Σύνοδος του ΝΑΤΟ στη Μαδρίτη: Οι επιδιώξεις του Ερντογάν και τα επιχειρήματα Μητσοτάκη - Βαριά η σκιά και από το πιθανό βέτο στη διεύρυνση [vid]

Με τους Κυριάκο Μητσοτάκη και Ταγίπ Ερντογάν να κάθονται ξανά στο ίδιο τραπέζι για πρώτη φορά μετά την αναζωπύρωση της τουρκικής προκλητικότητας το τελευταίο διάστημα, το ενδιαφέρον όλων επικεντρώνεται στη σημερινή Σύνοδο του ΝΑΤΟ στη Μαδρίτη, όπου θα τεθεί επί τάπητος και το ζήτημα της διεύρυνσης της Συμμαχίας.

Ο πρόεδρος της Τουρκίας θα έχει σήμερα συνάντηση με την πρωθυπουργό της Σουηδίας Εύα Μαγκνταλένα Άντερσον προκειμένου να συζητήσουν τις αιτήσεις των δύο σκανδιναβικών κρατών να ενταχθούν στο NATO, το αδιέξοδο για τις οποίες παραμένει.

Ο κ. Ερντογάν, που εμποδίζει κάθε πρόοδο στο ζήτημα, κατηγορεί τη Στοκχόλμη και το Ελσίνκι ότι υποστηρίζουν «τρομοκρατικές οργανώσεις» και δεν δείχνει καμία πρόθεση να συμβιβαστεί ενόψει των συνομιλιών.

Ο κ. Ερντογάν κατηγορεί τη Σουηδία και τη Φινλανδία ότι υποστηρίζουν το Εργατικό Κόμμα Κουρδιστάν (PKK) και τις Μονάδες Προστασίας του Λαού (YPG), που η Τουρκία χαρακτηρίζει «τρομοκρατικές οργανώσεις». Στοκχόλμη και Ελσίνκι αμφισβητούν τις τουρκικές καταγγελίες.

Παρών στις συνομιλίες θα είναι ο Γενικός Γραμματέας του NATO, ο Γενς Στόλτενμπεργκ, που έχει σκοπό να αποτρέψει το ενδεχόμενο η τουρκική αντίθεση στην ένταξη των δύο σκανδιναβικών χωρών στην ατλαντική συμμαχία να επισκιάσει τη σύνοδο.

Στο ίδιο τραπέζι ξανά Μητσοτάκης και Ερντογάν

Έτσι, με το κλίμα βαρύ και την ατμόσφαιρα να αναμένεται αμήχανη, Κυριάκος Μητσοτάκης και Ταγίπ Ερντογάν σήμερα θα καθίσουν στο ίδιο τραπέζι, πριν από την έναρξη της Συνόδου του ΝΑΤΟ, στη Μαδρίτη.

Οι δύο ηγέτες θα βρεθούν στο Παλάτι της Μαδρίτης, για το δείπνο που θα παραθέσει στους ηγέτες του ΝΑΤΟ ο βασιλιάς της Ισπανίας Φίλιππος, στις 21:30 ώρα Ελλάδος.

Η αλήθεια είναι, πάντως, ότι οι πιθανότητες να ανταλλάξουν κουβέντα είναι μηδαμινές.

Έτοιμη για κάθε ενδεχόμενο η Αθήνα

Στο μέτωπο των ελληνοτουρκικών, το μήνυμα της Αθήνας τα τελευταία 24ωρα είναι σαφές και κινείται στην κατεύθυνση ότι «τίποτα δεν θα μείνει αναπάντητο», όπως είπε χθες και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Γιάννης Οικονόμου.

Η ελληνική πλευρά μεταβαίνει στην ισπανική πρωτεύουσα έχοντας στις αποσκευές της το κείµενο συμπερασμάτων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, που καλεί την Τουρκία να σταματήσει να εκτοξεύει απειλές κατά της Ελλάδας και να κινηθεί σε τροχιά αποκλιμάκωσης. Από την Αθήνα τα ζητήματα έχουν τεθεί στις ΗΠΑ, έχουν παρουσιαστεί στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, εν ολίγοις η συντριπτική πλειονότητα των κρατών-μελών του ΝΑΤΟ είναι ήδη ενήμερη. Ως εκ τούτου, ο κ. Μητσοτάκης δεν πρόκειται να αναφερθεί πρώτος στην Αγκυρα και θα απαντήσει μόνο εάν προκληθεί.

Σύμφωνα με την «Καθημερινή της Κυριακής», σε περίπτωση που τα πράγματα εξελιχθούν στη Μαδρίτη κατά τρόπο ο οποίος μπορεί να οδηγήσει σε περαιτέρω εκτράχυνση της τουρκικής συμπεριφοράς, υπάρχει λεπτομερώς επεξεργασμένο σχέδιο αντίδρασης στο Αιγαίο, με τις Ενοπλες Δυνάμεις να βρίσκονται σε πλήρη ετοιμότητα για την υλοποίησή του.

Η Αθήνα προετοιμάζεται για δύο εναλλακτικά σενάρια αναφορικά με τις κινήσεις του Τούρκου προέδρου.

