Ηλίας Λιβάνιος 
Η παραλλαγή Όμικρον δημιουργεί σημαντικές αλλαγές μέσα στο 2022! Η υψηλή μεταδοτικότητά της έχει αρχίσει να επιδρά στην καθημερινότητα του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα λόγω της απουσίας των νοσούντων υπαλλήλων, ενώ στο επίκεντρο της συζήτησης βρέθηκε-ήδη από σήμερα– η επιστροφή του μαθητικού δυναμικού στα θρανία.
Με τον αριθμό των νέων κρουσμάτων να παραμένει πενταψήφιος, όπως αναφέρουν κυβερνητικές διαρροές προκύπτουν «έκτακτα πλάνα» σε περίπτωση περαιτέρω διασποράς της νέας παραλλαγής από την Πολιτεία για τη λειτουργία του δημόσιου τομέα, αλλά και τις επιχειρήσεις, σε μια προσπάθεια να παραμείνουν ανοιχτές αμφότερες κοινωνία και οικονομία, παρά την εκθετική διασπορά της «Όμικρον». Ταυτόχρονα, στην επικαιροποίηση του υγειονομικού πρωτοκόλλου για τα σχολεία προσανατολίζεται προς το παρόν το Μέγαρο Μαξίμου, με τις σχετικές αποφάσεις να τοποθετούνται για μεθαύριο, Τετάρτη.
Ο «πυρετός» των σχετικών προετοιμασιών αποτυπώνεται σε υπηρεσιακό έγγραφο του Υπουργείου Εσωτερικών, το οποίο με σημερινή ημερομηνία και την ένδειξη «εξαιρετικά επείγον», κοινοποιήθηκε οριζόντια προς τα Γραφεία Υπουργών και τους Υπηρεσιακούς Γραμματείς των Υπουργείων, ζητώντας την «κατάρτιση έκτακτου πλάνου εργασιών στο πλαίσιο της ανάγκης περιορισμού και αντιμετώπισης των συνεπειών από τη διασπορά του κορονοϊού». Το «έκτακτο πλάνο» θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει το σύνολο των δομών, αλλά και των υπηρεσιών του Δημόσιου Τομέα, όπως και τους εποπτευόμενους φορείς των Υπουργείων, υποδεικνύοντας, μάλιστα, «τις οργανικές μονάδες, οι οποίες θα πρέπει να λειτουργούν σε κάθε περίπτωση», όταν ο αριθμός των νέων κρουσμάτων αυξάνεται καθημερινά.
Στην κατεύθυνση αυτή, «κρίνεται απαραίτητη η κατάρτιση ενός εφεδρικού πλάνου εργασιών προκειμένου να εξασφαλισθεί η εύρυθμη κατά το μέτρο του δυνατού λειτουργία των υπηρεσιών σας», αναφέρεται μεταξύ άλλων, στο σχετικό έγγραφο, με καταληκτική ημερομηνία σύνταξης του έκτακτου πλάνου την Τετάρτη 5 Ιανουαρίου, δηλαδή μεθαύριο, προκειμένου το κυβερνητικό επιτελείο να έχει στη διάθεσή του την πλήρη, επικαιροποιημένη εικόνα αναφορικά με τις όποιες ελλείψεις, αλλά και τις δυσλειτουργίες σε νευραλγικές υπηρεσίες του δημοσίου τομέα, λόγω της ραγδαίας εξάπλωσης της παραλλαγής «Όμικρον».
Δείτε το έγγραφο που εστάλη:
«Αυξανόμενες επιπτώσεις»
Επιπλέον, το υπηρεσιακό έγγραφο απευθυνόμενο προς τις διοικήσεις των Υπουργείων σημειώνει πως «θα πρέπει να εξασφαλίσετε και να προσδιορίσετε το ανθρώπινο δυναμικό ανά κλάδο και ειδικότητα, το οποίο θα είναι το κατ’ ελάχιστον απαιτούμενο προκειμένου να μπορέσει να λειτουργήσει η συγκεκριμένη υπηρεσία αιχμής», ζητώντας δηλαδή τον ορισμό «προσωπικού ασφαλείας» και για «συγκεκριμένη περίοδο», εκτιμώντας παράλληλα ότι «οι επιπτώσεις από τον κορωνοϊό σε ό,τι αφορά τους ανθρώπινους πόρους θα βαίνουν συνεχώς αυξανόμενες» το επόμενο διάστημα.
