Μέρκελ: Η κρίση, το Grexit και ο Τσίπρας - Άγνωστες πτυχές του ελληνικού δράματος

Η πρώην Γερμανίδα Καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ, σε μια αποκαλυπτική συζήτηση με τον διευθυντή της «Καθημερινής» Αλέξη Παπαχελά, ξετύλιξε το κουβάρι της ελληνικής κρίσης χρέους, φωτίζοντας άγνωστες πτυχές των διαπραγματεύσεων, τις προσωπικές της αγωνίες και τις κρίσιμες στιγμές που καθόρισαν το μέλλον της Ελλάδας στην Ευρωζώνη.

Από την έκπληξη για το μέγεθος του προβλήματος, μέχρι τις έντονες διαφωνίες με τον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε και τις ανατρεπτικές συναντήσεις με τον Αλέξη Τσίπρα, η Μέρκελ περιέγραψε ένα δράμα με διεθνείς προεκτάσεις.

Η πρώην γερμανίδα καγκελάριος βρέθηκε στην Αθήνα για την παρουσίαση του βιβλίου της με τίτλο «Ελευθερία». 

Η Μέρκελ στον Έλληνα πολίτη: Δεν θα ζητούσα συγγνώμη

Απαντώντας στο πώς θα απευθυνόταν σήμερα στον μέσο Έλληνα, η Άνγκελα Μέρκελ ξεκαθάρισε ότι δεν θα ζητούσε συγγνώμη, αλλά θα εξηγούσε τα κίνητρά της: «Δεν μπορώ να φανταστώ την Ευρωπαϊκή Ένωση χωρίς την Ελλάδα». Αναγνώρισε την ανθεκτικότητα και την αξιοπρέπεια του ελληνικού λαού, τονίζοντας μάλιστα ότι οι Έλληνες είναι ένας ισχυρός λαός από τον οποίο μπορούμε να μάθουμε πολλά.

Η Μέρκελ παραδέχτηκε την αρχική της αμηχανία και έκπληξη μπροστά στο μέγεθος του ελληνικού προβλήματος. «Δεν μπορούσα να φανταστώ ότι θα ζούσαμε τέτοια κρίση», δήλωσε, τονίζοντας ότι η Ελλάδα ήταν και παραμένει αναπόσπαστο μέλος της Ε.Ε. Η αποκάλυψη της πραγματικής διάστασης του προβλήματος τον Φεβρουάριο του 2010 σηματοδότησε την έναρξη μιας περιόδου έντονων διαβουλεύσεων.

Η διστακτικότητα της Γερμανίας να παράσχει άμεσα χρήματα, επικαλούμενη τη «ρήτρα μη διάσωσης» του ευρώ, προκάλεσε αρχικά τριβές. Η Μέρκελ θυμήθηκε τη σιωπή του τότε Έλληνα πρωθυπουργού, Γιώργου Παπανδρέου, και την εικόνα της «κακιάς» που αρνείτο να δώσει χρήματα, ενώ ο τότε πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Χέρμαν βαν Ρομπάι, προσπαθούσε να γεφυρώσει το χάσμα.

Οι σκληρές αποφάσεις και η σύγκρουση με τον Σόιμπλε

Η πρώην καγκελάριος, με την επιστημονική της ιδιότητα ως φυσικός, αντιλήφθηκε αμέσως ότι το πρόβλημα δεν επιλυόταν με «κάποια εκατομμύρια». Η ανάγκη για νομική βάση στο γερμανικό κοινοβούλιο και η ανησυχία για τις τράπεζες καθιστούσαν την κατάσταση εξαιρετικά δύσκολη. Παραδέχθηκε ακόμα μπροστά στο ελληνικό κοινό ότι υπήρχαν ατασθαλίες, ακόμη και από γερμανικές επιχειρήσεις στην Ελλάδα, διατυπώνοντας την πεποίθηση ότι «υπάρχουν εργατικοί και οκνηροί παντού».

