Η UNESCO πρέπει να ειδοποιηθεί για οποιαδήποτε μετατροπή στο μουσείο της Αγίας Σοφίας, για την οποία πιθανόν θα πρέπει να υπάρξει νέα αξιολόγηση από πλευράς της Επιτροπής Παγκόσμιας Κληρονομιάς, τόνισε η Εκπαιδευτική, Επιστημονική και Επιμορφωτική Οργάνωση των Ηνωμένων Εθνών χθες Πέμπτη.

Το τουρκικό Συμβούλιο της Επικρατείας ενδέχεται να αποφασίσει σήμερα ότι η μετατροπή της Αγίας Σοφίας της Κωνσταντινούπολης σε μουσείο το 1934 ήταν παράνομη, δήλωσαν δύο Τούρκοι αξιωματούχοι, ανοίγοντας έτσι τον δρόμο για την μετατροπή της σε τζαμί, παρά τις διεθνείς ανησυχίες.

Η UNESCO τόνισε στο πρακτορείο ειδήσεων Ρόιτερς ότι η Αγία Σοφία έχει ενταχθεί στον κατάλογο των Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς ως μουσείο, γεγονός που συνεπάγεται ότι το κράτος όπου βρίσκεται έχει συγκεκριμένες δεσμεύσεις και νομικές υποχρεώσεις.

Αυτό σημαίνει πως το κράτος οφείλει «να διασφαλίζει ότι καμία μετατροπή δεν θα υπονομεύσει την εξέχουσα οικουμενική αξία κάθε μνημείου που έχει περιληφθεί στον κατάλογο στην επικράτειά του», εξήγησε η υπηρεσία του ΟΗΕ.

«Για οποιαδήποτε μετατροπή πρέπει να ειδοποιηθεί η UNESCO από το κράτος εκ των προτέρων, και θα πρέπει να υπάρξει (νέα) διαδικασία αξιολόγησης, εάν χρειάζεται, από την Επιτροπή Παγκόσμιας Κληρονομιάς», πρόσθεσε.

Η UNESCO υπογράμμισε ακόμη ότι έχει εκφράσει τις ανησυχίες της στις τουρκικές αρχές με επιστολές της και ότι επέδωσε ξανά το μήνυμα αυτό στον πρεσβευτή της Τουρκίας στην Οργάνωση χθες Πέμπτη.

«Προτρέπουμε τις τουρκικές αρχές να αρχίσουν διάλογο προτού ληφθεί οποιαδήποτε απόφαση η οποία θα μπορούσε να υπονομεύσει την οικουμενική αξία του μνημείου», πρόσθεσε.

Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έχει προτείνει να μετατραπεί σε τζαμί η Αγία Σοφία, ο ναός του έκτου αιώνα που συγκαταλέγεται στα μνημεία της Τουρκίας τα οποία δέχονται τις περισσότερες επισκέψεις.

Τούρκος υπ. Δικαιοσύνης: «Νομική ανάγκη» το άνοιγμα της Αγίας Σοφίας για λατρεία

«Πιστεύω ότι είναι νομική ανάγκη να ξανανοίξουμε την Αγία Σοφία για λατρεία», δήλωσε ο υπουργός Δικαιοσύνης της Τουρκίας, Αμπντουλχαμίτ Γκιουλ, ο οποίος πρόσθεσε ότι «δεν έχουμε τη δυνατότητα να εκφράσουμε γνώμη για την υπό εξέλιξη προσφυγή σχετικά με το μνημείο. Όταν ανακοινωθεί η απόφαση, θα τη μάθουμε μαζί με όλους. Πέρα όμως από την υπό εξέλιξη υπόθεση, πιστεύω ότι είναι νομική ανάγκη να ανοίξει ξανά η Αγία Σοφία για λατρεία. Η Αγία Σοφία είναι ίδρυμα. Είναι νομικός όρος η Αγία Σοφία, η οποία ήταν τζαμί, να λειτουργήσει ξανά όπως ορίζει ο αρχικός σκοπός της».

Ωστόσο, ο Τούρκος υπουργός Δικαιοσύνης εκτιμά πάντως ότι το θέμα είναι πρωτίστως νομικό και μετά πολιτικό, είναι μία απόφαση.

«Η Τουρκία είναι κράτος δικαίου. Η ακρόαση έγινε και τώρα η διαδικασία έφτασε στο στάδιο της απόφασης. Πιστεύω ότι είναι μια απόφαση που θα ληφθεί από τη Δικαιοσύνη, μια απόφαση που θα ληφθεί από τον πρόεδρό μας, επομένως, θα είναι μια απόφαση σύμφωνα με τις απαιτήσεις του έθνους μας», αναφέρει ο Αμπντουλχαμίτ Γκιουλ ο οποίος διαβεβαιώνει ότι θα προστατευτεί σε κάθε περίπτωση η ιστορική και πολιτιστική αξία του μνημείου. «Θα προστατευτεί η πολιτιστική της αξία. Η ιστορική της ταυτότητα θα διατηρηθεί, αλλά πρωταρχικός σκοπός είναι να μετατραπεί σε τόπο λατρείας, είναι η προσδοκία ολόκληρης της κοινωνίας».

O τουρκικός Τύπος προωθεί τη μετατροπή σε τζαμί

«Χουριέτ» και «Γενί Σαφάκ» υποστηρίζουν ότι δεδομένου ότι η απόφαση του ΣτΕ θα είναι η άρση του καθεστώτος του μουσείου, για την εκτέλεση της δικαστικής απόφασης θα χρειαστεί είτε νέο προεδρικό διάταγμα του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, είτε διοικητική απόφαση της Γενικής Διεύθυνσης Βακουφίων/Ιδρυμάτων.

Σύμφωνα με τη Γενί Σαφάκ σε περίπτωση που το ΣτΕ ακυρώσει την απόφαση για «μουσείο» του υπουργικού συμβουλίου το 1934 για να ανοίξει η Αγία Σοφία 2 φόρμουλες συζητούνται. Θα προετοιμαστεί διάταγμα με την υπογραφή του Ερντογάν και η Αγία Σοφία θα ανοίξει ξανά ως τζαμί. Και σύμφωνα με τη δεύτερη φόρμουλα η προεδρία θα στείλει την απόφαση του ΣτΕ στη Γενική Διεύθυνση Ιδρυμάτων ζητώντας να προβεί στα απαραίτητα.

Και στις δύο περιπτώσεις η λειτουργία της Αγίας Σοφίας ως τζαμί θα είναι και πάλι στα χέρια του Ερντογάν.

Σε περίπτωση αρνητικής απόφασης, η Αγία Σοφία θα γίνει τζαμί με προεδρικό διάταγμα. Οι βουλευτές του ΑΚΡ που είναι παράλληλα και νομικοί, σε κάθε περίπτωση ετοιμάζονται για προεδρικό διάταγμα τονίζει η Χουριέτ. Η τουρκική εφημερίδα υμνεί στο πρωτοσέλιδό της τη στάση του ύπατου εκπροσώπου της ΕΕ για την εξωτερική πολιτική, Ζοζέπ Μπορέλ, χθες στο ευρωκοινοβούλιο υπέρ της Τουρκίας.