Attica

Η Επιτροπή Ανταγωνισμού ενέκρινε το deal απορρόφησης της ΑΝΕΚ από την Attica. Όπως αναφέρει σε ανακοίνωσή της, εγκρίνει ομόφωνα τηn “γνωστοποιηθείσα συγκέντρωση”.

Στο σκεπτικό σημειώνεται ότι “η εν λόγω συγκέντρωση, παρ’ ότι εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής της παραγράφου 1 του άρθρου 6 ν. 3959/2011, δεν προκαλεί σοβαρές αμφιβολίες ως προς το συμβατό αυτής με τις απαιτήσεις λειτουργίας του ανταγωνισμού στις επιμέρους αγορές στις οποίες αφορά”.

Η απόφαση καταχωρήθηκε ήδη στο βιβλίο των αποφάσεων της Επιτροπής Ανταγωνισμού και αναμένεται με ενδιαφέρον η πλήρης δημοσιοποίησή της, ώστε να φανούν και παρατηρήσεις ή άλλες υποδείξεις της Επιτροπής σε σχέση με δρομολόγια, πλοία ποσοστά και μερίδια.

Με αυτά τα δεδομένα, προκαταρκτικά, με βάση και το σχέδιο της πρότασης που κατέθεσε η Attica κι έχει γίνει αποδεκτό από σύνολο των πιστωτών της ΑΝΕΚ (τραπεζών και servicers και μεμονωμένων επενδυτών) και το σχετικό μνημόνιο αλληλοκατανόησης (MoU), που έχει υπογραφεί από πέρυσι, οι πιστωτές δεσμεύονται να εκχωρήσουν τις απαιτήσεις τους, συνολικής ονομαστικής αξίας της τάξης των 260 εκατ. ευρώ, στην "Attica Συμμετοχών"», έναντι ποσού της τάξης των 80 εκατ. ευρώ.

Σημειώνεται ότι η Τράπεζα Πειραιώς, η οποία είναι πιστωτής και παράλληλα μέτοχος της ΑΝΕΚ (28,1298%) αλλά και της «Αττικα Συμμετοχών» μέσω του Fund Strix έχει συμφωνήσει να εξαγοράσει και τα δάνεια της Alpha Bank προς την ΑΝΕΚ.

Με βάση, επίσης, την πρόταση, που εγκρίνεται πλέον από την Επιτροπή Ανταγωνισμού, οι πιστωτές της ΑΝΕΚ, όλοι οι σημερινοί μέτοχοι της ΑΝΕΚ θα λάβουν περίπου το 10% της νέας, μεγαλύτερης «Αττικα Συμμετοχών». Παράλληλα, οι μη τραπεζικές υποχρεώσεις της ΑΝΕΚ προς προμηθευτές και τρίτους θα αναληφθούν και θα εξυπηρετηθούν από την Attica.

Ο νέος όμιλος θα ελέγχει τα εμπορικά σήματα της BlueStar, της SuperFast, της Hellenic Seaways και της ΑΝΕΚ. Μάλιστα, με την ολοκλήρωση της συμφωνίας και την υλοποίησή της καθίσταται δυνατή η ανάταξη της ιστορικής ελληνικής ακτοπλοϊκής ΑΝΕΚ, πρωτοπόρου στην ελληνική αγορά, και ιδρυθείσα μετά το τραγικό ναυάγιο του “Ηρακλείου” το 1966, από τον μακαριστό Ειρηναίο Γαλανάκη, επίσκοπο Κισσάμου και Σελίνου.

Η “σφήνα”

Σημειώνεται ότι για την ΑΝΕΚ, την τελευταία στιγμή, μπήκε στο παιχνίδι και ο ιταλικός όμιλος Γκριμάλντι. Μάλιστα εξέφρασε την ετοιμότητά του να αντικαταστήσει με δικά του μέσα τα δρομολόγια της ΑΝEΚ σε Κρήτη και Ιταλία. Πρακτικά, σε μια μάλλον κίνηση, που δε συνηθίζεται, δηλαδή στο "παρα πέντε" , ενημέρωσε, την Επιτροπή ότι αν η τελευταία αποφασίσει να μην εγκρίνει τη διάσωση της ΑΝEK από την Αttica Group κι εκείνη χρεοκοπήσει, δεσμεύεται να δρομολογήσει κατάλληλα πλοία σε όλες τις γραμμές, προκειμένου να εξυπηρετηθούν.

Βέβαια, όπως αναφέρθηκε από στελέχη του κλάδου, ήταν εξαιρετικά αμφίβολο εάν θα ήταν προς όφελος του ανταγωνισμού, σε μια αγορά με τεράστια σημασία, οικονομική και κοινωνική, όπως η Κρήτη και η Αδριατική, τον εάν έμπαινε ο Ιταλικός Όμιλος. Κι αυτό γιατί έχει ήδη υψηλά μερίδια αγοράς. Σε μια περίπτωση, που τελικά, δεν αποτέλεσε επιλογή, δηλαδή το να περάσει η ΑΝΕΚ στον Em. Gtimaldi, το ποσοστό του ιταλικού ομίλου τόσο στην Κρήτη όσο και στην Αδριατική θα έφτανε στο 80%.