Η αντίθεση στο Grexit και η κόντρα με τον Σόιμπλε

Η Άγκελα Μέρκελ χαρακτήρισε ως ένα από τα πιο ακανθώδη ζητήματα στην πολιτική της καριέρα ένα πιθανό Grexit. Η Μέρκελ υποστήριξε ότι η ίδια προσωπικά ήταν κατηγορηματικά αντίθετη στην έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ, θεωρώντας το «κάτι παραπάνω από ένα νόμισμα» και έκφραση της ευρωπαϊκής ενότητας. Αυτή η θέση την έφερε σε ευθεία αντιπαράθεση με τον -αποβιώσαντα πλέον- Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, ο οποίος όπως είπε η ίδια ήταν αυτός που επιθυμούσε την έξοδο της Ελλάδας. Η Μέρκελ αποκάλυψε ότι τον ενημέρωνε «κάθε 2 ώρες» κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων στις Βρυξέλλες, σε μια προσπάθεια να διαχειριστεί τις διαφωνίες τους.

Τρισέ και Σαρκοζί δεν ήθελαν «κούρεμα»

Η πρώην καγκελάριος υπεραμύνθηκε της πολιτικής της για την ελληνική κρίση διαβεβαιώνοντας ότι η ίδια ήταν οπαδός του «κουρέματος» του ελληνικού χρέους, αν και συνάντησε σφοδρές αντιδράσεις από τον Ζαν-Κλοντ Τρισέ και τον Νικολά Σαρκοζί, οι οποίοι φοβούνταν την απώλεια εμπιστοσύνης στο ευρώ. Η Μέρκελ θυμήθηκε χαρακτηριστικά ότι της έλεγαν «είσαι τρελή» που επέμενε για το κούρεμα, αλλά πίστευε στην ανακούφιση της Ελλάδας από το βάρος του χρέους, οδηγώντας τελικά σε μια εθελοντική διαδικασία.

Η αμηχανία με τον Τσίπρα στην Καγκελαρία

Η πρώτη συνάντηση με τον Αλέξη Τσίπρα -όπως περιέγραψε με τα δικά της λόγια η Άγκελα Μέρκελ- χαρακτηρίστηκε από ένα ανατρεπτικό περιστατικό, όταν ο τότε έλληνας πρωθυπουργός επέλεξε να συναντήσει διαδηλωτές πίσω από την καγκελαρία, αντί να κατευθυνθεί προς την είσοδο όπου τον ανέμενε η Μέρκελ. Παρόλα αυτά, η καγκελάριος εκτίμησε την ειλικρίνεια του Τσίπρα και την κοινή τους βούληση να βρεθεί λύση, παρά τις διαφορετικές πολιτικές αφετηρίες – η Μέρκελ υπέρ των ιδιωτικοποιήσεων, ο Τσίπρας κατά. Η «τέχνη στην πολιτική», όπως είπε, ήταν η διαμόρφωση μιας κοινής θέσης.

Η αιφνιδιαστική ανακοίνωση του δημοψηφίσματος από τον Τσίπρα, και η σύστασή του για «Όχι», προκάλεσε όπως η ίδια είπε, την απώλεια της φωνής της. Αυτή η στιγμή, όπως δήλωσε, ήταν «το πιο αιφνιδιαστικό τηλεφώνημα της πολιτικής μου καριέρας». Η στάση της Γερμανίας ήταν ξεκάθαρη: ένα «Όχι» σήμαινε έξοδο από το ευρώ, καθώς «μια δημοκρατία δεν μπορεί να αποφασίσει για όλους τους άλλους». Το ελληνικό δράμα των Μνημονίων, μέσα από τα μάτια της Άνγκελα Μέρκελ, αποτελεί μια μαρτυρία για τις δύσκολες επιλογές, τις προσωπικές πιέσεις και την αποφασιστικότητα που απαιτήθηκαν για να κρατηθεί η Ελλάδα στην Ευρωζώνη.

Μέρκελ: Δεν μετανιώνω που συνομιλούσα με τον Ερντογάν για το προσφυγικό

Η πρώην Καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ αναγνώρισε την δραματική κατάσταση στην Ελλάδα λόγω του προσφυγικού, τονίζοντας την ανάγκη για συμφωνίες με τους γείτονες της Ευρώπης. Υπερασπίστηκε τη συμφωνία με την Τουρκία, παρά τα ανταλλάγματα και τις επικρίσεις, δηλώνοντας ότι ο ρεαλισμός στην πολιτική απαιτεί να συνομιλεί κανείς με όλους όπως και με τον Ερντογάν, κάτι για το οποίο δεν εμφανίστηκε να μετανιώνει. Επέμεινε στην επιστροφή των παράνομων μεταναστών και την απέλαση όσων έχουν παραβιάσει τον νόμο, ενώ τονίζει τη σημασία της συνεχούς επικοινωνίας για την αποκλιμάκωση των εντάσεων.