«Η κυβέρνηση θα τα συζητήσει όλα, αλλά θα τα συζητήσει αφού έχει αυτή τη βασική εικόνα. Αυτή είναι που θα καθορίσει το τι πρόκειται να γίνει και αυτό αφορά όλα τα μέτρα, για τα οποία με ρωτάτε» απάντησε Υπουργός Εσωτερικών, Μάκης Βορίδης για την νοσηρότητα της νέας παραλλαγής, η οποία -όπως εκτίμησε ο Υπουργός- θα καθοδηγήσει τις τελικές αποφάσεις της κυβέρνησης.
Μετ’ εμποδίων οι ιδιωτικές επιχειρήσεις
Την ιδία ώρα, αρρυθμίες παρατηρούνται και στην αγορά εξαιτίας της εκτόξευσης των κρουσμάτων, ως απόρροια της ραγδαίας εξάπλωσης της παραλλαγής «Όμικρον». Επιχειρήσεις, καταστήματα και εστίαση λειτουργούν μετ’ εμποδίων, εξαιτίας της υποχρεωτικής καραντίνας χιλιάδων υπαλλήλων, οι οποίοι διαγνώστηκαν θετικοί στον κορωνοιό. Ωστόσο, εξακολουθεί και είναι θολό το τοπίο για την κάλυψη των εργαζόμενων που νοσούν, το οποίο αναμένεται να ξεκαθαριστεί, όταν εκδοθεί η σχετική ΚΥΑ.
Υπενθυμίζεται ότι σύμφωνα με τις νεότερες οδηγίες του ΕΟΔΥ, όσοι βρεθούν θετικοί θα πρέπει να παραμείνουν σε καραντίνα 5 ημερών. Οι εργαζόμενοι που έχουν εμβολιαστεί, δεν χρειάζονται μοριακό τεστ, για να είναι καλυμμένοι στην εργασία τους, εφόσον νοσήσουν από κορονοϊό, αλλά αρκεί το θετικό rapid test, που θα αναρτηθεί στο ηλεκτρονικό σύστημα από τους φαρμακοποιούς ή τα διαγνωστικά κέντρα.
Αντίθετα οι ανεμβολίαστοι εργαζόμενοι θα πρέπει να υποβάλλονται σε μοριακό τεστ, και εφόσον βγει θετικό, να το καταθέτουν, για να λάβουν 5 ημέρες πληρωμένης άδειας. Το πληροφοριακό σύστημα «ΕΡΓΑΝΗ» ενημερώνεται διαλειτουργικά για το θετικό διαγνωστικό τεστ του εργαζόμενου. Ο ΕΦΚΑ όμως δέχεται μόνο το μοριακό τεστ για να πληρώσει την 5νθήμερη άδεια ασθενείας, όσων εμβολιασμένων εργαζόμενων νοσούν. Αυτό το πρόβλημα αναμένεται να λυθεί τα επόμενα 24ωρα, οπότε θα εκδοθεί η νέα ΚΥΑ.
Κύκλοι στη μεταποίηση και τη βιομηχανία αναφέρουν ότι με δυσκολία βγαίνουν πλέον οι βάρδιες, ενώ κύκλοι του εμπορίου τονίζουν προς το παρόν τα καταφέρνουμε εκ των εν όντων. Κόβουμε τα ρεπό υγειών υπαλλήλων, κάνουμε αντικαταστάσεις. Αν τα κρούσματα αυξηθούν τις επόμενες ημέρες θα βρεθούμε σε αδιέξοδο. Πολλά μικρά καταστήματα τα οποία λειτουργούν με τον ιδιοκτήτη και ένα άτομο προσωπικό, ίσως αναγκαστούν προσωρινά να κλείσουν.»
Κενά και στην εστίαση
Προβλήματα αντιμετωπίζει και η εστίαση. Επιχειρηματίας με τρία καταστήματα εστίασης ανέφερε ότι λειτουργεί με μείον δέκα άτομα προσωπικό εξαιτίας των κρουσμάτων.
Σχολεία: επιστροφή με αυξημένα τεστ
Μέχρι μεθαύριο, Τετάρτη αναμένεται να αποσαφηνιστεί η διαδικασία επιστροφής των μαθητριών και των μαθητών στις σχολικές τάξεις, ζήτημα το οποίο απασχόλησε -για άλλη μια φορά- σήμερα το απόγευμα την κυβέρνηση, σε ειδική σύσκεψη υπό τον Πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη και παρουσία των Υπουργών Παιδείας και Υγείας, με γενική γραμμή να παραμένει το άνοιγμα των σχολείων, αλλά και η αναζήτηση τρόπων επικαιροποίησης στο πρωτόκολλο για την ασφαλή επιστροφή των μαθητών στα σχολεία.
Προς στιγμήν, ως βασικό σενάριο για την επιστροφή των μαθητών στα θρανία, φέρεται ότι είναι τα σχολεία να ανοίξουν στις 10 Ιανουαρίου, αλλά με επαναπροσαρμογή του υγειονομικού πρωτοκόλλου. Στην Ευρώπη πάντως, σύμφωνα με τα έως τώρα στοιχεία προκρίνεται το άνοιγμα των σχολείων.