Σημειώνεται ότι σε προηγούμενη -εκπρόθεσμη- παρέμβαση του ο όμιλος του Εμμάνουελ Γκριμάλντι είχε ενημερώσει την Επιτροπή Ανταγωνισμού ότι προτίθεται να αγοράσει το πλοίο της ΑΝEΚ που κάνει δρομολόγιο στα Χανιά, εφόσον η τελευταία βρεθεί στην ανάγκη να το πωλήσει, ή δεν δύναται να το λειτουργήσει.

Επίσης, ενδιαφέρον στο πρόσφαρτο παρελθόν είχε καταθέσει και ο εφοπλιστής Μάριος Ηλιόπουλος της Sea Jets που βγήκε σε αναζήτησήη δανεισμού ώστε να εξαγοράσει τον ανταγωνιστή. Μόνο που οι τράπεζες άναψαν «κόκκινο» μια και διέγνωσαν αστερίσκους στο όλο εγχείρημα. Με βάση πληροφορίες τα πιστωτικά ιδρύματα όπου αποτάθηκε ο κ. ηλιόπουλος εστίασαν σε παλαιότερες τραπεζικές υποθέσεις του όπως και σε εκκρεμότητες με ασφαλιστικά θέματα στο εξωτερικό.

Η εισήγηση

Υπενθυμίζεται ότι στην έγκριση της συγχώνευσης δι’ απορροφήσεως της ΑΝΕΚ από την Attica Group των εισηγητών της Επιτροπής Ανταγωνισμού, αναγνωρίζεται ότι η ΑΝΕΚ είναι προβληματική επιχείρηση και συντρέχουν οι προϋποθέσεις προστασίας της για λόγους δημοσίου συμφέροντος.

Ειδικότερα, όμως, η εισήγηση ανέφερε πως η ΑΝΕΚ ως προβληματική επιχείρηση “θα αναγκασθεί στο εγγύς μέλλον να αποχωρήσει από την αγορά λόγω των οικονομικών δυσχερειών που αντιμετωπίζει, αν δεν εξαγορασθεί από άλλη επιχείρηση», ενώ «δεν υπάρχει άλλη εναλλακτική δυνατότητα εξαγοράς, λιγότερο επιβλαβής για τον ανταγωνισμό, εκτός από την κοινοποιηθείσα συγκέντρωση” Επιπλέον, “αν δεν πραγματοποιηθεί συγκέντρωση, η προβληματική επιχείρηση θα παύσει αναπόφευκτα να ασκεί τις δραστηριότητές της στην αγορά”.

Η αρχική ανακοίνωση της Επ. Ανταγωνισμού είχε ως εξής:

Εξέταση της Εισήγησης επί της γνωστοποίησης συγκέντρωσης, κατ’ άρθρο 8 του ν. 3959/2011, η οποία αφορά στη συγχώνευση διά απορροφήσεως της εταιρείας με την επωνυμία «ΑΝΩΝΥΜΗ ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΚΡΗΤΗΣ Α.Ε.» και διακριτικό τίτλο «ΑΝΕΚ» από την εταιρεία με την επωνυμία «ATTICA ΑΝΩΝΥΜΟΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΣΥΜΜΕΤΟΧΩΝ» και τον διακριτικό τίτλο «ATTICA GROUP».

Η Ολομέλεια της Επιτροπής Ανταγωνισμού θα συνεδριάσει την Τετάρτη, 12 Ιουλίου 2023, για να εξετάσει –κατόπιν σχετικής Εισήγησης– τη γνωστοποιηθείσα συγκέντρωση, κατ’ άρθρο 8 του ν. 3959/2011, η οποία αφορά στη συγχώνευση διά απορροφήσεως της εταιρείας με την επωνυμία «ΑΝΩΝΥΜΗ ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΚΡΗΤΗΣ Α.Ε.» και διακριτικό τίτλο «ΑΝΕΚ» από την εταιρεία με την επωνυμία «ATTICA ΑΝΩΝΥΜΟΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΣΥΜΜΕΤΟΧΩΝ» και τον διακριτικό τίτλο «ATTICA GROUP».

Η ATTICA GROUP είναι αμιγώς εταιρεία συμμετοχών και δραστηριοποιείται μέσω θυγατρικών της εταιρειών, κατά κύριο λόγο στην παροχή υπηρεσιών θαλάσσιας μεταφοράς προσώπων και οχημάτων στις ακτοπλοϊκές γραμμές εσωτερικού, στις διεθνείς θαλάσσιες γραμμές Ελλάδας-Ιταλίας και μεταξύ Μαρόκου και Ηπειρωτικής Ευρώπης.

