Ανθρώπινα δικαιώματα: Αρνητική Ελληνική "πρωτεία" στις διακρίσεις κατά ΛΟΑΤΚΙ ατόμων

Ανθρώπινα δικαιώματα: Περισσότερα ΛΟΑΤΚΙ άτομα δεν κρύβουν πλέον τον σεξουαλικό τους προσανατολισμό και την ταυτότητα φύλου τους, ωστόσο η βία και οι διακρίσεις εναντίον τους παραμένουν σε υψηλά επίπεδα. Αυτό προκύπτει από έρευνα του Οργανισμού Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (FRA), που δημοσιεύεται σήμερα. Στην έρευνα, που διεξήχθη μέσω διαδικτυακών ερωτηματολογίων την περίοδο 27 Μαΐου-22 Ιουλίου 2019, συμμετείχαν 140.000 λεσβίες, ομοφυλόφιλοι, αμφιφυλόφιλοι, τρανς και ίντερσεξ από αστικές και αγροτικές περιοχές από όλες τις χώρες της ΕΕ, καθώς και από το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Σερβία και τη Βόρεια Μακεδονία.

Οι συμμετέχοντες από την Ελλάδα ανήλθαν σε 4.502 άτομα.

Σύμφωνα με τον Οργανισμό, πρόκειται για τη μεγαλύτερη έρευνα που έχει διενεργηθεί μέχρι σήμερα για τα εγκλήματα μίσους και τις διακρίσεις σε βάρος των ΛΟΑΤΚΙ ατόμων. Για πρώτη φορά περιλαμβάνει βιώματα ίντερσεξ ατόμων, καθώς και έφηβων ΛΟΑΤΚΙ ηλικίας 15-17 ετών. Περίπου οι μισοί από τους συμμετέχοντες στην έρευνα δήλωσαν ότι ζουν ανοιχτά ως λεσβίες, ομοφυλόφιλοι, αμφιφυλόφιλοι, τρανσέξουαλ ή ίντερσεξ. Το ποσοστό είναι αρκετά μεγαλύτερο σε σχέση με την προηγούμενη έρευνα που διεξήγε ο FRA το 2012 (36%).

Ωστόσο, οι έξι στους δέκα αποφεύγουν να κρατήσουν το χέρι των συντρόφων τους όταν βρίσκονται σε δημόσιο χώρο (στην Ελλάδα το ποσοστό αυτό είναι ακόμα μεγαλύτερο και ανέρχεται σε 73%). Δύο στους πέντε δηλώνουν ότι υπέστησαν παρενόχληση το έτος πριν από την έρευνα και ένας στους πέντε τρανς και ίντερσεξ δέχθηκαν σωματική ή σεξουαλική επίθεση- ποσοστό διπλάσιο σε σύγκριση με τις άλλες ομάδες της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας.

Ένας στους πέντε υφίσταται διακρίσεις στον χώρο δουλειάς, θλιβερή πρωτιά για την χώρα μας

Ένας στους τέσσερις ερωτηθέντες κρύβει τη σεξουαλική του ταυτότητα στη δουλειά του, ενώ ένας στους πέντε νιώθει ότι υφίσταται διακρίσεις στον εργασιακό του χώρο. Στην Ελλάδα, το ποσοστό όσων δήλωσαν ότι υπέστησαν διάκριση στην αναζήτηση για δουλειά ανέρχεται στο 19% και είναι το υψηλότερο μεταξύ των χωρών.

Ακολουθούν η Κύπρος με 18% και η Βουλγαρία με 17%, ενώ στον αντίποδα τα χαμηλότερα ποσοστά ήταν στη Δανία και τη Σουηδία με 5%. Αρκετά υψηλότερο είναι το ποσοστό των όσων αισθάνθηκαν διάκριση στο χώρο εργασίας τους, με την Ελλάδα να κατέχει τη δεύτερη θέση με 31%, μετά τη Λιθουανία (32%) και πριν από την Κύπρο (30%). Στην ερώτηση αυτή τα χαμηλότερα ποσοστά ήταν στην Τσεχία, τη Φινλανδία και την Ολλανδία με 13%.

Τουλάχιστον ένας στους τρεις ερωτηθέντες νιώθει ότι υφίσταται διακρίσεις όταν βγαίνει έξω για φαγητό, ποτό, στην αναζήτηση σπιτιού, στην πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας ή κοινωνικές υπηρεσίες, αλλά και σε άλλες κοινωνικές συναναστροφές. Αυτό το ποσοστό είναι μεγαλύτερο για τους τρανς (55%) και τους ίντερσεξ (59%) συμμετέχοντες στην έρευνα.