Οι σχετικές αποφάσεις θα ληφθούν από την κυβέρνηση σε συνεργασία με το υπουργείο Παιδείας και έπειτα από συνεννόηση με τους ειδικούς του υπουργείου Υγείας. Η επιτροπή των λοιμωξιολόγων συνεδριάζει αύριο Τρίτη με βασικό θέμα το άνοιγμα των σχολείων. Ο αριθμός των κρουσμάτων, οι εισαγωγές στα νοσοκομεία και ο αριθμός των νοσηλευομένων σε Μονάδες Εντατικής Θεραπείας, αλλά και η ηλικιακή ομάδα των νέων ασθενών -ώστε να διαπιστωθούν αν οι νέοι ασθενείς ανήκουν στην ηλικιακή ομάδα μέχρι τα 18 έτη- είναι παράγοντες που θα παίξουν κομβικό ρόλο στις αποφάσεις.
Η κυβέρνηση θεωρεί ότι με τα μέτρα που εφάρμοσε από την έναρξη του σχολικού έτους και μέχρι και τις διακοπές των Χριστουγέννων αποδείχθηκαν αποτελεσματικά, επιτυχία καθώς δεν χάθηκαν μαθήματα και τα κρούσματα ήταν ελεγχόμενα. Είναι χαρακτηριστικό ότι το ποσοστό των τμημάτων που χρειάστηκε να κλείσουν σε σύνολο 81.000 σε όλη την Ελλάδα δεν ξεπέρασε ποτέ το 0.02%.
Η κυβέρνηση, φέρεται αποφασισμένη να ανοίξει κανονικά τα σχολεία στις 10 Ιανουαρίου, με αυξημένο τέστινγκ, ακόμα και rapid test, όπου αυτό κρίνεται αναγκαίο, καθώς και με νέα υγειονομικά πρωτόκολλα που θα διασφαλίζουν την προστασία της υγείας των μαθητών από τη διασπορά του ιού, παρά τις φωνές μελών της επιστημονική κοινότητας που ζητούν παράταση των σχολικών διακοπών, κατά μία ή δύο εβδομάδες, προκειμένου να αναχαιτιστεί η επέλαση της μετάλλαξης «Όμικρον», όπως για παράδειγμα οι καθηγητές Νίκος Τζανάκης και Δημοσθένης Σαρηγιάννης.
Και Rapid tests στους μαθητές
Πληροφορίες αναφέρουν ότι το σχέδιο της υπό-επιτροπής που εξετάζει την επαναλειτουργία των σχολείων έχει «κλειδώσει» και τα σχολεία θα ανοίξουν κανονικά με νέα υγειονομικά πρωτοκόλλα. Πρόθεση της επιτροπής φέρεται να είναι η αλλαγή στο τέστινγκ, με τους μαθητές να υποβάλλονται σε έλεγχο με rapid αντί για self τέστ, αν αυτό είναι εφικτό.
Συζητείται ακόμη να γίνουν αλλαγές στο υγειονομικό πρωτόκολλο όσον αφορά στον εντοπισμό κρούσματος, δηλαδή σε περίπτωση εντοπισμού κρούσματος όλοι οι μαθητές, εμβολιασμένοι και ανεμβολίαστοι, θα ελέγχονται με rapid test και καταργείται ο «σταυρός» (τεστινγκ στους μαθητές που κάθονταν δίπλα, πίσω, ή μπροστά από το επιβεβαιωμένο κρούσμα) καθώς θα γίνεται rapid test σε όλους τους μαθητές της τάξης. Τα test προτείνεται να γίνονται κάθε 5 ημέρες αντί για 7, ενώ η καραντίνα να ισχύει για 5 ημέρες.
Μεταξύ των μελών της επιτροπής συζητείται:
Πρώτον , η επαναλειτουργία των σχολείων κανονικά στις 10 Ιανουαρίου, όπως προβλέπεται και αξιολόγηση της κατάστασης ανάλογα με τον αριθμό των κρουσμάτων που θα καταγραφούν, ώστε αν χρειαστεί να κλείσουν τα σχολεία αργότερα. Το ενδεχόμενο αυτό, δεν φαίνεται να έχει την αποδοχή των επιστημόνων, οι οποίοι θεωρούν ότι στην περίπτωση αυτή μπορεί να υπάρξει μεγαλύτερη διασπορά του ιού και ότι σε κάθε περίπτωση είναι προτιμότερο να προλαμβάνουμε τις καταστάσεις παρά να ακολουθούμε τις εξελίξεις που κρύβουν κινδύνους.