Η ΑΝΕΚ δραστηριοποιείται στην παροχή υπηρεσιών θαλάσσιας μεταφοράς προσώπων και οχημάτων στις ακτοπλοϊκές γραμμές εσωτερικού και στις διεθνείς θαλάσσιες γραμμές Ελλάδας-Ιταλίας.

Σύμφωνα με την Εισήγηση, η πραγματοποίηση της υπό κρίση συγκέντρωσης δύναται να περιορίσει σημαντικά τη λειτουργία του ανταγωνισμού, ιδίως με τη δημιουργία ή ενίσχυση δεσπόζουσας θέσης, στις σχετικές αγορές παροχής υπηρεσιών θαλάσσιας μεταφοράς επιβατών, ΙΧ οχημάτων και φορτηγών σε ορισμένα ζεύγη λιμένων (Προέλευση-Προορισμός) στην Κρήτη και στην Αδριατική καθώς εκτιμάται ότι προκύπτουν ενδεχόμενες επιπτώσεις μη συντονισμένης και συντονισμένης συμπεριφοράς στις γραμμές στις οποίες δραστηριοποιούνται οι ως άνω εταιρείες.

Περαιτέρω, σύμφωνα με την Εισήγηση, δεν εκτιμάται ότι η συγκέντρωση δύναται να περιορίσει σημαντικά τη λειτουργία του ανταγωνισμού στις σχετικές αγορές παροχής υπηρεσιών θαλάσσιας μεταφοράς επιβατών, ΙΧ οχημάτων και φορτηγών στην ελληνική επικράτεια και στην αγορά παροχής υπηρεσιών θαλάσσιας μεταφοράς μέσω συμβάσεων ανάθεσης δημόσιας υπηρεσίας. Επιπλέον, δεν εντοπίζονται κάθετες σχέσεις.

Σύμφωνα με τις Κατευθυντήριες γραμμές για την αξιολόγηση των οριζοντίων συγκεντρώσεων σύμφωνα με τον Κανονισμό του Συμβουλίου για τον έλεγχο των συγκεντρώσεων μεταξύ επιχειρήσεων, η Επιτροπή μπορεί να κρίνει ότι μια συγκέντρωση, που κατά τα άλλα δημιουργεί προβλήματα ανταγωνισμού, μπορεί να συμβιβάζεται με την κοινή αγορά, αν μία από τις συμμετέχουσες επιχειρήσεις είναι προβληματική.

Βασική προϋπόθεση είναι να μην μπορεί να θεωρηθεί ως συνέπεια της συγκέντρωσης η στρέβλωση της διάρθρωσης του ανταγωνισμού που έπεται της τελευταίας. Αυτό προκύπτει εφόσον η διάρθρωση του ανταγωνισμού στην αγορά θα παρουσίαζε τουλάχιστον τα ίδια προβλήματα και αν δεν υπήρχε η συγκέντρωση.

Για να γίνει δεκτό το επιχείρημα της προστασίας της προβληματικής επιχείρησης πρέπει να συντρέχουν οι ακόλουθες τρεις προϋποθέσεις:

Η φερόμενη ως προβληματική επιχείρηση θα αναγκασθεί στο εγγύς μέλλον να αποχωρήσει από την αγορά λόγω των οικονομικών δυσχερειών που αντιμετωπίζει, αν δεν εξαγορασθεί από άλλη επιχείρηση.

Δεν υπάρχει άλλη εναλλακτική δυνατότητα εξαγοράς, λιγότερο επιβλαβής για τον ανταγωνισμό, εκτός από την κοινοποιηθείσα συγκέντρωση.

Αν δεν πραγματοποιηθεί συγκέντρωση, η προβληματική επιχείρηση θα παύσει αναπόφευκτα να ασκεί τις δραστηριότητές της στην αγορά.

Σύμφωνα με την Εισήγηση, πληρούνται οι ως άνω τρεις προϋποθέσεις της προστασίας της προβληματικής επιχείρησης με αποτέλεσμα η επιδείνωση της διάρθρωσης του ανταγωνισμού, που αναμένεται να επέλθει στις προβληματικές αγορές θα επερχόταν τουλάχιστον εξίσου, ακόμη και άνευ της εν λόγω συγκέντρωσης.

Ως εκ τούτου, η αναμενόμενη επιδείνωση του αποτελεσματικού ανταγωνισμού δεν τελεί σε αιτιώδη συνάφεια με τη συγκέντρωση.

Ως εκ τούτου προτείνεται η έγκριση από την Επιτροπή Ανταγωνισμού, της γνωστοποιηθείσας συγκέντρωσης, η οποία αφορά στη συγχώνευση διά απορροφήσεως της εταιρείας με την επωνυμία «ΑΝΩΝΥΜΗ ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΚΡΗΤΗΣ Α.Ε.» και διακριτικό τίτλο «ΑΝΕΚ» από την εταιρεία με την επωνυμία «ATTICA ΑΝΩΝΥΜΟΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΣΥΜΜΕΤΟΧΩΝ» και τον διακριτικό τίτλο «ATTICA GROUP».