Στην Ελβετία στρέφονται οι πλούσιοι Αμερικανοί τρομαγμένοι από τον Τραμπ
Η Ελβετία θεωρείται, κατά πολλούς, ως ένα ασφαλές καταφύγιο μέχρι οι πολιτικές των εκάστοτε ηγετών κατασταλάξουν.

Η Ελβετία φαίνεται πως είναι από τους λίγους που δρέπουν καρπούς χάρη στην αιρετική οικονομική πολιτική του Ντόναλντ Τραμπ, σύμφωνα με πολυάριθμες αναφορές που φθάνουν από τον χρηματοπιστωτικό τομέα της Κεντρικής Ευρώπης. Με αφετηρία τον Φεβρουάριο, ο ελβετικός τραπεζικός τομέας επωφελείται από νέα εισροή κεφαλαίων προερχόμενα από τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Ανήσυχοι από τις αλλοπρόσαλλες οικονομικές πρακτικές του Ντόναλντ Τραμπ και ιδιαίτερα την πορεία που καταγράφει το δολάριο, σπεύδουν να καταθέσουν μεγάλο μέρος της περιουσίας τους στα ελβετικά θησαυροφυλάκια. «Διαπιστώνουμε εδώ και αρκετές εβδομάδες μια ανανέωση ενδιαφέροντος εκ μέρους πελατών μας που ζουν στην Αμερική», επιβεβαιώνει ο Ιπολίτ ντε Βεκ, διαχειριστής κεφαλαίων με έδρα τη Γενεύη, επικεφαλής της Forum Finance, εταιρείας εγκεκριμένης από την αμερικανική Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς (SEC-Securities and Exchange Commission).
«Πελάτες με τους οποίους έχουμε σχέση ετών μας εμπιστεύονται τώρα περισσότερα κεφάλαια. Πρόκειται για μεγάλες περιουσίες που δεν επενδυθεί ή δεν έχουν τοποθετηθεί σε επενδυτικές κινήσεις άλλων οικονομικών κέντρων. ΄Ερχονται σε μας προσβλέποντας σε μία διαφοροποιημένη διαχείριση επενδυτικής στρατηγικής και έκθεση σε διαφορετικές αγορές από αυτές που προτείνουν οι παραδοσιακές αμερικανικές τράπεζες».
Αυτό συμβαίνει γιατί η αμερικανική αγορά διαχείρισης κεφαλαίων έχει σχετικά μικρή έκθεση σε μη αμερικανικές αγορές μετοχών και ομολόγων οι οποίες είναι πολύ ευαίσθητες στις διακυμάνσεις του δολαρίου. Μέχρι πριν από μερικούς μήνες, κανείς δεν παραπονιόταν γι΄αυτό. Οι επιδόσεις των αμερικανικών χρηματοοικονομικών προϊόντων είναι μακράν ανώτερες των υπολοίπων χωρών. Ο εμπορικός πόλεμος, ωστόσο, διατάραξε τις ισορροπίες. «Διαπιστώνουμε ισχυρότερη ζήτηση συνεργασίας από υπάρχοντες πελάτες αλλά και πελάτες της Pictet North America Advisers», επιβεβαιώνει η ελβετική τράπεζα Pictet, σύμφωνα με το ελβετικό δίκτυο RTS.
Χρόνια δικαστικής διαμάχης Ουάσινγκτον-Ελβετικών τραπεζών
Σήμερα, μόνο τρεις ελβετικές τράπεζες, η Vontobel, η Julius Bar και η Pictet εξακολουθούν να δέχονται να ανοίξουν λογαριασμούς σε Αμερικανούς πελάτες οι οποίοι δεν αρκούνται σε απλές καταθέσεις αλλά επιζητούν επενδύσεις σε αγορές. Οι υπόλοιπες τράπεζες αρνούνται να τους δεχθούν για να αποφύγουν διαπραγματεύσεις με την αμερικανική κυβέρνηση η οποία έχει υπέρμετρες απαιτήσεις σε ό,τι αφορά τα φορολογικά στοιχεία των Αμερικανών φορολογουμένων. ΄
Ύστερα από πολυετή δικαστική διαμάχη της Ουάσινγκτον εναντίον των ελβετικών τραπεζών, το κοινοβούλιο της Βέρνης έχει ψηφίσει από το 2014 τη συμφωνία συμμόρφωσης με τον αμερικανικό νόμο Fatca (Σ.σ Foreign Account Tax Compliance Act, σύμφωνα με τον οποίο οι Αμερικανοί φορολογούμενοι που διατηρούν λογαριασμούς στο εξωτερικό είναι υποχρεωμένοι να τους δηλώνουν στην Εφορία) που προβλέπει αυτόματη ανταλλαγή πληροφοριών ανάμεσα στις ελβετικές τράπεζες και τις αμερικανικές φορολογικές αρχές.
