Ευρωπαϊκή Ένωση: Νέο πεδίο διχασμού και διεκδικήσεων οι κρατικές ενισχύσεις
Ευρωπαϊκή Ένωση: Ήταν αρχές Μαρτίου όταν η πρόεδρος της Επιτροπής, υποσχέθηκε να παράσχει ευελιξία στους κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις που περιορίζουν την ικανότητα των κυβερνήσεων να επιδοτούν εταιρείες, δεδομένων των «εξαιρετικών περιστάσεων» που δημιουργήθηκαν από το ξέσπασμα της κρίσης της πανδημίας.
Η προσπάθεια της ΕΕ για αποφυγή μαζικών πτωχεύσεων και ακόμη η υψηλότερη ανεργία έχει προκαλέσει μια έκρηξη κυβερνητικών παρεμβάσεων για ταχεία έγκριση της κρατικής στήριξης: από τα μέσα αυτής της εβδομάδας, η Επιτροπή ενέκρινε μέτρα κρατικής ενίσχυσης 1,9 δισ. ευρώ, μέσω 95 αποφάσεων, καλύπτοντας 26 κράτη μέλη συν το Ηνωμένο Βασίλειο. Ωστόσο, η Γερμανία αντιπροσώπευε το 52% της εγκριθείσας ενίσχυσης - περίπου το διπλάσιο του μεριδίου της στην οικονομία της ΕΕ, σύμφωνα με στοιχεία.
Όπως ήταν λογικό κι επόμενο η κατάσταση αυτή προκάλεσε τις έντονες αντιδράσεις στις νότιες χώρες της Ευρωζώνης ότι θα υποφέρουν από αθέμιτο ανταγωνισμό και ασθενέστερη οικονομική ανάκαμψη, επειδή έχουν λιγότερη ικανότητα να τις στηρίξουν.
«Εάν μια χώρα, χάρη στην πρόσθετη ευελιξία των κανόνων για τις κρατικές ενισχύσεις που έχουμε όλοι συμφωνήσει, μπορεί να δώσει ρευστότητα αυτού του μεγέθους στις εταιρείες της, υπάρχει μέρος της εσωτερικής αγοράς που δεν πρόκειται να λειτουργήσει, επειδή λειτουργεί, ενώ οι επιχειρήσεις δεν έχουν πρόσβαση στη ρευστότητα», αντέτεινε ανώτερος Ισπανός αξιωματούχος.
«Οι Γερμανοί, οι Δανοί, οι Ολλανδοί και οι Αυστριακοί έχουν πολλά χρήματα να δώσουν», δήλωσε ένας αξιωματούχος της ΕΕ στους Financial Times. «Είναι μέρος αυτού του κινδύνου ότι η ανάκαμψη θα είναι ασύμμετρη», πρόσθεσε ο ίδιος.
Κι εδώ αρχίζουν οι διεκδικήσεις ανάλογα με τη θέση που βρίσκεται ο καθένας.
Ορισμένα κράτη μέλη, συμπεριλαμβανομένης της Ολλανδίας, πιέζουν για άδεια να διατηρήσουν τη στήριξη για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα από αυτό που πρότεινε για πρώτη φορά η Επιτροπή. Η Αυστρία έχει προχωρήσει πιό μακριά στη χαλάρωση, την περασμένη εβδομάδα ζητώντας από την εκτελεστική αντιπρόεδρο της επιτροπής Μαργκρέτε Βεστάγκερ να αναστείλει το καθεστώς κρατικών ενισχύσεων κατά τη διάρκεια της κρίσης.
Στον αντίποδα, η Ισπανία προτρέπει την Επιτροπή να διατηρήσει όρια στο πεδίο εφαρμογής και το χρονοδιάγραμμα για να αποφύγει την υπονόμευση της ενιαίας αγοράς - ακόμη και αν υποστηρίζει την ευρύτερη απόφαση για χαλάρωση του καθεστώτος κρατικών ενισχύσεων. Υποστηρίζει επίσης ότι χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Γερμανίας, πρέπει να επιδείξουν μεγαλύτερη αλληλεγγύη προς τον Νότο, υποστηρίζοντας την κοινή έκδοση ομολόγων για τη χρηματοδότηση της ανάκαμψης.
Από την πλευρά της κ. Βεστάγκερ δήλωσε: «Ο ευρωπαϊκός συντονισμός και η υποστήριξη της οικονομίας είναι πράγματι απαραίτητοι, ειδικά όταν τα εθνικά μέτρα είναι ανεπαρκή, για να αποφευχθεί ένα ασύμμετρο και μακροχρόνιο σοκ για την οικονομία μας».
Ένας εκπρόσωπος της επιτροπής είπε: «Όλες οι κρατικές ενισχύσεις που εγκρίθηκαν ήταν απαραίτητες και αναλογικές για τη στήριξη των επιχειρήσεων και για την αποκατάσταση της σοβαρής διαταραχής της ευρωπαϊκής οικονομίας λόγω της επιδημίας του κορονοϊού.
Ταυτόχρονα, υπάρχουν τεράστιες διαφορές στο ποσό της κρατικής ενίσχυσης που χορηγείται από τα κράτη μέλη, η οποία φαίνεται να συνδέεται με τον δημοσιονομικό χώρο που διαθέτουν καθώς και με το αντίστοιχο μέγεθος των οικονομιών τους.
