ΒΙΟ.ΜΕ : Οι εργαζόμενοι που είπαν όχι στην κατάθλιψη

 ΒΙΟ.ΜΕ  (Βιομηχανική Μεταλλευτική Α.Ε) είναι μία εξαιρετική ιστορία στο χώρο της εργασίας που ήρθε πρόσφατα ξανά στην επικαιρότητα, επειδή στο εργοστάσιο έκοψαν το ρεύμα. Όταν τον Αύγουστο του 2011 η επιχείρηση προχώρησε σε παύση πληρωμών, έχοντας ήδη απλήρωτους από τον Μάιο του ιδίου έτους, τον Οκτώβριο, οι εργαζόμενοι προχώρησαν σε επίσχεση εργασίας.

Πρόκειται για ένα αυτοδιαχειριζόμενο εργοστάσιο στη Θεσσαλονίκη που πλέον παράγει προϊόντα γενικού καθαρισμού καθώς και κάποια από αυτά που παρασκεύαζε και παλαιότερα. Τα προϊόντα αυτά είναι κατά βάση οικολογικά, αφού αποτελούνται από βιοδιασπώμενες πρώτες ύλες, οι οποίες είναι ακίνδυνες για το περιβάλλον. Από το 2016 έχουν αρχίσει εκ νέου και την παραγωγή οικοδομικής κόλλας.

Θεωρείται η πρώτη τέτοιου είδος πρωτοβουλία στην Ελλάδα, συνιστώντας στην πράξη το πρώτο εγχείρημα εργατικής αυτοδιαχείρισης βιομηχανικής μονάδας στη χώρα. Όπως είπε σε πρόσφατη συνέντευξή του ο εργαζόμενος Μάκης Αναγνώστου: «Βγάζουν το μεροκάματό τους πάνω από 20 άνθρωποι, που σε διαφορετική περίπτωση θα είχαν μείνει άνεργοι.»

Το εργοστάσιο τυπικά δεν ανήκει στην ΒΙΟ.ΜΕ., καθώς το νομικό καθεστώς για αντίστοιχες περιπτώσεις στην Ελλάδα είναι ανύπαρκτο. Αυτό το γεγονός έχει οδηγήσει όλα αυτά τα χρόνια της λειτουργίας του σε πολλές προσπάθειες πλειστηριασμών της έκτασης των 160 στρεμμάτων στην Ανατολική Θεσσαλονίκη, όπου ασκεί την λειτουργία της. Μέχρι και τον Οκτώβριο του 2019 έχουν γίνει 15 προσπάθειες πλειστηριασμών, χωρίς κάποιο αποτέλεσμα.

Όλα αυτά τα χρόνια οι εργάτες, ανταποδίδουν την αλληλεγγύη και στέκονται έμπρακτα στο πλευρό εκείνων που το χρειάζονται περισσότερο. Χαρακτηριστική και πιο πρόσφατη είναι η πρωτοβουλία τους να παρασκευάσουν πάνω από 1.500 σαπούνια και κρεμοσάπουνα για να στηρίξουν τους πρόσφυγες στη Μόρια, οι οποίοι έχουν εγκαταλειφθεί από το κράτος στο έλεος της πανδημίας.

Αυτό το χρόνο, συγκεκριμένα στις 30 Μαρτίου 2020, η ΔΕΗ πήρε την εντολή ή την πρωτοβουλία και με τη βοήθεια των ΜΑΤ διέκοψε την παροχή ρεύματος στο εργοστάσιο. Οι εργαζόμενοι συνέχισαν τη λειτουργία του εργοστασίου με τη χρήση γεννήτριας, ζητώντας παράλληλα μέσω της δημιουργίας μιας πλατφόρμας υπογραφών την άμεση επανασύνδεση του ρεύματος στο δίκτυο της ΔΕΗ, με ρολόι που θα έχει το ΑΦΜ της Σ.Ε.ΒΙΟ.ΜΕ και πλήρη νομιμοποίητη του χώρου του εργοστασίου για την λειτουργία του.

Στην ερώτηση που τους τέθηκε από τον δημοσιογράφο Παπαντωνίου Κώστα: «Γιατί τώρα, γιατί μέσα στην πανδημία;» η απάντηση του Μάκη Αναγνώστου ήταν:«Επέλεξαν τη συγκεκριμένη εποχή επειδή δεν υπήρχε τρόπος αντίδρασης. Δεν μπορούσε να μαζευτεί κάπου ο κόσμος και ν’ αντιδράσει. Επίσης έγινε πολύ πρωί και δεν βρισκόταν κανένας στον δρόμο. Απ’ όσους δηλαδή είχαν απομείνει να δουλεύουν ακόμη.

