Μείωση ενοικίων: Τι χάνουν και τι κερδίζουν οι ιδιοκτήτες

Μειώσεις ενοικίων τουλάχιστον κατά 30% θα μπορούν να συμφωνούν για τους μήνες Σεπτέμβριο, Οκτώβριο, Νοέμβριο και Δεκέμβριο 2020 χιλιάδες ιδιοκτήτες εκμισθούμενων ακινήτων με τους ενοικιαστές τους, σύμφωνα με το ρεπορτάζ της εφημερίδας «Ελεύθερος Τύπος». Οι μειώσεις ενοικίου πραγματοποιούνται σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 4 και 5 του νέου πολυνομοσχεδίου για τα μέτρα αντιμετώπισης της κρίσης του κορονοϊού, το οποίο κατατέθηκε για ψήφιση στη Βουλή την Παρασκευή 4 Σεπτεμβρίου. Οι μειώσεις θα αφορούν επαγγελματικές μισθώσεις στις οποίες ενοικιαστές είναι επιχειρηματίες ή ελεύθεροι επαγγελματίες που εξακολουθούν να πλήττονται οικονομικά και τους μήνες Σεπτέμβριο-Δεκέμβριο 2020 από τον κορονοϊό καθώς επίσης και μισθώσεις κύριας κατοικίας, στις οποίες ενοικιαστές είναι εργαζόμενοι σε πληττόμενες επιχειρήσεις, με ανασταλείσες συμβάσεις εργασίας.

Η δυνατότητα συμφωνιών μεταξύ ιδιοκτητών και ενοικιαστών για μείωση τουλάχιστον κατά 30% των ενοικίων των μηνών Σεπτεμβρίου, Οκτωβρίου, Νοεμβρίου και Δεκεμβρίου 2020 θα υπάρχει και για τις περιπτώσεις μισθώσεων κατοικιών κατά τις οποίες τα ενοίκια καταβάλλονται για τις στεγαστικές ανάγκες τέκνων που σπουδάζουν σε ΑΕΙ ή ΤΕΙ μακριά από τον τόπο διαμονής των γονέων τους, εφόσον τουλάχιστον ο ένας εκ των δύο γονέων είναι εργαζόμενος σε επιχείρηση πληττόμενη από τον κορονοϊό και έχει ανασταλεί η σύμβαση εργασίας του. Η μείωση τουλάχιστον κατά 30% του συνολικού ενοικίου κύριας κατοικίας θα μπορεί να παρασχεθεί επίσης από τον μήνα Οκτώβριο 2020 και στους ναυτικούς, των οποίων η σύμβαση ναυτολόγησης εξακολουθεί να τελεί σε αναστολή.

Οι ιδιοκτήτες εκμισθούμενων ακινήτων που θα δέχονται να συνάψουν συμφωνίες μείωσης των ενοικίων θα αποκτήσουν το δικαίωμα να αφαιρέσουν από τις τρέχουσες ή και τις μελλοντικές φορολογικές οφειλές τους ποσά που αντιστοιχούν στο 12% των ποσών των ενοικίων, όπως αυτά έχουν διαμορφωθεί πριν τις συμφωνίες μείωσης.

Όσοι ιδιοκτήτες συμφωνήσουν με τους ενοικιαστές τους να «κουρέψουν» τα ενοίκια των μηνών Σεπτεμβρίου – Δεκεμβρίου κατά 30%-40% θα δικαιούνται εκπτώσεις φόρου από 30% μέχρι και 40% των εισοδηματικών απωλειών που θα υποστούν. Αντιθέτως, όσοι ιδιοκτήτες συμφωνήσουν με τους ενοικιαστές τους μειώσεις ενοικίων πάνω από 40% για τους ίδιους μήνες, θα δικαιούνται σε ποσά εκπτώσεις φόρου που θα αντιστοιχούν σε ποσοστά χαμηλότερα του 30% των εισοδηματικών απωλειών που θα υποστούν. Ουσιαστικά, όσο μικρότερη είναι η μείωση του ενοικίου που θα συμφωνηθεί τόσο μεγαλύτερο σε ποσοστό επί της εισοδηματικής απώλειας του ιδιοκτήτη θα είναι το ποσό που θα παίρνει πίσω από το κράτος με τη μορφή της έκπτωσης φόρου.

