Κολοκοτρώνης 25η Μαρτίου 1821: Το πρώτο αίμα για την Ελευθερία
Κολοκοτρώνης 25η Μαρτίου 1821: Η 25η Μαρτίου είχε ορισθεί ως η ημερομηνία έναρξης της επανάστασης το 1820 από τον Αλέξανδρο Υψηλάντη για συμβολισμό της ημέρας (Ιστορία του Σ. Τρικούπη, Απομνημονεύματα Κολοκοτρώνη, Ν. Σπηλιάδης). Τον Ιανουάριο του 1821, ωστόσο, πληροφορίες που έφτασαν στους ηγέτες των επαναστατών έκαναν λόγο για ενημέρωση της Υψηλής Πύλης σχετικά με το επαναστατικό σχέδιο, οπότε λήφθηκε η απόφαση να επισπευσθεί η εξέγερση, σε ταυτόχρονες μάλιστα εστίες.Ο Υψηλάντης ξεκίνησε την επανάσταση ακριβώς έναν μήνα πριν στις 24 Φεβρουάριου 1821 στον Βορρά για αντιπερισπασμό, ώστε να ελαφρύνει το μέτωπο της Πελοποννήσου.Η περιοχή της Μολδοβλαχίας απολάμβανε καθεστώς αυτονομίας υπό την εγγύηση του τσάρου, κατοικούνταν δε από σημαντικά τμήματα χριστιανικών πληθυσμών, οπότε θεωρήθηκαν ως ιδανικός τόπος για την ανάφλεξη μιας επαναστατικής εστίας.
Στις 23 Μαρτίου ο Ανδρέας Λόντος υψώνει τη σημαία της επανάστασης στη Βοστίτσα (Αίγιο). Την ίδια μέρα ο Θ.Κολοκοτρώνης και ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης, επικεφαλής πολλών άλλων αγωνιστών, απελευθέρωσαν την Καλαμάτα. Στις 25 Μαρτίου ο μητροπολίτης Παλαιών Πατρών Γερμανός όρκισε τους επαναστάτες στην πλατεία Αγίου Γεωργίου της Πάτρας. Λίγες μέρες αργότερα ξέσπασε η επανάσταση στη Στερεά Ελλάδα, τα Σάλωνα, το Γαλαξίδι, το Λιδωρίκι, τη Θήβα, τη Λιβαδειά, την Αθήνα. Τους επόμενους μήνες η επαναστατική φλόγα είχε απλωθεί στην Κρήτη, τα νησιά του Αιγαίου, τη Θεσσαλία, την Ήπειρο και στη Μακεδονία. Παντού οι κατακτητές είχαν μεταβληθεί σε πολιορκούμενους. Κλεισμένοι μέσα στα κάστρα, περιτριγυρισμένοι από τους αποφασισμένους πολιορκητές τους προσπαθούσαν να κερδίσουν χρόνο μέχρι να φτάσει βοήθεια. Πράγματι, ο Χουρσίτ πασάς, ο οποίος βρισκόταν τότε στην Ήπειρο διεξάγοντας στρατιωτικές επιχειρήσεις εναντίον του Αλή πασά, έστειλε στην Πελοπόννησο τον Μουσταφά μπέη με 4.000 άνδρες για να χτυπήσει τους επαναστάτες.
Το πρώτο αίμα
Από τις 17 Μαρτίου 1821, όμως, οι πρόκριτοι της Μάνης, υπό την αρχηγία του Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη, είχαν υψώσει τη σημαία της επανάστασης στην Τσίμοβα, σημερινή Αρεόπολη της Λακωνίας. Οι Μανιάτες ξεκίνησαν την Επανάσταση, οκτώ μέρες πριν από τη συμβατική της έναρξη. Αμέσως μετά, ο Κυριακούλης Μαυρομιχάλης και ο Γιατράκος ξεκινούν για τον Μιστρά και τη Μονεμβασιά, ενώ ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης και ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης με 2.000 άνδρες για την Καλαμάτα. Εν τω μεταξύ, στο άλλο άκρο της Πελοποννήσου σημειώνεται η πρώτη επαναστατική ενέργεια του Αγώνα, με την πολιορκία των Καλαβρύτων στις 21 Μαρτίου 1821 την οποία υπερασπίζεται για λογαριασμό των Οθωμανών ο Ιμπραήμ.
Οι Μανιάτες φθάνουν έξω από την Καλαμάτα στις 22 Μαρτίου 1821 και καταλαμβάνουν τους γύρω λόφους. Ο διοικητής της πόλης (αγάς) κατανοεί τι συμβαίνει αλλά είναι αργά για να διαφύγει στην Τριπολιτσά, καθώς η Καλαμάτα είναι αποκλεισμένη και αποφασίζει να αντιτάξει άμυνα με τους Τούρκους της πόλης. Την ίδια ημέρα ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης με 2.000 άνδρες καταλαμβάνει τους λόφους της Καλαμάτας προς τη Σπάρτη. Ο Παπαφλέσσας με τον Αναγνωσταρά και τον Σταματελόπουλο «πιάνουν» την άλλη πλευρά. Η πόλη βρίσκεται σε ελληνικό κλοιό.
Όταν το πρωί της 23 Μαρτίου 1821 οι επαναστάτες εισέρχονται στην Καλαμάτα, ο Ηλίας Μαυρομιχάλης ζητά από τον Αρναούτογλου να παραδοθεί, τονίζοντάς του το μάταιο της προσπάθειάς του. Πράγματι, ο αγάς παραδίδει στους επαναστάτες με πρωτόκολλο την πόλη και τον τουρκικό οπλισμό. Το μεσημέρι, μπροστά από την εκκλησία των Αγίων Αποστόλων και μέσα σε πανηγυρική ατμόσφαιρα, οι ιερείς ευλογούν τις σημαίες και ορκίζουν τους αγωνιστές.
Επακολούθησε σύσκεψη των οπλαρχηγών, που αποφάσισαν τη δημιουργία μιας επαναστατικής επιτροπής, την οποία ονόμασαν «Μεσσηνιακή Γερουσία», για τον καλύτερο συντονισμό του αγώνα. Η ηγεσία της ανατέθηκε στον Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη, που έφερε τον τίτλο Αρχιστράτηγος του Σπαρτιατικού και Μεσσηνιακού στρατού. Την ίδια μέρα, η «Μεσσηνιακή Γερουσία», με Προκήρυξή της προς την ευρωπαϊκή κοινή γνώμη, γνωστοποιεί ότι οι Έλληνες ξεσηκώθηκαν για την ελευθερία τους.
