Ευάγγελος Βενιζέλος: Σήμερα ζούμε σε μια πολιτική του στιλ και της επικοινωνίας

Ο Ευάγγελος Βενιζέλος σε μια εκτεταμένη συνέντευξή του στο περιοδικό Οικονομική Επιθεώρηση σχολιάζει τις πολιτικές, οικονομικές και γεωπολιτικές συνθήκες και τις προκλήσεις που έχει μπροστά της η Ελλάδα και οι οποίες επικεντρώνονται στις πρωτοφανείς φυσικές καταστροφές, την ανακίνηση του ελληνοτουρκικού διαλόγου, την αναδιάταξη του εσωτερικού πολιτικού σκηνικού, τις κρίσιμες εξελίξεις στην Ευρώπη ενόψει των ευρωεκλογών της επόμενης χρονιάς, την ανάφλεξη στη Μέση Ανατολή.

Μιλάει για την απαραίτητη ενσυναίσθηση που απαιτείται μπροστά στα μέτωπα που έχει η ελληνική κοινωνία για την οποία αναφέρει ότι είναι «κοινωνία της διακινδύνευσης», από κάθε πιθανή άποψη κι αυτό έγινε σαφές με την φυσική καταστροφή στη Θεσσαλία, κατά την οποία «το Κράτος δοκιμάζεται στον πυρήνα και στην υπόστασή του όταν δεν μπορεί να προσφέρει πολιτική προστασία», όπως αναφέρει χαρακτηριστικά.

Προσθέτει ότι «η πολιτική προστασία είναι ένα πολύ μεγάλο εθνικό σχέδιο ανασυγκρότησης, στο οποίο πρέπει να προσανατολιστεί και η διάθεση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης, του ΕΣΠΑ, της ΚΑΠ, αλλά και του ΠΔΕ, επισημαίνοντας παράλληλα πως πρόκειται για ένα μεγάλο επενδυτικό σχέδιο.

Η τάση «κάνω πολιτική ως επικοινωνία»

Για την ελληνική πολιτική σκηνή, τον δικό του ρόλο και τη μετα-πολιτική, όπως συχνά αναφέρει ο κ. Βενιζέλος αποσαφηνίζει πώς εννοεί το after-politics, δηλαδή «όταν κάνεις μια διαδρομή στην πολιτική και μετά λες “απαλλάσσομαι από τους καταναγκασμούς της εκλογικής διαδικασίας και του εκλογικού κόστους”. Έχω μια υποχρέωση να πω τα πράγματα όπως τα βλέπω, όπως τα νιώθω. Με βάση την εμπειρία μου και την όποια δυνατότητα αναστοχασμού και διατύπωσης νέων προτάσεων και ιδεών». Και συμπληρώνει:«… εδώ και δεκαετίες έχει αναδειχθεί -και διεθνώς και στην Ελλάδα- μια πολύ ισχυρή τάση: να κάνω πολιτική ως επικοινωνία. Πολιτική του προφίλ: είμαι συμπαθής, αγαπώ τα ζώα, είμαι γυμνασμένος, έχω φοιτήσει σε καλά σχολεία. Όταν λοιπόν συγκατανεύεις σε μια τέτοια απίσχναση της πολιτικής, στην αφυδάτωσή της όχι από αξιολογικά ή ιδεολογικά στοιχεία, αλλά και από ένα σύνολο προγραμματικών προτάσεων και δεσμεύσεων, πού καταλήγεις;».

Τονίζει πώς πολιτική είναι το «περιεχόμενο και η ευθύνη. Αναλαμβάνοντας την ευθύνη των προτάσεων -και την ευθύνη της εκτέλεσης αυτών που λες- γιατί αλλιώς καταλήγεις να πεις: «Γεια της! Ήρθα!».

Σφάλμα για την κυβέρνηση να θεωρήσει ως μήνυμα των εκλογών ότι εγκρίθηκε η πολιτική της

Για το μετεκλογικό τοπίο και το μήνυμα από τις αυτοδιοικητικές εκλογές ο Ευάγγελος Βενιζέλος σημειώνει πως «η εναλλακτική λύση που δεν υπήρχε στις βουλευτικές εκλογές δεν διαμορφώθηκε προφανώς μέσα στους τρεις μήνες που μεσολάβησαν μέχρι τις αυτοδιοικητικές εκλογές. Δεν θα έπρεπε όμως να νιώθει κάνεις επαναπαυμένος. Γιατί μπορεί να υπάρχει ένα πρόβλημα υπο-αντιπροσώπευσης και μια κρίση νομιμοποίησης, η οποία να είναι πολύ βαθύτερη. Κάτι τέτοιο θα σήμαινε ότι συντελούνται διεργασίες που δεν καταγράφονται ως εκλογική ήττα του κυβερνώντος κόμματος. Υπό την έννοια αυτή τα λεγόμενα μηνύματα των αυτοδιοικητικών εκλογών αφορούν προφανώς τα κόμματα της αντιπολίτευσης και τη μεταξύ τους σχέση. Αφορούν όμως και την κυβέρνηση που θα ήταν κατά τη γνώμη μου σφάλμα να θεωρήσει ότι με την ψήφο στις αυτοδιοικητικές εκλογές εγκρίθηκε ο τρόπος με τον οποίο διαχειρίζεται τις κρίσεις και γενικότερα τις προκλήσεις των τελευταίων μηνών. Μπορεί όμως να κάνω εγώ λάθος και η κοινωνία να έχει καταστεί οριστικά ολιγαρκής και ικανοποιημένη από την ύπαρξη ενός κυρίαρχου κόμματος χωρίς αντίβαρα».