Έκτοτε, καμία ελβετική τράπεζα δεν μπορεί να κρυφτεί πίσω από το τραπεζικό απόρρητο προκειμένου να προστατέψει τους ξένους πελάτες της. Παρόμοια συμφωνία έχει υπογραφεί και με την Ευρωπαϊκή ΄Ενωση.
Παρά την προϊστορία και την θεαματική κατάρρευση της Credit Suisse το 2023, η τρέχουσα εισροή αμερικανικών κεφαλαίων αποδεικνύει πως η διαχείριση πλούτου στην Ελβετία παραμένει αδιατάρακτα ελκυστική. Ο Γκρεγκουάρ Μπορντιέ, πρόεδρος της Ένωσης Ελβετικών Ιδιωτικών Τραπεζών εξηγεί: «Το δημοκρατικό μας σύστημα είναι ορισμένες φορές αργό, επιτρέπει, όμως, σε όλες τις απόψεις να εκφραστούν και να φθάσουν σε ομοφωνία. Οι μεταρρυθμίσεις χρειάζονται χρόνο και οι πολίτες προτιμούν τις σταδιακές αλλαγές. Γι΄αυτό, κάθε φορά που μία χώρα βιώνει μια αναταραχή, η Ελβετία θεωρείται ως ένα ασφαλές καταφύγιο για τους ανθρώπους».
Πρώτη θέση στον κόσμο στην διαχείριση κεφαλαίων
Παρά την σταθερότητα, οι πλούσιοι πελάτες των ελβετικών τραπεζών παραπονιούνται για προβλήματα ιδιωτικότητας. «Στην Ευρώπη, οι τράπεζες είναι άμισθοι υπάλληλοι των φορολογικών αρχών οι οποίες έχουν πρόσβαση σε όλες τις συναλλαγές. Στην Ελβετία, εάν δεν υπάρχουν σοβαρές υποψίες, οι τραπεζίτες δεν αποκαλύπτουν τις λεπτομέρειες των συναλλαγών», σύμφωνα με τραπεζικές πηγές. Σύμφωνα με έκθεση της εταιρείας Deloitte για το 2024, η Ελβετία είναι το κορυφαίο κέντρο διαχείρισης κεφαλαίων στον κόσμο.
«Με έναν διεθνή όγκο κεφαλαίων $2.200 δισεκατομμυρίων, η Ελβετία βρίσκεται στην πρωτοκαθεδρία. Το προβάδισμά της, ωστόσο, σταδιακά συρρικνώνεται. Από κοντά ακολουθεί το Ηνωμένο Βασίλειο το οποίο βρίσκεται στη δεύτερη θέση με μία διαφορά μόλις 8 δισεκατομμυρίων», αναφέρουν οι αναλυτές της έκθεσης.
Το οικονομικό κέντρο είναι ζωτικό για την ελβετική οικονομία: παρέχει το 5% του συνόλου της απασχόλησης, το 9% του ΑΕΠ και το 12% του φορολογικού εισοδήματος για την Συνομοσπονδία, τα καντόνια και τους δήμους. Οι νέες αμερικανικές εισροές κεφαλαίων είναι, γι΄ αυτό το λόγο, η καλύτερη είδηση για τους Ελβετούς μετά το σοκ του 2023: η κατάρρευση της Credit Suisse είχε προκαλέσει κολοσσιαίες εκροές κεφαλαίων μέσα σε διάστημα λίγων ημερών.
* Βασιλική Κουκίου