Το πρώτο προβλέπει ότι ο κ. Ερντογάν θα προσέλθει ζητώντας ανταλλάγματα προκειμένου να μην «μπλοκάρει» τη διεύρυνση της Συμμαχίας με τη Σουηδία και τη Φινλανδία, «εντάσσοντας» στο σκεπτικό του και τις αβάσιμες αξιώσεις έναντι της Ελλάδας, όπως για παράδειγμα η αποστρατιωτικοποίηση των νησιών. Σε μια τέτοια περίπτωση, είναι σαφές πως η ελληνική πλευρά δεν πρόκειται να μετακινηθεί κατ’ ελάχιστον από τις εθνικές θέσεις και η σύνοδος θα οδηγηθεί σε αδιέξοδο, το οποίο θα συμπαρασύρει βεβαίως και το κεντρικό θέμα συζήτησης, δηλαδή τη διεύρυνση.

Το δεύτερο σενάριο είναι ο κ. Ερντογάν να επιχειρήσει να αξιοποιήσει το ΝΑΤΟ ως ντεκόρ προκειμένου να διατυπώσει τις γνωστές «κορώνες» της Αγκυρας με επίκεντρο τα νησιά, τη συνεκμετάλλευση των πόρων του Αιγαίου και της Ανατολικής Μεσογείου και τον ισχυρισμό περί στήριξης από την Ελλάδα τρομοκρατικών οργανώσεων που δρουν στην Τουρκία ή το προσφυγικό.

Τότε, κατά περίπτωση, ο κ. Μητσοτάκης θα παραθέσει τα ελληνικά επιχειρήματα.

• Για την αποστρατιωτικοποίηση των νησιών, ο πρωθυπουργός θα κινηθεί με βάση το πλαίσιο της ελληνικής απαντητικής επιστολής της Αθήνας στον ΟΗΕ. Ωστόσο, υπάρχει και η ανάλογη προετοιμασία σε περίπτωση που μέχρι την Τετάρτη η Αγκυρα προχωρήσει και σε πρόσθετες κινήσεις διπλωματικής πίεσης, μέσω νέας ρηματικής διακοίνωσης προς τον ΟΗΕ, αυτή τη φορά με σκοπό να κατονομαστούν ένα προς ένα τα νησιά τα οποία η Τουρκία θεωρεί «ακαθορίστου κυριαρχίας». Από την Αθήνα περιμένουν αυτό το επόμενο βήμα της Αγκυρας και η νομική υπηρεσία του υπουργείου Εξωτερικών ήδη έχει επεξεργαστεί τη σχετική βεντάλια με απαντήσεις.
• Αναφορικά με την πρόταση για συνεκμετάλλευση, θα επισημανθεί ως όχημα για τη διευθέτηση του προβλήματος των θαλασσίων ζωνών η προσφυγή στη Χάγη, όπως κατ’ επανάληψη και σε βάθος πολλών χρόνων έχει προτείνει η ελληνική πλευρά.
• Σε σχέση με την τρομοκρατία θα επισημανθεί πως οι τουρκικοί ισχυρισμοί είναι παντελώς ανυπόστατοι και η Ελλάδα κινείται αυστηρά εντός του πλαισίου της Ε.Ε. Υπενθυμίζεται ότι πριν από λίγες ημέρες, στις αρχές Ιουνίου, ο πρέσβης της Ελλάδας στην Αγκυρα Χριστόδουλος Λάζαρης κλήθηκε στο τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών, όπου του έγινε αυστηρό διάβημα με την κατηγορία ότι η Ελλάδα υποθάλπει την τρομοκρατία, αλλά και την πορεία που είχε γίνει τότε από Κούρδους προς την τουρκική πρεσβεία. Στην τουρκική αντίληψη των πραγμάτων, η πορεία των Κούρδων από μόνη της αποτελεί απόδειξη «υπόθαλψης» τρομοκρατίας από μέρους της Αθήνας.

Η Τουρκία προσδοκά συνάντηση Μπάιντεν – Ερντογάν

Όσον αφορά την τουρκική πλευρά, στην Άγκυρα άκουσαν με ικανοποίηση τις δηλώσεις του Τζέικ Σάλιβαν για την πιθανότητα να γίνει κάποια συνάντηση Ερντογάν – Μπάιντεν στο πλαίσιο της συνόδου του ΝΑΤΟ. Ο σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας του προέδρου των ΗΠΑ άφησε ανοιχτό αυτό το ενδεχόμενο και πολιτικοί αναλυτές αναφέρουν πως ένα τέτοιο ραντεβού θα μπορούσε να βοηθήσει στην αλλαγή στάσης της Τουρκίας στο ζήτημα της ένταξης της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ, αλλά και στο να χαμηλώσουν οι τόνοι ρητορικής στα ελληνοτουρκικά.

Αλλαγή δόγματος για το ΝΑΤΟ

Εξάλλου το ΝΑΤΟ θα αυξήσει σημαντικά τον αριθμό των δυνάμεών του σε υψηλή ετοιμότητα σε πάνω από 300.000, δήλωσε τη Δευτέρα ο Γενικός Γραμματέας της συμμαχίας, Γενς Στόλτενμπεργκ, σύμφωνα με το πρακτορείο Reuters.

"Θα μετασχηματίσουμε τη δύναμη αντίδρασης του ΝΑΤΟ και θα αυξήσουμε τον αριθμό των δυνάμεών μας σε υψηλή ετοιμότητα σε πολύ πάνω από 300.000", δήλωσε σε δημοσιογράφους πριν από τη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ στη Μαδρίτη αργότερα αυτή την εβδομάδα.

Η δύναμη ταχείας αντίδρασης του ΝΑΤΟ διαθέτει μέχρι στιγμής περίπου 40.000 στρατιώτες.