Δεδομένου ότι η έκπτωση φόρου που θα δικαιούται κάθε ιδιοκτήτης θα είναι σταθερή, θα ανέρχεται δηλαδή σε κάθε περίπτωση στο 12% του κανονικού ενοικίου, προκύπτει το συμπέρασμα ότι όσο πιο μικρή είναι η μείωση του ενοικίου, δηλαδή η εισοδηματική απώλεια του ιδιοκτήτη που θα συμφωνείται με τον ενοικιαστή, τόσο πιο μεγάλη θα είναι η έκπτωση φόρου ως ποσοστό επί της εισοδηματικής αυτής απώλειας. Αντιθέτως, όσο πιο μεγάλη είναι η συμφωνηθείσα μείωση του ενοικίου και άρα η εισοδηματική απώλεια του ιδιοκτήτη τόσο πιο μικρή θα είναι η έκπτωση φόρου ως ποσοστό επί της απώλειας αυτής.

Επιπλέον, οι ιδιοκτήτες, διασφαλίζουν την άνευ δικαιολογητικών αναγνώριση του απολεσθέντος (μη εισπραχθέντος) εισοδήματος από ενοίκια ως μη φορολογητέου.

Σε κάθε περίπτωση, πάντως, οι εισοδηματικές απώλειες που θα υποστούν οι ιδιοκτήτες θα είναι μεγαλύτερες από τα οφέλη που θα προκύψουν γι’ αυτούς λόγω των εκπτώσεων φόρου που θα τους παρασχεθούν. Τα ισοζύγια εισοδηματικών απωλειών και κερδών λόγω εκπτώσεων φόρου αποτυπώνονται καλύτερα, για μεγάλο αριθμό ιδιοκτητών, στους αναλυτικούς πίνακες παραδειγμάτων που παραθέτει ο «Ε.Τ.».

«Έκπτωση» σε ΕΝΦΙΑ,ΦΠΑ ή φόρο εισοδήματος

Οι νέες διατάξεις θα ωφελήσουν τους ιδιοκτήτες και με άλλους τρόπους, πλην της παροχής έκπτωσης φόρου. Συγκεκριμένα θέτουν ως προϋπόθεση για να ισχύσει η συμφωνία μείωσης του ενοικίου την καταβολή του μειωμένου συμφωνηθέντος ποσού εγκαίρως κάθε μήνα από τον ενοικιαστή. Υποχρεώνουν δηλαδή τον κάθε ενοικιαστή να πληρώνει το συμφωνηθέν μειωμένο ποσό ενοικίου κάθε μήνα στην ώρα του. Επιπλέον, διασφαλίζουν την άνευ δικαιολογητικών αναγνώριση του απολεσθέντος (μη εισπραχθέντος) εισοδήματος από ενοίκια ως μη φορολογητέου, καθώς προβλέπουν ρητά ότι τα ποσά κατά τα οποία μειώνονται τα ενοίκια δεν θεωρούνται φορολογητέα εισοδήματα και, ως εκ τούτου, δεν υπόκεινται σε φόρο εισοδήματος ούτε σε ειδική εισφορά αλληλεγγύης, αρκεί να συμπεριληφθούν σε ειδικές δηλώσεις εισοδηματικών απωλειών (δηλώσεις Covid).

Αναλυτικά, με τα άρθρα 4 και 5 του νέου πολυνομοσχεδίου προβλέπονται τα εξής:

1) Παρέχεται η δυνατότητα προαιρετικών μειώσεων ενοικίων τουλάχιστον κατά 30%, κατόπιν συμφωνιών μεταξύ ιδιοκτητών και ενοικιαστών, στις ακόλουθες περιπτώσεις μισθώσεων:

* Επαγγελματικές μισθώσεις εγκαταστάσεων σε επιχειρήσεις οι οποίες εξακολουθούν να πλήττονται από τον κορονοϊό. Η μείωση θα ισχύει για τους μήνες Σεπτέμβριο, Οκτώβριο, Νοέμβριο και Δεκέμβριο 2020.

