Πώς μπορείς να μισείς;
του Λουκά Βελιδάκη
Τι στ' αλήθεια μπορεί να σε σοκάρει; Τι ακριβώς μπορεί να συμπυκνώσει τη δυναμική εκείνη ώστε να σε φέρει σε σημείο να προβληματιστείς- να σπάσεις κάποιες σκληρές παραδοχές και να αντικρίσεις γυμνή την πραγματικότητα; Πώς αποστραγγίζεις το μίσος από έναν άνθρωπο, καθ' όλα "κανονικό", που έχει πειστεί βαθιά μέσα του ότι οι "ξένοι" (πρόσφυγες και μετανάστες) δρουν ως μια αδιάκοπη ορδή με στοιχεία εισβολής και πως -διασταλτικά- και ο ίδιος κινδυνεύει με έναν ανεξήγητο -είναι αλήθεια- τρόπο να χάσει τη δουλειά του, τον πολιτισμό του, πολλά και διάφορα και εν τέλει να αφελληνιστεί.
Η υπόθεση του προσφυγικού είναι τόσο σκληρή, στη συνθετότητα της, που είναι αδύνατο να πάψει να σοκάρει με τις εικόνες που παράγει. Είτε είναι από την Ειδομένη είτε από την πλατεία Βικτωρίας είτε από τη φαβέλα της Μόριας, αυτό το αδιανόητο όνειδος για τον πολιτισμένο κόσμο. Οι εικόνες ακτινοβολούν δυστυχία. Άνθρωποι ξεριζωμένοι από τις εστίες τους, άνθρωποι που μπήκαν σε ένα καραβάνι προσφυγιάς, σε αναζήτηση αρχικά της σωτηρίας τους και κατόπιν μιας καλύτερης ζωής. Τι πιο θεμιτό μιλώντας για την ανθρώπινη φύση: το ένστικτο της αυτοσυντήρησης και η επιδίωξη του καλύτερου.
Κι όμως, μίσος βαθύ έχει φωλιάσει στις ψυχές πολλών ανθρώπων. Μίσος που τυφλώνει, μίσος που οδηγεί σε ακρότητες, όπως η ευχή να καούν ζωντανοί 13.000 άνθρωποι στην πυρκαγιά της Μόριας, καθώς -στο δικό του μυαλό- είναι λαθραίοι, άλλωστε «μόνοι τους έβαλαν τη φωτιά». Λες και κάποιοι λίγοι εκπροσωπούν ένα σύνολο χιλιάδων δυστυχισμένων και έτσι πρέπει να υπάρξει ομαδική τιμωρία και συλλογικό βαρύ πλήγμα.
Και γέμισε το (σοσιαλ)μιντιακό σύμπαν με εικόνες ανθρώπων σε κατάσταση τραγική. Ανθρώπων, που διέφυγαν με κάθε μέσο και τρόπο τον κίνδυνο του θανάτου σε εμπόλεμες ζώνες, για να έρθουν εδώ και η μοίρα να τους οδηγήσει να τρέχουν να γλιτώσουν από τη φωτιά, να κοιμούνται πλάι σε τάφους, να μεταφέρουν τα όποια υπάρχοντα τους σε κάδους απορριμμάτων. Να ξεχειλίζουν απελπισία από κάθε οπτική γωνία.
Και για αυτούς τους ανθρώπους υπάρχει μίσος... Για ανθρώπους πιόνια σε μια διεθνή σκακιέρα που αλλάζει διαρκώς παίκτες. Για τους ανθρώπους αυτούς υπάρχει κραυγή «να απελαθούν!», έτσι γενικά και αόριστα, ή «να καούν!», έτσι χριστιανικά και νοικοκυρεμένα... Τι ντροπή! Μίσος για τα πιόνια που απλώς θέλουν να ζήσουν, αναζητώντας το δικό τους "παράδεισο": Κάπου να μην κινδυνεύει η ζωή τους δηλαδή. Κάπου απλώς να ζήσουν...
Πόσο βαθιά δυστυχισμένος πρέπει να είσαι μέσα σου, πόσα συμπλέγματα σε κατατρύχουν, ώστε να μπορείς να μισείς βαθιά ανθρώπους ξεριζωμένους, ανέστιους, φτωχούς. Ανθρώπους χωρίς ζωή κι ελπίδα.
