«θέσεισ εργασίασ στο δημόσιο χωρίσ ασεπ»* και 4η βιομηχανική επανάσταση

* Ο τίτλος είναι αντιγραφή από μία από τις δημοφιλέστερες αναζητήσεις στην Google

Ούτε η Διός γοργῶπιν Ἐργάνη, η Θεά Αθηνά δηλαδή κατά τους αρχαίους δεν φτάνει για να σταματήσει τον κατήφορο στα εργασιακά. Και μπορεί ο πολιτικός κόσμος να μαλώνει για τις αηδίες του Πολάκη και του Ρωμανού αλλά υπάρχει και αυτή η ρημάδα η πραγματικότητα. Και τα στοιχεία της Εργάνης είναι ανησυχητικά και κυρίως δύσκολο να ερμηνευτούν με ειλικρίνεια αν όχι με επάρκεια από την πλειονότητα του υπάρχοντος πολιτικού προσωπικού.

Για αυτό και χρησιμοποίησα τη φράση «θέσεισ εργασίασ στο δημόσιο χωρίσ ασεπ» στον τίτλο γιατί στην Ελλάδα αποτελεί μία από τις δημοφιλέστερες αναζητήσεις στο διαδίκτυο και αυτό δείχνει τι ψάχνουν οι πολλοί. Και οι πολλοί ενδιαφέρουν το πολιτικό σύστημα. Αλλά ας γυρίσουμε στα στοιχεία της Εργάνης. Η υποχώρηση της απασχόλησης είναι δραματική με τον Οκτώβριο να καταγράφονται 229.640 απολύσεις και αποχωρήσεις. Κατεγράφησαν επίσης120.820 προσλήψεις ήτοι χάθηκαν 33.356 θέσεις εργασίας μέσα σε ένα μήνα που μάλιστα η Οικονομία θεωρητικά «είχε πάρει μπροστά». Σε αυτούς τους αρνητικούς αριθμούς πρέπει να συνυπολογιστούν και οι δεκάδες χιλιάδες εργαζόμενοι που παρέμειναν και τον περασμένο μήνα σε αναστολή εργασίας.

Άλλοι τόσοι μπήκαν σε αυτό το καθεστώς τις πρώτες μέρες του Νοεμβρίου. Βέβαια ως συνήθως τα νούμερα αλλιώς τα διαβάζει κυβέρνηση αλλιώς η αντιπολίτευση. Η Νέα Δημοκρατία επιχαίρει για «τις μικρότερες δυνατές απώλειες». Ο ΣΥΡΙΖΑ πάλι συγκρίνει αυτή την περίοδο  Ιανουαρίου -Οκτωβρίου 2020 με την αντίστοιχη του 2019 επισημαίνοντας μείωση κατά 26% και 120.820 λιγότερες θέσεις εργασίας. Χωρίς πανδημία βέβαια και χωρίς είναι η αλήθεια  και την «εργασιακή ζούγκλα» που έχουν δημιουργήσει τα νομοθετήματα της παρούσας κυβέρνησης. Η ουσία είναι  ότι το κλίμα είναι κακό παρά τα, με κάθε τρόπο, εμβόλια αισιοδοξίας . Ιδιαίτερα ανάμεσα στους νέους που πια δεν έχουν ούτε την επιλογή της μετανάστευσης σε χώρες της Ευρώπης δεδομένων των περιορισμών αλλά και των δυσμενών συνθηκών που έχουν δημιουργηθεί και εκεί εξαιτίας της πανδημίας. Ολοένα  και περισσότεροι καβαλάνε ένα μηχανάκι εργαζόμενοι ως ταχυμεταφορείς καθώς ήρθε η εποχή όπου αυτές οι δουλειές που μέχρι πρόσφατα θεωρούνταν του ποδαριού αποδίδουν περισσότερο  από μία στερεοτυπική υπαλληλική θέση.

Είναι όλα μαύρα όμως; Όχι Πραγματική ζήτηση και πολλές θέσεις εργασίας ανοικτές. υπάρχει σε επαγγέλματα που έχουν να κάνουν με την ψηφιακή  οικονομία «Οι προγραμματιστές γίνονται ανάρπαστοι» ακούς πολύ συχνά και αυτή είναι η πραγματικότητα για τα σχετικά επαγγέλματα.

Σήμερα, το 65% των νέων πτυχιούχων αναζητεί εργασία σε ειδικότητες που δεν έχουν ζήτηση. Οι επιχειρήσεις αναζητούν εργαζόμενους με ψηφιακές δεξιότητες σε ποσοστό 70%, ενώ ένας στους τρεις εργαζόμενους δεν διαθέτει καμία. Οι περισσότεροι άνεργοι όμως σήμερα βγήκαν από  ένα εκπαιδευτικό σύστημα που με το ζόρι έβαλε υπολογιστές στα σχολεία την τελευταία δεκαπενταετία. Και στην ελέυθερη ζώνη π.χ στα Δημοτικά σχολεία αυτοί οι υπολογιστές συνήθως προβάλλουν καμιά ταινία.

Αν μπορούσες να γυρίσεις τον χρόνο και να επισκεφτείς ένα σχολείο και εργοστάσιο του 1930 και αμέσως μετά ένα σχολείο και εργοστάσιο σήμερα, θα παρατηρούσες ότι στους χώρους και στις διαδικασίες του εργοστασίου έχουν γίνει απίθανες αλλαγές αλλά στο σχολείο σαφώς λιγότερες για να είμαι επιεικής.

Είναι προφανής η ανάγκη ενίσχυσης των συστημάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης με σκοπό τη διεύρυνση της επαγγελματικής εκπαίδευσης πέρα από τα παραδοσιακά επαγγέλματα χαμηλής και μέσης ειδίκευσης, με την συμπερίληψη των ψηφιακών δεξιοτήτων στις βασικές ικανότητες που απαιτούνται σε όλα τα επίπεδα.

Υπάρχει αδήριτη ανάγκη μείωσης της αναντιστοιχίας μεταξύ των απαιτούμενων και των διαθέσιμων δεξιοτήτων με πολυμερείς συμπράξεις για την ενίσχυση των συστημάτων εκπαίδευσης, σύνδεση τους με την αγορά εργασίας και συνεργασία δημόσιων υπηρεσιών κατάρτισης με επιχειρήσεις λογισμικού και τεχνολογικών λύσεων. Αντίστοιχα βέβαια απαιτείται και ενημέρωση των επιχειρήσεων για τις ψηφιακές δεξιότητες, το ρόλο τους στην αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών αλλά και πρόσβαση στην κατάρτιση για την ανάπτυξη των ψηφιακών δεξιοτήτων και την αντιμετώπιση των ελλείψεων στο ανθρώπινο δυναμικό.

Και αυτή η υπόθεση δεν αφορά μόνο τους νέους έως 30 ετών. Στρατιές σαραντάρηδων και πενηντάρηδων που πήραν το πρώτο λαπτοπ τους περίπου στα 25 προσπαθούν να επιβιώσουν στην εποχής της 4ης βιομηχανικής επανάστασης

Είναι προφανές λοιπόν ότι όχι τόσο η πανδημία αλλά η νέα ψηφιακή οικονομία που επιταχύνθηκε από την Covid-19 έχει πολύπλοκες επιπτώσεις στην εργασία  καθώς διαμορφώνει ένα νέο πλαίσιο ζήτησης στις απαιτούμενες ικανότητες και δεξιότητες των εργαζομένων.