Κορονοϊός εμβόλιο: Στα 124 τα υπό ανάπτυξη εμβόλια παγκοσμίως

Πάνω από 100 εμβόλια για τον κορονοϊό SARS-CoV-2 που προκαλεί τη νόσο Covid-19 βρίσκονται στη φάση της έρευνας και των δοκιμών. Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) τα υποψήφια εμβόλια είναι 124. Από αυτά, δέκα εμβόλια προηγούνται, καθώς έχουν πλέον εισέλθει στο στάδιο της κλινικής αξιολόγησης σε ανθρώπους, ενώ τα υπόλοιπα βρίσκονται ακόμη στο προκλινικό στάδιο, δηλαδή σε επίπεδο μελέτης στο εργαστήριο και σε πειραματόζωα.

Τα μισά (πέντε) από τα εμβόλια που ήδη βρίσκονται στο κλινικό στάδιο είναι κινεζικά, τα τρία αμερικανικά, το ένα βρετανικό (της Οξφόρδης) και ένα είναι διεθνής συνεργασία. Η ανάπτυξη των 124 εμβολίων γίνεται με οκτώ διαφορετικές τεχνολογίες ή φαρμακευτικές πλατφόρμες (RNA, DNA, αδρανοποιημένος ιός κ.ά.).

Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός πως η Merck, μία από τις μεγαλύτερες φαρμακευτικές εταιρείες του κόσμου με μακρά παράδοση στα εμβόλια, η οποία έως τώρα ήταν περιέργως απούσα από τη διεθνή «κούρσα» για την Covid-19, ξαφνικά δήλωσε παρούσα. Μάλιστα, έκανε γνωστό ότι θα αναπτύξει και θα παράγει δύο διαφορετικά εμβόλια, καθώς επίσης αποφάσισε να στηρίξει ένα πολλά υποσχόμενο αμερικανικό πειραματικό αντιικό φάρμακο, το EIDD 2801 του Πανεπιστημίου Έμορι της Ατλάντα, που ήδη άρχισε να δοκιμάζεται κλινικά στη Βρετανία από τη Ridgeback Therapeutics, με την οποία η Merck συμφώνησε να συνεργαστεί.

Ο πρόεδρος της Merck Research Laboratories, ανοσολόγος Ρότζερ Περλμούτερ, δήλωσε στο «Science» ότι η εταιρεία έχει την εμπειρία και τις δυνατότητες να επιταχύνει την ανάπτυξη των εμβολίων, καλύπτοντας το έδαφος σε σχέση με μικρότερες εταιρείες που έχουν κάνει μεγαλύτερη πρόοδο. Αρνήθηκε, πάντως, να αποκαλύψει πόσα χρήματα αποφάσισε να επενδύσει η Merck στα εμβόλια για τον κορονοϊό.

Ο Περλμούτερ τόνισε ότι «τα περισσότερα προγράμματα ανάπτυξης εμβολίων αποτυγχάνουν, είναι πολύ δύσκολο να φτιαχτεί ένα εμβόλιο». Όπως εκτιμά, είναι πιθανό ότι ο κόσμος θα χρειαστεί περισσότερα από ένα εμβόλια για την Covid-19, προκειμένου να καλυφθεί η τεράστια ζήτηση.

Η Merck είχε σημειώσει στο παρελθόν επιτυχία με την ανάπτυξη εμβολίου για τον ιό Έμπολα, το οποίο βγήκε στην αγορά το 2019. Για την ανάπτυξη του ενός από τα δύο εμβόλια για την Covid-19, ο φαρμακευτικός γίγαντας εξαγόρασε την αυστριακή εταιρεία βιοτεχνολογίας Themis Bioscience, η οποία έχει ξεκινήσει την ανάπτυξη ενός εμβολίου για τον κορονοϊό. Το άλλο εμβόλιο θα αναπτυχθεί σε συνεργασία με τον μη κερδοσκοπικό οργανισμό IAVI, με βάση την ίδια πλατφόρμα που χρησιμοποιήθηκε στο εμβόλιο για τον Έμπολα.

Ο διευθύνων σύμβουλος της Merck, Κεν Φρέζιερ, σε συνέντευξή του στους «Financial Times», ανέφερε ότι θεωρεί υπεραισιόδοξο τον στόχο των 12 έως 18 μηνών για την ανάπτυξη ενός αποτελεσματικού και ασφαλούς εμβολίου. Όπως είπε, θα απαιτηθούν «πολύ μεγάλες» κλινικές δοκιμές, που θα χρειαστούν αρκετούς μήνες, αν όχι χρόνια, για να ολοκληρωθούν.

«Θέλεις να είσαι βέβαιος όταν φτιάχνεις ένα εμβόλιο για εκατομμύρια, αν όχι δισεκατομμύρια ανθρώπους, ότι αυτό είναι ασφαλές», επισήμανε. «Η ταχύτητα είναι ένας παράγων, αλλά με διάφορους τρόπους δεν αποδεχόμαστε πραγματικά την έννοια της κούρσας.

Κατανοούμε την επείγουσα κατάσταση, όμως ο στόχος μας δεν είναι να προηγούμαστε στα αρχικά στάδια, αλλά να αναπτύξουμε ένα εμβόλιο που θα είναι ασφαλές και αποτελεσματικό», σημείωσε ο ίδιος. Αυτή η επιφυλακτικότητα του Φρέζιερ έρχεται σε αντίθεση με την παρότρυνση του Αμερικανού Προέδρου, Ντόναλντ Τραμπ, να υπάρξει ένα εμβόλιο «έως το τέλος του έτους ή λίγο μετά».