* Μισθώσεις κύριας κατοικίας, όταν ενοικιαστής είναι εργαζόμενος ή σύζυγος εργαζομένου στις ανωτέρω «πληττόμενες» επιχειρήσεις, εφόσον έχει ανασταλεί προσωρινά η σύμβαση εργασίας του λόγω Covid-19.

* Μισθώσεις ακινήτων για την κάλυψη στεγαστικών αναγκών τέκνου – εξαρτώμενου μέλους, το οποίο φοιτά σε ίδρυμα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης εκτός του τόπου μόνιμης κατοικίας του, εφόσον ένας τουλάχιστον γονέας είναι εργαζόμενος σε πληττόμενη επιχείρηση και του οποίου έχει ανασταλεί προσωρινά η σύμβαση εργασίας λόγω Covid-19.

* Μισθώσεις κατοικίας σε ναυτικούς των οποίων η σύμβαση ναυτολόγησης εξακολουθεί να τελεί σε αναστολή. Η μείωση στην περίπτωση αυτή θα μπορεί να ισχύσει από τον Οκτώβριο.

2) Οι προϋποθέσεις για να ισχύσουν οι μειώσεις των ενοικίων τουλάχιστον κατά 30% είναι οι εξής:

* Να υπάρχει σχετική συμφωνία μεταξύ ιδιοκτήτη και ενοικιαστή.

* Να υποβληθεί ηλεκτρονικά από τον ιδιοκτήτη τροποποιητική δήλωση πληροφοριακών στοιχείων μίσθωσης στο TAXISnet. Στη δήλωση αυτή θα πρέπει να αναγραφεί το νέο συμφωνηθέν μειωμένο ενοίκιο για την περίοδο Σεπτεμβρίου-Δεκεμβρίου.

* Να γίνει αποδεκτή από τον ενοικιαστή η υποβληθείσα τροποποιητική δήλωση πληροφοριακών στοιχείων μίσθωσης.

* Το συμφωνηθέν μειωμένο ενοίκιο να καταβάλλεται στην ώρα του.

3) Σε περιπτώσεις μείωσης ενοικίων τουλάχιστον κατά 30% ο ιδιοκτήτης θα έχει τα ακόλουθα ευεργετήματα:

* Δεν θα θεωρείται εισόδημα και δεν θα υπόκειται σε φόρο εισοδήματος και εισφορά αλληλεγγύης το ανείσπραχτο ποσό λόγω συμφωνίας του με τον ενοικιαστή για μείωση του ενοικίου.

* Ο ιδιοκτήτης θα έχει δικαίωμα έκπτωσης φόρου ίσης με το 12% του κανονικού ενοικίου. Για να κατοχυρώσει το δικαίωμα αυτό θα πρέπει να υποβάλει στο TAXISnet δήλωση απώλειας μισθωμάτων (δήλωση Covid). Το ποσό της έκπτωσης φόρου που θα κερδίσει ο ιδιοκτήτης θα μπορεί να αφαιρεθεί από τις παρακάτω κατηγορίες φορολογικών οφειλών του:

α) φόρο εισοδήματος, ειδική εισφορά αλληλεγγύης, τέλος επιτηδεύματος και φόρο πολυτελούς διαβίωσης που βεβαιώθηκαν μαζί στο φετινό εκκαθαριστικό,

β) ΕΝΦΙΑ έτους 2020,

γ) ΦΠΑ τρίτου τριμήνου 2020, εφόσον είναι επιχειρηματίας ή ελεύθερος επαγγελματίας με ατομική επιχείρηση και τηρεί απλογραφικά βιβλία,

δ) ΦΠΑ ενός ή περισσοτέρων από τους μήνες Αύγουστο, Σεπτέμβριο, Οκτώβριο, Νοέμβριο, Δεκέμβριο 2020 και ενός ή περισσοτέρων από τους μήνες του 2021, εφόσον είναι επιχειρηματίας ή ελεύθερος επαγγελματίας με ατομική επιχείρηση και τηρεί διπλογραφικά βιβλία.