Ωστόσο, μόλις το 11% όσων βίωσαν διακρίσεις τον χρόνο πριν από την έρευνα, κατήγγειλαν τα περιστατικά. Στους λόγους που τους απέτρεψαν να καταγγείλουν τα συμβάντα, οι ερωτηθέντες ανέφεραν μεταξύ άλλων την πεποίθηση ότι τίποτα δεν θα άλλαζε (41%), το ότι «συμβαίνει όλη την ώρα» (33%), την ανησυχία τους ότι δεν θα έπαιρναν στα σοβαρά τις καταγγελίες τους (22%), το γεγονός ότι δεν ήθελαν να αποκαλύψουν την ταυτότητα φύλου ή το σεξουαλικό προσανατολισμό τους (22%), καθώς και την έλλειψη εμπιστοσύνης στις Αρχές (21%).

Το 71% των ερωτηθέντων εφήβων από την Ελλάδα ανέφερε ότι υπέστη διάκριση

Στην κατηγορία των έφηβων, το 53% αυτών δήλωσε ότι ένιωσε διάκριση σε τουλάχιστον μία κατηγορία της ζωής του σε διάστημα δώδεκα μηνών πριν από την έρευνα. Το υψηλότερο ποσοστό σε αυτή την ερώτηση κατέχουν οι έφηβοι από την Ελλάδα, καθώς το 71% των ερωτηθέντων εφήβων από την Ελλάδα ανέφερε ότι υπέστη διάκριση. Ακολουθεί η Κροατία με 68% και η Βουλγαρία με 67%. Τα χαμηλότερα ποσοστά εμφανίζονται στη Φινλανδία με 25% και στη Σουηδία με 31%.

Τέλος, το 37% των ΛΟΑΤΚΙ ατόμων δηλώνει ότι καλύπτει δύσκολα τις καθημερινές του ανάγκες. Η κατάσταση είναι χειρότερη για τα τρανς και τα ίντερσεξ άτομα (περίπου ένας στους δύο).

Ο Οργανισμός Θεμελιωδών Δικαιωμάτων σημειώνει πάντως για την έρευνα ότι η εξαγωγή συμπερασμάτων βάσει του μέσου όρου της ΕΕ αποκρύπτει τις σημαντικές διαφορές που υπάρχουν μεταξύ των χωρών. Για παράδειγμα, ενώ σε ορισμένες χώρες το 70% και πλέον των ερωτηθέντων δηλώνουν ότι η κοινωνία είναι περισσότερο ανεκτική, σε άλλες χώρες το 68% δηλώνει το ακριβώς αντίθετο.

Ο FRA καλεί την Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη μέλη της να λάβουν μέτρα για την προστασία των δικαιωμάτων των ΛΟΑΤΚΙ ατόμων. Μεταξύ άλλων ζητά την καλλιέργεια νοοτροπίας μηδενικής ανοχής έναντι της παρενόχλησης και της βίας, αλλά και την επένδυση στην επιμόρφωση και κατάρτιση ώστε η αστυνομία να μπορεί να αναγνωρίζει, να καταγράφει και να διερευνά αποτελεσματικά τα εγκλήματα μίσους έναντι των ΛΟΑΤΚΙ ατόμων.

Επίσης, ζητά η διαδικασία καταγγελίας εγκλημάτων και περιστατικών διάκρισης να διευκολυνθεί μέσα από διαδικτυακά εργαλεία καταγγελίας, ενώ υπογραμμίζει την ανάγκη να δημιουργηθούν ασφαλή και υποστηρικτικά σχολικά περιβάλλοντα για τους μαθητές. Τέλος, ζητάει από την ΕΕ τη θέσπιση νέας οδηγίας για την ίση μεταχείριση ώστε να επεκταθεί η προστασία από τις διακρίσεις και πέραν της απασχόλησης, ενώ από τις εθνικές κυβερνήσεις ζητάει την εκπόνηση ολοκληρωμένων εθνικών σχεδίων δράσης, τα οποία να εξασφαλίζουν το σεβασμό των δικαιωμάτων των ΛΟΑΤΚΙ σε όλους τους τομείς της ζωής.