Τσέρνομπιλ: Ανησυχία της επιστημονικής κοινότητας για νέα έκρηξη

Την ανησυχία της εκφράζει η επιστημονική κοινότητα καθώς το τελευταίο διάστημα παρατηρείται μια δραστήρια αύξηση νετρονίων, στα ερείπια του πυρηνικού σταθμού του Τσέρνομπιλ. Η πυρηνική τραγωδία του 1986, που συγκλόνισε ολόκληρο τον κόσμο, διατάραξε σοβαρότατα τις οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες που επικρατούσαν στις γύρω περιοχές και είχε σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον και στην υγεία των ανθρώπων.

Τριάντα πέντε χρόνια μετά στον θάλαμο «Subreactor Room 305», στον οποίο κανείς δεν έχει πρόσβαση, εντοπίστηκε αύξηση των νετρονίων, με τα επίπεδα να αυξάνονται περίπου 40% από τις αρχές του 2016. Η εν λόγω αυξανόμενη αντίδραση πυρηνικής σχάσης, ανησυχεί ιδιαίτερα τους ερευνητές οι οποίοι προσπαθούν να προσδιορίσουν εάν αυτή η αύξηση θα αποδυναμωθεί, όπως έχει γίνει ξανά στο παρελθόν σε άλλα σημεία, ή εάν θα πρέπει να βρουν κάποιο τρόπο να αποκτήσουν πρόσβαση στον θάλαμο και να επέμβουν, σύμφωνα με το New Scientist.

Νηλ Χάιατ: Η κατάσταση παραπέμπει σε «χόβολη μπάρμπεκιου»

Ο Χημικός πυρηνικών υλικών του Πανεπιστημίου του Σέφιλντ, Νηλ Χάιατ, δήλωσε πως η κατάσταση παραπέμπει σε «χόβολη σε μπάρμπεκιου, υπενθυμίζοντάς μας ότι  τίποτα δεν έχει λυθεί και πως είναι απλά ένα πρόβλημα σταθεροποιημένο». Μια θεωρία για το τι μπορεί να συμβαίνει είναι ότι η νέα δομή που τοποθετήθηκε πάνω στον κατεστραμμένο αντιδραστήρα το 2016 έχει ως αποτέλεσμα να «στεγνώσει» η μονάδα. Όταν το καύσιμο ουρανίου ή πλουτωνίου αποσυντίθεται ραδιενεργά, εκπέμπουν νετρόνια, τα οποία μπορούν να προωθήσουν μια αντίδραση σχάσης εάν τα νετρόνια συλλαμβάνονται από άλλους ραδιενεργούς πυρήνες.

Το πρώτο καταφύγιο, το οποίο κατασκευάστηκε εσπευσμένα ακριβώς πάνω από τον αντιδραστήρα λίγους μήνες μετά το πυρηνικό ατύχημα, ήταν γεμάτο με τρύπες που επέτρεπαν στο νερό της βροχής και τα πουλιά να περνούν μέσα. Εάν το νερό της βροχής βοηθούσε στην καταστολή των αντιδράσεων στο δωμάτιο 305/2, η απουσία του λόγω της νέας δομής θα μπορούσε να σημαίνει ότι δεν υπάρχει πλέον αρκετό νερό στο δωμάτιο για να επιβραδύνει αρκετά τα νετρόνια. Ομοίως, θα μπορούσε να απομείνει αρκετό νερό για να προκαλέσει προβλήματα, επειδή εάν το δωμάτιο στεγνώσει πλήρως, τα νετρόνια θα ήταν τότε πολύ «γρήγορα» για να συλληφθούν, εμποδίζοντας επίσης τη σχάση.

«Προς το παρόν, μόνο υποθέτουμε», ανέφερε στο περιοδικό «Science» ο Μαξίμ Σεβαλιέ, του Ινστιτούτου Προβλημάτων Ασφαλείας των Πυρηνικών Σταθμών (ISPNPP) στο Κίεβο ενώ πρόσθεσε λέγοντας πως «Υπάρχουν πολλές αβεβαιότητες, αλλά δεν μπορούμε να αποκλείσουμε την πιθανότητα ατυχήματος». Από την πλευρά του ο Χάιατ ισχυρίζεται ότι η κατάσταση είναι «αιτία ανησυχίας αλλά όχι ανησυχητική», υπογραμμίζοντας όμως, ότι εάν ο ρυθμός παραγωγής νετρονίων συνεχίσει να αυξάνεται, οι ερευνητές ίσως χρειαστεί να παρέμβουν. Οι ειδικοί εκτιμούν ότι δεν υπάρχει πιθανότητα επανάληψης της πυρηνικής έκρηξης. Παρόλα αυτά σκέφτονται να στείλουν ένα ειδικό ρομπότ προκειμένου να εγκαταστήσουν αισθητήρες νετρονίων και θερμοκρασίας και, εάν είναι δυνατόν, να πάρουν δείγματα από το υλικό που μοιάζει με λάβα και να εγκαταστήσουν απορροφητή νετρονίων.