«Όταν εδώ διστάζουμε να αναλάβουμε πολιτικό κόστος, κόστος εκλογικό, είναι δυνατόν να αναλάβουμε ιστορικό κόστος;»

Ενδελεχείς είναι οι επισημάνσεις του κ. Βενιζέλου για τα γεωπολιτικά ζητήματα της περιοχής κι ειδικότερα για τα εθνικά θέματα με την επανέναρξη του ελληνοτουρκικού διαλόγου όπου υπογραμμίζει την ανάγκη να διαμορφωθεί μια εθνική στρατηγική με συναίνεση όλων των πολιτικών δυνάμεων με την οποία η Ελλάδα θα στραφεί πρός την Ανατολική Μεσόγειο και θα υπερβεί «το σύνδρομο Ζυρίχης-Λονδίνου. Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, όταν υπέγραψε αυτές τις συνθήκες από κοινού με τον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο, είπε την περιβόητη φράση “εγώ έγινα προδότης και ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος ήρωας”. Ουδείς λοιπόν θέλει να υπογράψει συμφωνίες οι οποίες θα του προσάψουν έστω και προσωρινά -και προφανώς άδικα- τον χαρακτήρα του προδότη, ή ακόμη και του ενδοτικού. Τα δυο αυτά σύνδρομα οδηγούν πού; Στην απροθυμία ανάληψης ιστορικού κόστους. Όταν εδώ διστάζουμε να αναλάβουμε πολιτικό κόστος, κόστος εκλογικό, είναι δυνατόν να αναλάβουμε ιστορικό κόστος;».

Τονίζει ακόμη ότι «οι ασυμμετρίες στον θαλάσσιο χώρο -αυτή τη στιγμή- δεν είναι υπέρ ημών» και πως «ολοκληρωμένος εθνικός σχεδιασμός προϋποθέτει ότι έχεις σταθμίσει από κάθε άποψη τα εθνικά σου συμφέροντα ώστε να τα υπερασπιστείς και προωθήσεις με τον καλύτερο τρόπο. Αλλά το πρώτο βήμα είναι η συγκρότηση του εσωτερικού μετώπου. Εξωτερική πολιτική χωρίς εσωτερικό μέτωπο δεν υπάρχει».

«Πατριώτης είναι όποιος προστατεύει το εθνικό συμφέρον. Και μάλιστα -επιτρέψτε μου να το τονίσω- μακροπροθέσμως. Και όποιος θυσιάζει, στο όνομα της προστασίας του μακροπρόθεσμου εθνικού συμφέροντος, το συγκυριακό πολιτικό του όφελος. Οπότε αναλαμβάνει πολιτικό κόστος βαθύτερο και μεγαλύτερο, ώστε να συνεισφέρει στη θωράκιση του μακροπρόθεσμου εθνικού συμφέροντος. Αυτός είναι πατριώτης, όχι εκείνος που το δηλώνει. Όποιος μάλιστα δηλώνει εμφατικά και επαναληπτικά “πατριώτης”, είναι στα μάτια μου ύποπτος. Το θέμα είναι τι κάνεις την κρίσιμη στιγμή», συμπληρώνει ο κ. Βενιζέλος.

Σχετικά με τη νέα οξεία κρίση στην Μ. Ανατολή και το ρόλο της Τουρκίας, επισημαίνει ότι θα δοκιμαστεί και πάλι η σχέση της με τη Δύση. «Προφανώς θα επηρεαστεί η διαδικασία εξομάλυνσης των σχέσεων Τουρκίας-Ισραήλ που αφορά, μεταξύ άλλων, τον σχεδιασμό αγωγών και δικτύων στη Μεσόγειο. Τα περιφερειακά συμφραζόμενα μέσα στα οποία τοποθετούνται τα τριμερή σχήματα Ελλάδα-Κύπρος-Ισραήλ και Ελλάδα-Κύπρος-Αίγυπτος γίνονται πιο πολύπλοκα. Αρκούμαι να πω τη στιγμή αυτή ότι πρέπει να προσπαθήσουμε να μην επηρεαστεί το όποιο momentum έχει δημιουργηθεί ή έστω διαφανεί στις ελληνοτουρκικές σχέσεις», καταλήγει.