Ούτε τους πτόησε το ότι είστε ένα εργοστάσιο που παράγει σαπούνια;

Ακριβώς. Είναι αισχρό το ότι έκλεισαν ένα εργοστάσιο που παράγει σαπούνια και γενικά προϊόντα ατομικής - οικιακής υγιεινής ενώ βρισκόμαστε στη μέση μιας διαδικασίας ώστε να απαλλαχθούμε από έναν ιό που μεταδίδεται όπως μεταδίδεται κι ενώ η πρώτη κουβέντα του εθνικού μας λοιμωξιολόγου ήταν «πλένετε τα χέρια». Πρόθεσή τους είναι να πουληθούν από άλλα μαγαζιά. Το ’χουμε καταλάβει.

Από την άλλη πρέπει να πούμε εδώ ότι βρήκαν μια αφορμή να επέμβουν, διότι υπήρχε απόφαση από την προηγούμενη κυβέρνηση να πληρώνεται πλέον ο λογαριασμός για το ρεύμα από τον συνεταιρισμό των εργαζομένων, χωρίς όμως να έχει γίνει προηγουμένως καμία αλλαγή στο συμβόλαιο. Το 2016 μάλιστα μας το είχαν κόψει πάλι το ρεύμα, αλλά μετά από διαμαρτυρίες επανασυνδέθηκε.

Εμείς αρνηθήκαμε να αναλάβουμε τα χρέη της προηγούμενης διοίκησης στη ΔΕΗ, ύψους πολλών χιλιάδων ευρώ, η οποία και πήρε τα λεφτά και δεν πλήρωσε τον λογαριασμό. Από το 2013 το αίτημά μας είναι να γίνει μια νέα σύνδεση και να πληρώνουμε το ρεύμα κανονικά. Το ίδιο για το νερό και το αέριο.

Η καμπάνια ενίσχυσης #powertoviome για να αποκτήσετε τη δική σας γεννήτρια πώς εκτυλίσσεται; Υπάρχει η ανταπόκριση που χρειάζεστε;

Μόλις είπαμε ότι μας έκοψαν το ρεύμα, άρχισαν να μας παίρνουν τηλέφωνα για να μας προσφέρουν βοήθεια. Η αλήθεια είναι ότι η ΒΙΟ.ΜΕ. δίνει μια πρόταση για το πώς μπορούμε να επιβιώσουμε συλλογικά. Ο κόσμος δεν ενδιαφέρεται επειδή είμαστε οι συγκεκριμένοι εργαζόμενοι, αλλά επειδή βλέπει κι αισθάνεται τον ίδιο του τον εαυτό στη διαδικασία. Διότι αύριο, που πάλι θα εγκαταλείψουν τις επιχειρήσεις οι τριπλά πλέον χρεωμένοι εργοδότες, θα βρεθεί στην ίδια θέση με εμάς πριν από εννιά χρόνια. Αυτό που λέμε στους εργαζόμενους είναι να μην αφήσουν τις επιχειρήσεις, να τις πάρουν στα χέρια τους.

 Τι θα λέγατε στον εργάτη που φοβάται να πάρει την κατάσταση στα χέρια του;

Σ’ έναν εργάτη μόνο δεν μπορώ να πω τίποτα, αλλά συλλογικά μπορούμε να πετύχουμε πάρα πολλά. Κι εμείς πριν από ένα μήνα δεν πιστεύαμε ότι θα υπάρχει τέτοιο κύμα αλληλεγγύης. Είδαμε όμως να αναζωπυρώνεται μια κατάσταση που μας θύμισε το 2013. Μπορούμε να πετύχουμε πάρα πολλά, αρκεί να αλλάξουμε τον εαυτό μας πρώτα. Να υποχωρούμε, να μην είμαστε εγωιστές...»

Σε άλλη ερώτηση που αφορούσε τα μεροκάματα, που δεν είναι μεγάλα, απάντησε: «Μπαίνουμε στα οκτώ χρόνια αυτοδιαχείρισης. Οι συνάδελφοι από τη μητρική εταιρεία, που βρισκόταν δίπλα, προτίμησαν να βγουν στην ανεργία τότε και να πάρουν το επίδομα από το ταμείο ανεργίας. Οι συνάδελφοι ήταν τότε πλησίον των 50 και δεν κατάφεραν να βρουν δουλειά στη συνέχεια λόγω της ηλικίας τους. Κρατούσαν στάση αναμονής περιμένοντας πότε θα πουληθεί το οικόπεδο κι αν θα μείνει κάνα φράγκο απ’ αυτά για να πάρουν κάτι.

Πέρασαν εννιά χρόνια από τότε, επειδή ο αγώνας ξεκίνησε πολύ πιο μπροστά, από την άνοιξη του 2011, με τους εργαζόμενους από τότε απλήρωτους, και έχουν πάρει μόνο εκείνο το επίδομα. Εμείς επί οκτώ χρόνια φέρνουμε στο σπίτι κάθε μέρα έστω και αυτό το λιγοστό μεροκάματο. Το κουτάλι, πριν φτάσει κάτω στο πιάτο, βρίσκει κάτι. Στο πιάτο των συναδέλφων δεν βρίσκει. Δεν το λέω αυτό με κακία, αλλά το καταθέτω προς προβληματισμό.»