Ταμείο ανάκαμψης: Από το too little too late στο so so
Ας δούμε λίγο τους αριθμούς. Η Πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον Ντερ Λάιεν απεφάνθη: Οι 27 να μοιραστούν 750 δις ευρώ. 500 δις ως μη επιστρεπτέες επιχορηγήσεις και 250 δις ευρώ ως δάνεια. Δηλαδή η πρόεδρος προσέθεσε 250 σε δάνεια από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων στην αρχική πρόταση των Μερκελ Μακρόν με τα μόνο 500 αλλά και μη επιστρεπτέα.
Το πακέτο θα πρέπει να εγκριθεί από το ευρωπαϊκό κοινοβούλιο το οποίο είχε ζητήσει 2 τρις ευρώ και θα έχει ενδιαφέρον η αντίδραση του. Στη συνέχεια τα εθνικά κοινοβούλια θα έχουν δικαίωμα βέτο στο ζήτημα της έκδοσης ομολόγων με τις Αυστρία Ολλανδία Δανία και Σουηδία (που πλήρωσε και βαρύ τίμημα με χιλιάδες νεκρούς για να κρατήσει ανοιχτή την οικονομία της) να κλωτσάνε ήδη.
Σε όλο αυτό το περιβάλλον ίσως και αυγουστιάτικα να «τρέχουμε» σε συνόδους κορυφής για να ξεμπλοκάρει η κατάσταση πέραν της προγραμματισμένης στις 18 Ιουνίου
.
Και αυτά τα γράφουμε για όσους σπεύδουν σήμερα να μοιράσουν τα 33 δις που θεωρητικά αναλογούν στη χώρα. Να προσθέσουμε δε ότι οι χώρες που θα θελήσουν να ενταχθούν στο πρόγραμμα θα πρέπει να υποβάλουν προς έγκριση στην Ευρωπαϊκή Ένωση λεπτομερέστατο Εθνικό σχέδιο που θα πρέπει να προβλέπει και μέτρα εφόσον το ένα τρίτο της χρηματοδότησης είναι δάνεια! Δεν τη γράφω τη λέξη αλλά μοιάζει σαν εθελοντικό 4ο.
Είναι πολλά τα χρήματα ή λίγα; Η κυβέρνηση είχε λόγο να πανηγυρίζει. Ζει εξάλλου σε αυτό το επικοινωνιακό κλίμα του χαρούμενου που έχουμε επανεπισημάνει. Η αντιπολίτευση επιφυλάχθηκε ουσιαστικά, μιλώντας για θετικά αλλά και γκρίζα σημεία. Σίγουρα το οικονομικό επιτελείο της Κουμουνδούρου θα το προσπαθήσει να το αναλύσει μέσα από την οπτική και τα ζητούμενα του Μένουμε όρθιοι ΙΙ.
Αντικειμενικά όμως υπάρχει ένα ζήτημα και αφορά όλους. Το ποσό που πιθανόν θα καταβληθεί ως μη επιστρεπτέο. Δηλαδή τα 23 δισ. Είναι ικανό για μία σοβαρή μόχλευση της Ελληνικής οικονομίας;
Και ποιας οικονομίας; Αυτής που μετά από 10 χρόνια συνεχούς καταστροφής της ζει και αναπνέει από τα τραπεζοκαθίσματα των καφέ; Μια πραγματική βοήθεια θα ήταν ένα ποσοστό, κατά λογική αναλογία, αντίστοιχο με το προ κρίσης ΑΕΠ. Εφόσον όπως ακούμε άλλαξε τις τελευταίες 72 μέρες ο τρόπος που μας βλέπει η Ευρώπη και ο κόσμος να το δούμε αυτό και στην πράξη. Συνυπολογίστηκε το προσφυγικό/μεταναστευτικό; Όχι. Καλώς ανέφερε χθες ο κ. Σταϊκούρας την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Χρειάζεται όμως εξειδίκευση και σωστές προτεραιότητες.
Με όλα αυτά πάντως, το πιθανότερο είναι τα πρώτα χρήματα να φτάσουν σε λογαριασμούς και τσέπες στα τέλη του 2020 αν όχι στο πρώτο εξάμηνο του 2021. Η απορρόφηση είναι πάντα ένα τεράστιο πρόβλημα με εθνική αλλά και ευρωπαϊκή πολλές φορές ευθύνη. Δεν ξέρω ποιοι και πόσοι θα έχουν αντέξει για τόσους πολλούς μήνες ακόμα.
Ένα επίσης κρισιμότατο ζήτημα είναι πέρα από τη γιατρειά των πληγών η χρηματοδότηση να στραφεί εκεί που πρέπει. Στις εταιρείες τεχνολογίας και καινοτομίας, στον τουρισμό, την άμυνα ή όπου πραγματικά πονάει κάθε χώρα και ειδικά η δική μας. Από το το too little too late, περάσαμε στο so so. Ούτε πολύ καλό ούτε πολύ κακό. Είναι πρόοδος. Έχουμε δρόμο.