Πανσέληνος Ιουνίου 2020: Μαζί με έκλειψη παρασκιάς Σελήνης ορατή και από την Ελλάδα [vids]

Πανσέληνο αλλά και έκλειψη παρασκιάς Σελήνης θα έχουμε την Παρασκευή 5 Ιουνίου, ένα φαινόμενο κατά το οποίο το φεγγάρι περνάει μέσα από την παρασκιά της Γης, δηλαδή το εξωτερικό τμήμα της σκιάς του πλανήτη μας.  Την ίδια ώρα το ουράνιο σώμα θα είναι πανσέληνος, η τελευταία της άνοιξης πριν το θερινό ηλιοστάσιο στις 20 Ιουνίου. Κατά τη διάρκεια της έκλειψης, η Σελήνη σκοτεινιάζει ελαφρά αλλά όχι τελείως όπως στην κανονική έκλειψη.

Το φαινόμενο -εφόσον ο καιρός το επιτρέψει- θα είναι ορατό από το μεγαλύτερο μέρος της Ευρώπης (και από την Ελλάδα), την Αφρική, την Ασία και την Αυστραλία. Η έκλειψη θα διαρκέσει συνολικά τρεις ώρες και 18 λεπτά. Στην Αθήνα θα αρχίσει στις 20:45, θα φθάσει στο μέγιστο στις 22:25 (όταν πάνω από το 50% του φεγγαριού θα βρεθεί εντός της παρασκιάς της Γης) και θα τελειώσει λίγα λεπτά μετά τα μεσάνυχτα.

Αυτή είναι η δεύτερη φετινή έκλειψη, καθώς είχε προηγηθεί στις 10 Ιανουαρίου, επίσης, μία έκλειψη παρασκιάς Σελήνης. Θα ακολουθήσουν εντός του 2020 μία δακτυλιοειδής έκλειψη Ηλίου στις 21 Ιουνίου, μία έκλειψη παρασκιάς Σελήνης στις 5 Ιουλίου, μία τέταρτη έκλειψη παρασκιάς Σελήνης στις 30 Νοεμβρίου και, τέλος, μία ολική ηλιακή έκλειψη στις 14 Δεκεμβρίου.

Έκλειψη σελήνης και τα είδη της

Έκλειψη Σελήνης είναι το φαινόμενο κατά το οποίο η Σελήνη περνά ακριβώς πίσω από την Γη στην σκιά της. Αυτό μπορεί να συμβεί μόνο εάν ο Ήλιος, η Γη και η Σελήνη είναι σε συζυγία, με την Γη ευρισκόμενη μεταξύ των δύο άλλων σωμάτων. Κάτι τέτοιο είναι δυνατόν μονάχα σε νύχτα με πανσέληνο. Η διάρκεια και το είδος μιας έκλειψης εξαρτώνται από την θέση της Σελήνης σε σχέση με τα σημεία που η τροχιά της τέμνεται με την εκλειπτική.

Εν αντιθέσει με την έκλειψη Ηλίου, που είναι ορατή από μικρές σχετικά περιοχές της Γης, μια έκλειψη Σελήνης είναι ορατή από οποιοδήποτε σημείο στην πλευρά της Γης που είναι νύχτα. Το φαινόμενο έχει διάρκεια μερικών ωρών, ενώ μια ολική έκλειψη Ηλίου διαρκεί μονάχα μερικά λεπτά, διότι η Σελήνη έχει μικρότερη σε μέγεθος σκιά.

https://www.youtube.com/watch?time_continue=1&v=lNi5UFpales&feature=emb_logo

Η σκιά της Γης μπορεί να διαχωρισθεί νοητά σε δύο ομόκεντρους κύκλους, την καθαυτή σκιά (umbra) και την παρασκιά (penumbra). Η Σελήνη δεν δέχεται απευθείας ηλιακό φως όταν διέρχεται από την σκιά της Γης, ενώ δέχεται όταν διέρχεται από την παρασκιά. Το είδος της έκλειψης καθορίζεται από το κατά πόσον η Σελήνη διέρχεται από τους δύο νοητούς κύκλους. Οι ολικές εκλείψεις, δηλαδή αυτές κατά τις οποίες διέρχεται από την καθαυτή σκιά, είναι σχετικά σπάνιες. Κάθε χρόνο συμβαίνουν από δύο ως πέντε εκλείψεις, οι περισσότερες εκ των οποίων δεν είναι όμως ολικές. Αν είναι γνωστή η ημερομηνία και η ώρα που έλαβε χώρα μια έκλειψη, είναι δυνατή η πρόβλεψη των επόμενων.

Πολλοί αρχαίοι πολιτισμοί είχαν μύθους που έδιναν την δική τους ερμηνεία στο φαινόμενο, το οποίο μπορεί να εκλαμβανόταν ως καλός ή κακός οιωνός. Σύμφωνα με πολλές μυθολογίες, ένα ζώο κατάπινε την Σελήνη. Αλλού θεωρούσαν πως επρόκειτο για δαίμονα, ο οποίος ήταν δυνατό να εκδιωχθεί με κατάρες. Οι αρχαίοι Έλληνες υπήρξαν πρωτοπόροι, διότι ανέφεραν ότι η Γη είναι στρογγυλή και μάλιστα χρησιμοποίησαν την σκιά της επί της Σελήνης ως απόδειξη.

https://www.youtube.com/watch?v=VW2xRR75lKE

Η έκλειψη Σελήνης μπορεί να είναι:

• Μερική, όταν μόνο ένα τμήμα της Σελήνης εισέρχεται στη σκιά της Γης
• Ολική, όταν ολόκληρη η Σελήνη εισέρχεται μέσα στη Γήινη σκιά
• Παρασκιώδης, όταν η Σελήνη εισέρχεται μόνο στην παρασκιά της Γης και ο παρατηρητής στη Γη αντιλαμβάνεται απλώς μια μείωση της φωτεινότητας της Σελήνης. Η παρασκιώδης έκλειψη μπορεί να είναι είτε μερική είτε ολική καθώς η Σελήνη μπορεί να εισέλθει είτε εν μέρει είτε ολόκληρη μέσα στην Γήινη παρασκιά.