Δεύτερον, άνοιγμα των σχολείων στις 10 Ιανουαρίου, αλλά με νέα μέτρα και καινούργια υγειονομικά πρωτόκολλα. Τα μέτρα που εξετάζονται, σύμφωνα με πληροφορίες, είναι η αύξηση των σελφ τεστ, που αντί για δύο φορές την εβδομάδα να γίνονται σε καθημερινή βάση και όχι μόνο για τους ανεμβολίαστους μαθητές, όπως ισχύει σήμερα. ‘Η η επιστροφή όλων των μαθητών με rapid test, όπως ανέφερε ως μία σκέψη που υπάρχει η υφυπουργός Παιδείας Ζέττα Μακρή, προκειμένου όλα τα παιδιά να βρεθούν στο σχολικό περιβάλλον με την μέγιστη δυνατή ασφάλεια. Το ενδεχόμενο αυτό θεωρείται ωστόσο δύσκολο ως προς την εφαρμογή του, καθώς θα χρειαστεί περίπου 1,5 εκατομμύριο μαθητές να αναζητήσουν rapid test μέσα σε ένα Σαββατοκύριακο, οπότε γίνεται αντιληπτό τι ουρές θα σχηματιστούν σε διαγνωστικά κέντρα και στα φαρμακεία που θα βρουν ανοιχτά. Προσπερνάμε βεβαίως το θέμα του κόστους των rapid test, τα οποία μπορεί το κράτος να χορηγήσει δωρεάν σε όλους τους μαθητές, όπως γίνεται με τα σελφ τεστ, ώστε να μην επιβαρυνθεί ο οικογενειακός προυπολογισμός.
Τρίτον, παράταση των σχολικών διακοπών για μία ή δύο εβδομάδες και επανέναρξη των μαθημάτων στις 17 ή 24 Ιανουαρίου, διάστημα το οποίο κρίνεται ικανό ώστε να αξιολογηθούν με τον καλύτερο τρόπο τα επιδημιολογικά δεδομένα. Ήδη, το ενδεχόμενο αυτό έχει τεθεί από επιστήμονες μέλη της Επιτροπής του υπουργείου Υγείας, όπως οι καθηγητές Ν. Τζανάκης και Δημ. Σαρηγιάννης αλλά και άλλοι. Παράλληλα στο διάστημα αυτό θα έχουν γίνει και περισσότεροι εμβολιασμοί μαθητών. Στην περίπτωση αυτή για τις εβδομάδες που θα χρειαστεί αν μείνουν κλειστά τα σχολεία, θα πρέπει είτε να ακολουθηθεί και πάλι το σύστημα της τηλεκπαίδευσης για το οποίο όμως δεν γνωρίζουμε αν έχει υπάρξει προετοιμασία, είτε που είναι και το πιθανότερο να υπάρξει αντίστοιχη χρονική μετάθεση της λήξης του σχολικού έτους το καλοκαίρι, δηλαδή παράταση μαθημάτων.
Τέταρτον, μετάθεση της επανέναρξης των μαθημάτων κατά μία ή δύο εβδομάδες αργότερα και παράλληλη εφαρμογή των μέτρων αυξημένου τέστινγκ και αλλαγής του υγειονομικού πρωτοκόλλου. Στην περίπτωση αυτή θα δοθεί η δυνατότητα για καλύτερη οργάνωση και προετοιμασία και παράλληλα θα κερδηθεί περισσότερος χρόνος για τον εμβολιασμό των μαθητών, που βρίσκεται μεν σε ικανοποιητικά επίπεδα για τους εφήβους 15-17 ετών και λιγότερο για την ηλιακή ομάδα 12-14, αλλά ουσιαστικά μόλις έχει ξεκινήσει για τα παιδιά ηλικίας 5-11 ετών δηλαδή του νηπιαγωγείου και του δημοτικού.
Όσον αφορά στην αλλαγή του υγειονομικού πρωτοκόλλου, η πρόταση που συζητείται είναι να μειωθεί το ποσοστό των μαθητών που απαιτείται να βρεθούν θετικοί στον κορονοϊό, προκειμένου να κλείσει ένα τμήμα και από 50% συν 1 να γίνει 30% συν 1. Γίνεται εύκολα αντιληπτό ότι η μείωση του ποσοστού που θα τεθεί ως κατώφλι για την αναστολή λειτουργίας ενός τμήματος, σε συνδυασμό με την εκτόξευση των κρουσμάτων σε πρωτόγνωρους μέχρι σήμερα αριθμούς, είναι μαθηματικά βέβαιο ότι θα οδηγήσει στο κλείσιμο πολλών σχολείων.
