Ο πολύγλωσσος της διπλανής πόρτας: Αυτός ο TikToker ξέρει σίγουρα την γλώσσα που μιλάς

«Με συγχωρείτε από πού είστε; Στοιχηματίζω ότι μπορώ να μαντέψω τη γλώσσα σας». Αυτή είναι η φράση του Γιούτζι Μπελέζα που περπατάει στους δρόμους της Βιέννης, και παρατηρώντας τους περαστικούς δεν βλέπει απλά ανθρώπους, αλλά μια πρόκληση.

Σε αυθόρμητες συνεντεύξεις στο δρόμο, ο ιαπωνοϊρλανδός πολύγλωσσος εκπλήσσει τους περαστικούς με χαιρετισμούς στη μητρική τους γλώσσα - είτε πρόκειται για την τουρκική, τη σουαχίλι, την κουρδική, την καζακική ή τη ζουλού.

Με το πλατύ χαμόγελό του και τα ταχύτατα γλωσσικά αντανακλαστικά του, ο Beleza έχει εξελιχθεί σε φαινόμενο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, συγκεντρώνοντας πάνω από 2,7 εκατομμύρια followers στο Instagram, 3,6 εκατομμύρια στο TikTok  και άλλους 388.000 στο YouTube.

«Αν λες τουλάχιστον μερικές φράσεις, είναι τόσο καλό για να σπάσει ο πάγος», λέει ο 27χρονος. «Ειδικά όταν χρησιμοποιώ φράσεις που εκπλήσσουν τους ανθρώπους - αυτές που έχουν πραγματικά σημασία στη γλώσσα ή τον πολιτισμό τους. Μπορείς να συνδεθείς αμέσως και να κερδίσεις την καρδιά τους».

Πώς ανακάλυψε το ταλέντο του

Ο Beleza ανακάλυψε το ταλέντο του στις γλώσσες - και τη δύναμη ενός απλού «γεια» - νωρίς στη ζωή του, χάρη στην πολυπολιτισμική του ανατροφή.

Μεγάλωσε στο Κιότο της Ιαπωνίας με μια Ιρλανδή μητέρα που δίδασκε αγγλικά και μιλούσε τέσσερις γλώσσες - αγγλικά, ιρλανδικά, ιαπωνικά και ισπανικά - και έναν Ιάπωνα πατέρα που εργαζόταν ως φύλακας ασφαλείας. «Η αδελφή μου και εγώ μάθαμε από νωρίς πώς να εναλλάσσουμε τις γλώσσες», θυμάται. «Και νομίζω ότι είχα μια αρκετά ευρεία προοπτική από νεαρή ηλικία, επειδή ήμουν πάντα περίεργος και πρόθυμος να μάθω για τον κόσμο».

Φοίτησε σε τοπικά δημόσια σχολεία στο Κιότο, όπου ήταν καλός μαθητής, έπαιζε μπάσκετ και είχε φίλους. Παρόλα αυτά, δεν ένιωσε ποτέ πλήρως αποδεκτός ως Ιάπωνας.

«Πάντα με αποκαλούσαν «ξένο», επειδή ήμουν το μόνο παιδί μικτής καταγωγής στο σχολείο», λέει. «Είχα αυτό το αίσθημα ότι δεν ήξερα πού ανήκα».

Στα 16 του, ο Beleza πέρασε ένα διαμορφωτικό έτος στο εξωτερικό, στο Tipperary, στην καρδιά της Ιρλανδίας, για να συνδεθεί με την κουλτούρα της μητέρας του. Αλλά και στην άλλη άκρη του κόσμου, δεν αγκαλιάστηκε πλήρως ως Ιρλανδός.

Τραβήχτηκε προς την τοπική κοινότητα μεταναστών, όπου συνάντησε ανθρώπους από τη Λιθουανία και την Πολωνία, οι οποίοι μιλούσαν μεταξύ τους στα ρωσικά, τη lingua franca τους. «Σκέφτηκα ότι, αν ήθελα να κάνω περισσότερους φίλους, έπρεπε να μάθω και εγώ ρωσικά. Αυτό ήταν που με παρακίνησε πραγματικά τότε», θυμάται ο Beleza. «Αυτή ήταν η γλωσσική μου σπίθα».

Σύνδεση μέσω της γλώσσας

Η εμπειρία του στην Ιρλανδία ενέπνευσε τον Beleza να σπουδάσει ρωσικά στο κολέγιο και να περάσει ένα έτος ανταλλαγής φοιτητών στην Αγία Πετρούπολη.

Όσο βρισκόταν στο εξωτερικό, ασχολήθηκε με μερικές ακόμη γλώσσες - γερμανικά, τουρκικά και σερβικά - η καθεμία από τις οποίες του πρόσφερε ένα νέο παράθυρο σε μια άλλη κουλτούρα.

Κατά την εκμάθηση νέων γλωσσών, ο Beleza χρησιμοποιεί ένα συνδυασμό στρατηγικών, από την παρακολούθηση βίντεο στο διαδίκτυο μέχρι την καταγραφή σημειώσεων στα τετράδιά του, την εξάσκηση με φίλους, την ακρόαση φωνητικών σημειώσεων στο τηλέφωνό του και τη μελέτη παραδοσιακών εγχειριδίων.

«Κάθε φορά που μου δίνεται η ευκαιρία να μιλήσω σε μια διαφορετική γλώσσα, εκμεταλλεύομαι πάντα την ευκαιρία για εξάσκηση», λέει. «Πρέπει πάντα να εκπαιδεύω τον εγκέφαλό μου όλη την ώρα, απλά μιλώντας, μιλώντας, μιλώντας».

Επειδή ενδιαφέρεται ιδιαίτερα για την ανάπτυξη των γερμανικών του, αποφάσισε να ακολουθήσει μεταπτυχιακό δίπλωμα στις πολιτικές επιστήμες στη Βιέννη, όπου θα μπορούσε να συνεχίσει να εξασκείται στην γλώσσα. Ζούσε στο 10^ο διαμέρισμα της Βιέννης, γνωστό για τον μεγάλο πληθυσμό μεταναστών, και άκουγε διαρκώς να μιλάνε γύρω του τουρκικά, σερβικά, αραβικά και κουρδικά. Έτσι είχε πολλές ευκαιρίες να εξασκήσει τις γλωσσικές του ικανότητες.

Αν και του άρεσε πολύ να ζει στη Βιέννη, ο Μπελέζα βρέθηκε σε ένα σταυροδρόμι όταν αποφοίτησε από το μεταπτυχιακό του πρόγραμμα το 2023.

Ονειρευόταν να εργαστεί στις διεθνείς υποθέσεις — ίσως να βρει μια δουλειά στον ΟΗΕ ή να υπηρετήσει ως Ιάπωνας διπλωμάτης. Ενώ περίμενε να λάβει απάντηση από τις αιτήσεις για εργασία, η Μπελέζα επέστρεψε στην Ιαπωνία για να αναζητήσει δουλειά. Αλλά καθώς οι μήνες περνούσαν χωρίς καμία ευκαιρία να διαφαίνεται, αποφάσισε να επιστρέψει στη Βιέννη και να ρισκάρει.

Οι συζητήσεις έγιναν καριέρα

Τότε αποφάσισε να πειραματιστεί στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

«Ένας από τους καλύτερούς μου φίλους, ο Σουλεϊμάν, είναι από την Τουρκία και με ενθάρρυνε να αρχίσω να δημοσιεύω βίντεο όπου μιλάω τουρκικά», θυμάται η Μπελέζα.

Αρχικά, τα βίντεο επικεντρώνονταν σε τουρκικούς και ιαπωνικούς πολιτισμικούς συνδασμούς.

Με τον Σουλεϊμάν ως εικονολήπτη, ο Μπελέζα σκηνοθέτησε παιχνιδιάρικα κωμικά σκετς — παραγγέλνοντας κεμπάπ , φτιάχνοντας ή χλευάζοντας πολιτισμικά στερεότυπα.

Στη συνέχεια, όταν οι σχολιαστές άρχισαν να τον ενθαρρύνουν να μιλάει περισσότερο καζακικά, η Μπελέζα το έκανε. «Πολλοί έλεγαν ότι έμοιαζα σαν να κατάγομαι από το Καζακστάν, λόγω των χαρακτηριστικών του προσώπου μου και μερικοί νόμιζαν μάλιστα πως προσποιούμαι τον Ιάπωνα», αποκάλυψε.

Στη συνέχεια άρχισε να γυρίζει βίντεο στα καζακικά, συμπεριλαμβανομένου ενός αστείου που κυκλοφορεί τώρα με τους ακολούθους του για την ηρωική του αναζήτηση καζακικής σοκολάτας στη Βιέννη.

«Από εκεί και πέρα, όλα εξελίχθηκαν σαν χιονοστιβάδα», περιγράφει ο Μπελέζα, που πρόσφατα έλαβε τον τίτλο του Πρέσβη Τουρισμού του Καζακστάν. «Τα βίντεο του Καζακστάν δεν χρηματοδοτήθηκαν — προήλθαν από γνήσια αγάπη και περιέργεια για τον πολιτισμό».

Τα πρώτα του βίντεο ήταν αυτά που έθεσαν τις βάσεις για τηην τρέχουσα μορφή των βίντεο του Μπελέζα: γρήγορες, αυθόρμητες συνεντεύξεις σε δεκάδες γλώσσες. Τώρα πια μιλάει άπταιστα πέντε γλώσσες (Ιαπωνικά, Αγγλικά, Ρωσικά, Γερμανικά και Τουρκικά), ενώ μπορεί να συνομιλήσει σε περίπου 10 ακόμη και να χαιρετάει ανθρώπους σε δεκάδες ακόμη.

Παρακολουθώντας τα βίντεό του, είναι εντυπωσιακό το πόσο γρήγορα αναγνωρίζει και ανταποκρίνεται σε γλώσσες — συχνά μέσα σε δευτερόλεπτα — είτε πρόκειται για λιθουανικά, λινγκάλα, τυνησιακά αραβικά, σλοβακικά, σλοβενικά, σουαχίλι, μαλινκέ ή αρμενικά.

Στους πολυπολιτισμικούς δρόμους της Βιέννης, σαρώνει τα πλήθη με πρόθεση, εξετάζοντας τους περαστικούς πριν πλησιάσει. «Μου αρέσει να κρύβω το μικρόφωνό μου και να ανεβαίνω σαν νίντζα, πολύ γρήγορα», λέει. «Θέλω αυτό το στοιχείο έκπληξης - αυτό το μικρό σοκ - στα βίντεό μου».